Rozwój demograficzny Polski 2000 - 2010

Przeczytaj także: Rozwój demograficzny Polski 2009

Rezultatem przemian w procesach demograficznych jest gwałtowne zmniejszanie się liczby dzieci i młodzieży (0-17 lat) - pomimo wzrostu liczby urodzeń w ostatnich latach. Szacuje, że ich udział w ogólnej liczbie ludności wynosi obecnie niespełna 18,6% wobec 24,4% w 2000 r. Dzieci w wieku poniżej 15 roku życia stanowią obecnie ponad 15% ogólnej populacji, w 2000 r. stanowiły nieco ponad 19%.



W latach 2000-2007 obserwowano duże zmiany w grupie osób w wieku produkcyjnym (kobiety w wieku 18-59 lat, mężczyźni - 18-64 lata) - rosła zarówno ich liczba jak i udział w ogólnej populacji. W trzech ostatnich latach odsetek tej grupy osób ustabilizował się na poziomie 64,5%, natomiast nieznacznie wzrosła absolutna liczba osób będących w wieku aktywności zawodowej. Szacuje się, że w końcu 2010 r. udział ludności w wieku zdolności do pracy był o 3,7 pkt większy od notowanego 2000r. (60,8%), a od 1990 r. wzrósł o ponad 6 pkt. Jednocześnie zahamowaniu uległ proces starzenia się zasobów siły roboczej, tj. zmniejszyło się tempo przyrostu ludności w wieku produkcyjnym niemobilnym (powyżej 44 roku życia).

Udział ludności w tym wieku obecnie wynosi 24,4% i jest o ponad 3 pkt większy niż w 2000r. Szacuje się, że od 2000 r. liczba ludności w wieku produkcyjnym zwiększyła się o prawie 1,4 mln, przy czym cały ten przyrost dotyczył praktycznie osób w wieku niemobilnym i koncentrował się w latach 2001-2005. W okresie najbliższych 5-ciu lat można się spodziewać zmniejszania się liczby ludności w wieku produkcyjnym (średnio o 170 tys. osób rocznie), przy czym ubytek rzędu 110 tys. osób będzie dotyczył ludności w wieku powyżej 44 roku życia i tylko niespełna 60 tys. rocznie - osób w wieku produkcyjnym mobilnym.
W ostatnich latach obserwowany jest także dalszy wzrost liczby osób w wieku poprodukcyjnym (mężczyźni 65 lat i więcej, kobiety 60 lat i więcej), których udział w ogólnej populacji obecnie wynosi ok. 16,9% (w 2000 r. – prawie 15%, a w 1990 r. niespełna 13%). W nadchodzących latach wystąpi przyspieszenie procesu starzenia się ludności. W perspektywie do 2015 r. liczba ludności w wieku emerytalnym zwiększy się o kolejny prawie 1 mln. osób, a udział tej grupy może osiągnąć ponad 19%, przy czym absolutne przyrosty będą nierównomierne w czasie – najwyższe pod koniec pięciolecia.

Coraz mniej korzystne stają się proporcje między poszczególnymi grupami wieku ludności - co obrazuje malejący (na niekorzyść grupy wieku przedprodukcyjnego) współczynnik obciążenia demograficznego. Obecnie na 100 osób w wieku produkcyjnym przypada 55 osób w wieku nie-produkcyjnym (26 - w wieku poprodukcyjnym oraz 29 - w wieku 0-17 lat), podczas gdy w 2000 r. wielkość współczynnika obciążenia wynosiła 64 (24 – dla poprodukcyjnego i 40 przedprodukcyjnego). Zwiększa się także odsetek osób starszych (w wieku 65 lat i więcej), obecnie stanowią ok. 13,6% ogólnej populacji, w 2000 r. ich udział wynosił 12,4%.