Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw II kw. 2012

Przeczytaj także: Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw IV kw. 2011

Wypłacalność

Poziom i struktura finansowania majątku przedsiębiorstw pozostaje relatywnie bezpieczna i niezmienna w czasie - utrzymuje się niskie wykorzystanie dźwigni finansowej na poziomie całej badanej populacji. Na koniec II kw. około 33% przedsiębiorstw nie posiadało żadnych zobowiązań z tytułu kredytu i/lub pożyczek9. W II kw. br. odnotowano lekki wzrost do 48,6% (wzrost o 0,2 pp. kw/kw) wskaźnika zadłużenia ogólnego przedsiębiorstw. Wskaźnik ogólnego zadłużenia przekraczający 100% miało 7% populacji.

W strukturze finansowania widoczne były różnice między klasami przedsiębiorstw. Najwyższe wskaźniki ogólnego zadłużenia zanotowało budownictwo (około 67%) i w tej klasie przedsiębiorstw wskaźnik ogólnego zadłużenia znajduje się w trendzie wzrostowym (wzrost o 3,1 pp. r/r i 3,0 pp. kw/kw).

Zadłużenie ogólne sektora MSP po raz kolejny lekko wzrosło, i osiągnęło poziom 52% (od połowy 2010 r. nieco niższym zaangażowaniem kapitałów obcych w finansowanie aktywów charakteryzuje się sektor dużych firm, tu wskaźnik zadłużenia ogólnego wyniósł 47%).

4. Zatrudnienie, wydajność pracy

W czerwcu 2012 r. mniej niż połowa firm zwiększyła r/r zatrudnienie (46,4%, tj. 6,8 pp. mniej niż rok wcześniej). Znaczący (co najmniej 10-procentowy) wzrost zatrudnienia zaobserwowany został w 15,3% przedsiębiorstw (mniej o 3,6 pp. r/r), spadek o podobnej skali – w 20,4% firm (więcej o 4,3 pp. r/r).

W efekcie zatrudnienie wzrosło r/r w bardzo niewielkim stopniu (o 0,1%, co oznacza spadek dynamiki o 0,4 pp.). Największy udział w tym wzroście miały usługi wraz z handlem. Także w transporcie nastąpił niewielki wzrost zatrudnienia. W przetwórstwie przemysłowym odnotowano niewielki spadek, ale ze względu na swoją skalę (przemysł przetwórczy skupia ok. 40% pracowników w całym sektorze przedsiębiorstw) jego wpływ na zmianę zatrudnienia w całej populacji był znaczny.

Wyraźny spadek zatrudnienia nastąpił w energetyce oraz w budownictwie. Przedsiębiorstwa działające wyłącznie na rynku krajowym zmniejszyły stan zatrudnienia, wzrósł on natomiast wśród eksporterów, zwłaszcza wyspecjalizowanych (wzrost o 6,0%, tj. o 3,4 pp. więcej niż w kw. pop.).

Od trzech lat koszty wynagrodzeń rosną wolniej niż przychody ze sprzedaży, co wskazuje na wyższą dynamikę wydajności pracy niż płac, choć w ostatnim czasie ta przewaga jest niewielka (wzrost w II kw. odp. o 5,4% i
5,9% r/r). Wzrost wydajności pracy (mierzonej wartością sprzedaży na jednego zatrudnionego) jednak także osłabł – wyniósł nominalnie 5,8% (mniej o 4 pp. niż w kw.pop), tj. realnie 0,4%.

W podziale branżowym relatywnie wysoką realną dynamikę wydajności pracy odnotowano w usługach (wraz z transportem) oraz w budownictwie (wskaźniki cen utrzymują się w tej branży na niskim poziomie). W branży przetwórczej wydajność wzrosła w przedsiębiorstwach będących eksporterami, najbardziej w tych jednostkach, które działają w znacznej mierze na rynku krajowym, podczas gdy w grupie wyspecjalizowanych eksporterów ze względu na wzrost zatrudnienia wskaźniki rosły wolniej. Niewielki spadek wydajności miał miejsce w handlu, w górnictwie oraz w sekcji Dostawa wody, gospodarka ściekami.

Informacje o badaniu
Notatka powstała w oparciu o dane F-01/I-01, tj. sprawozdania o przychodach, kosztach i wyniku finansowym oraz o nakładach na środki trwałe. Są to sprawozdania, które przedsiębiorstwa przesyłają do GUS na koniec każdego kwartału. Obowiązek sprawozdawczy spoczywa na przedsiębiorstwach zatrudniających na koniec roku poprzedzającego sprawozdanie ponad 49 osób. Dostępne sprawozdania obejmują wszystkie sekcje PKD, poza sektorem finansowym, rolnictwem, leśnictwem i rybołówstwem.
Liczba przedsiębiorstw objętych badaniem na koniec czerwca 2012 r. wyniosła 17276.