Świat: wydarzenia tygodnia 49/2012

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 48/2012

• Według Banku Światowego ("World Development Report 2013") w ciągu najbliższych 15 lat niezbędne będzie powstanie ok. 600 milionów nowych miejsc pracy po to, aby świat utrzymał obecny wskaźnik zatrudnienia. Na świecie zatrudnionych jest 3 mld osób, ale tylko połowa dostaje regularnie pensje. Pozostali pracują np. w swoich firmach czy w rolnictwie. Problemem światowym staje się tworzenie stanowisk pracy dla młodych, którzy nie mają pracy ani się nie uczą. Jest ich na świecie ok. 620 mln. W raporcie omówiono też problem starzenia się społeczeństw. Jeśli utrzymają się obecne tendencje, to do 2050 roku z rynku pracy, np. w Polsce odejdzie 30 proc. osób aktywnych zawodowo, a w Bułgarii nawet 40 proc.
• Z dniem 1 stycznia 2013 roku obowiązywać zacznie amerykańskie prawo podatkowe FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) uchwalone w 2010 roku. Dotyczy ono ujawnianie dla celów podatkowych ukrytych amerykańskich aktywów za granicą i ich właścicieli. Zapisy FATCA obligują wszystkie banki i zagraniczne instytucje finansowe (biura maklerskie, fundusze asekuracyjne, fundusze emerytalne, spółki ubezpieczeniowe, fundusze powiernicze) do ujawniania amerykańskiej służbie podatkowej IRS (Internal Revenue Service) rachunków, których właścicielami są obywatele amerykańscy i podmioty gospodarcze z poważnymi udziałami podatników USA. W przeciwnym razie będą musiały liczyć się z nałożeniem 30% sankcji podatkowej na wszystkie transfery z USA.
• Partia Republikańska (GOP) zaprezentowała pogląd, że deficyt należy zmniejszyć głównie przez redukcję wydatków rządowych. Dlatego Republikanie godzą się na podwyżkę wpływów podatkowych, ale nie przez podniesienie progów podatków dochodowych, tylko przez eliminację rozmaitych upustów i odpisów podatkowych. Ich plan przewiduje w sumie podniesienie podatków o 800 miliardów dolarów w ciągu 10 lat. Natomiast według planu prezydenta Obamy i Demokratów zmiany powinny dać podwyżkę podatków – o 1,6 mld dolarów w ciągu 10 lat. Opowiadają się też za mniejszymi cięciami wydatków.
• Z Partii Republikańskiej dochodzą sygnały, że może ustąpić ws. podwyżki podatków dla najzamożniejszych Amerykanów (zarabiających powyżej 250 tys. USD rocznie). To może stworzyć warunki do porozumienia z Białym Domem co do redukcji deficytu budżetowego. To pozwoli na uniknięcie tzw. klifu fiskalnego (jednoczesnej podwyżki podatków dla wszystkich i radykalnych cięć wydatków rządowych). Republikanie swoją zgodę uzależniają od zgody Białego Domu na redukcję kosztownych programów społecznych, takich jak fundusz emerytalny Social Security oraz podniesienia wieku kwalifikującego do programu ubezpieczeń zdrowotnych dla osób starszych, tzw. Medicare (obecnie wynosi on 65 lat).
• Poprawia się sytuacja na amerykańskim rynku pracy. To skutek stopniowej, chociaż powolnej poprawy sytuacji ekonomicznej kraju po kryzysie i recesji w latach 2007-2009. listopadzie skaźnik bezrobocia zmniejszył się z 7,9 proc. do 7,7 proc. i jest to najniższy poziomu od grudnia 2008 roku (początek prezydenckiej kadencji Baracka Obamy.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

JAKIE SKUTKI WYWOŁA AMERYKAŃSKIE PRAWO PODATKOWE FACTA?

Zbliża się 1 stycznia 2013 roku, kiedy to zacznie obowiązywać amerykańskie prawo podatkowe FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) uchwalone w 2010 roku. Dotyczy ono ujawniania dla celów podatkowych ukrytych amerykańskich aktywów za granicą i ich właścicieli.

Zapisy FATCA obligują wszystkie banki i zagraniczne instytucje finansowe (biura maklerskie, fundusze asekuracyjne, fundusze emerytalne, spółki ubezpieczeniowe, fundusze powiernicze) do ujawniania amerykańskiej służbie podatkowej IRS (Internal Revenue Service) rachunków, których właścicielami są obywatele amerykańscy i podmioty gospodarcze z poważnymi udziałami podatników USA. W przeciwnym razie te instytucje będą musiały liczyć się z nałożeniem na nie 30% sankcji podatkowej na wszystkie transfery z USA. Z zapisów tego dokumentu ustawowego wynika, że każda spółka zagraniczna nie notowana na giełdzie lub jakiekolwiek zagraniczne partnerstwo, w którym występuje 10% własności amerykańskiej, ma obowiązek przekazania IRS nazwiska i numer identyfikacji podatkowej każdego amerykańskiego akcjonariusza. Dokument ten likwiduje też dotychczasowe luki podatkowe, które często były wykorzystywane przez amerykańskich inwestorów za granicą. Problem jest realny, bo badania komisji senackiej Kongresu szacują, że proceder unikania podatków powoduje roczne straty podatkowe IRS rzędu 100 mld USD...

Dotąd Stany Zjednoczone podpisały w sprawie stosowania FACTA porozumienie z Wielką Brytanią, Francją, Niemcami, Włochami oraz Hiszpanią. Wszystko wskazuje na to, że Komisja Europejska w pierwszych miesiącach 2013 roku wypracuje stanowisko, które dotyczyłoby wspólnego sposobu wdrażania FATCA we wszystkich krajach Unii. Przepisy FACTA przewidują też, że tak Amerykanie, którzy posiadają zagraniczne aktywa, jak i posiadacze zielonych kart będą musieli zgłaszać te aktywa za pomocą specjalnego formularza jeśli ich wartość przekracza 50 tys. USD.

W ustawie FACTA przewidziano też kary, za tych, którzy nie postępują zgodnie z omawianym prawem. Będzie to mandat w wysokości 10 tys. USD (lub karą do 50 tys. USD, jeśli IRS stwierdzi kontynuację takich praktyk)...

FACTA spotkało się z bardzo różnymi ocenami. Nie ulega wątpliwości, że FACTA narzuca kontrolę kapitału. Sami zainteresowani i firmy eksperckie zgłaszają liczne zastrzeżenia. Najpoważniejsze z nich dotyczy możliwości jego niekorzystnego wpływu na światowy system bankowy naruszając podstawowe prawo klientów bankowych do tajemnicy ich pieniędzy. Także problemy będą mieli ludzie posiadający podwójne obywatelstwo. Problemy będzie też miało kilka milionów obywateli amerykańskich mieszkających i pracujących za granicą...

Eksperci przewidują też, że pewna ilość instytucji finansowych zdecyduje się na zerwanie relacji bankowych z USA i nie będzie współpracować z IRS. Nie jest też wykluczone, że będą także instytucje rynku finansowego (szczególnie te mniejsze), które zrezygnują z obsługi amerykańskich klientów.

Należy liczyć się z dużymi ruchami kapitału i zysków z bezpośrednich inwestycji zagranicznych, których wartość jest szacowana na ok. 2.7 bln USD. Trudno też przewidzieć reakcję cudzoziemców, którzy mają depozyty w amerykańskich bankach (szacowane na ok. 1 bln USD). Dotąd są one wolne od podatków. Po wejściu FACTA stracą atrakcyjność bankowe usługi amerykańskie.

Eksperci wskazują na korzyści z FACTA dla Chin, bo tam wszelkie międzynarodowe transfery prowadzi się poprzez banki państwowe, a FATCA nie obejmuje działań tych banków.

Są też liczne wypowiedzi, które wprowadzenie w życie FACTA traktują jako ingerencję w wewnętrzne prawa suwerennych krajów. Zarzucają też Ameryce, że stosuje podwójne standardy w stosunku do obywateli reszty świata. Stany Zjednoczone żądają dostosowania się do ich prawa, ale w tym działaniu nie akceptują symetrii...


Ivonne TEBRIZ