Zdrowie Polaków 2009

Przeczytaj także: Wiedza o zdrowiu z Internetu

1. Ogólne informacje o badaniu

Prace metodologiczne związane z realizacją pierwszego Europejskiego Ankietowego Badania Zdrowia rozpoczęto kilka lat temu. Eurostat przygotował jednolite narzędzia badawcze (tj. treść pytań i warianty odpowiedzi) oraz wytyczne dotyczące minimalnych wymagań, jakie powinno spełnić każde badanie krajowe. Kraje członkowskie natomiast opracowały wersje narodowe poszczególnych modułów oraz określiły sposób i harmonogram ich wdrażania.

Reprezentacyjne ankietowe badania stanu zdrowia ludności Polski GUS przeprowadził już dwukrotnie - w 1996 r. oraz w 2004 r. Były one przygotowane z wykorzystaniem zaleceń międzynarodowych organizacji zajmujących się statystyką zdrowia. Natomiast w ubiegłym roku po raz pierwszy zrealizowano Europejskie Ankietowe Badanie Zdrowia. Realizacja badania stanowiła wykonanie zadań określonych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie statystyk Wspólnoty w zakresie zdrowia publicznego oraz zdrowia i bezpieczeństwa w pracy Nr 1338/2008.

Badanie zostało przeprowadzone w okresie listopad-grudzień 2009 roku. Objęto nim około 24,5 tys. gospodarstw domowych zamieszkałych w wylosowanych mieszkaniach, w których zbadano 41818 osób, mieszkających na obszarach miejskich i wiejskich całego kraju, w tym 35100 osób dorosłych w wieku 15 lat i więcej oraz 6718 dzieci do 14 roku życia.

Uzyskane informacje statystyczne zostały uogólnione na ludność Polski zamieszkałą w gospodarstwach domowych według stanu w dniu 31 grudnia 2009 roku. Pozyskane wyniki są reprezentatywne na poziomie kraju, a wybrane informacje - również na poziomie województw.

Szczegółowe wyniki badania zostaną zaprezentowane w raporcie podstawowym „Stan zdrowia ludności Polski w 2009 roku”, którego wydanie planowane jest w czerwcu przyszłego roku. Publikacja będzie zawierała część analityczną oraz obszerny aneks tabelaryczny.

2. Zakres tematyczny badania

Europejskie Ankietowe Badanie Zdrowia (EHIS) obejmuje 4 obszary tematyczne:

• stan zdrowia (m.in. samoocena stanu zdrowia, choroby przewlekłe, ograniczenia w funkcjonowaniu i ich wpływ na życie codzienne, samopoczucie psychiczne),
• opieka zdrowotna (korzystanie z opieki medycznej, stosowanie leków, profilaktyka),
• determinanty zdrowia (głównie styl życia i narażenie na niekorzystne czynniki środowiskowe),
• charakterystyka demograficzno-społeczna osób i gospodarstw domowych.

Badanie przeprowadzono metodą wywiadu bezpośredniego, z wykorzystaniem trzech kwestionariuszy oraz kart pomocniczych.

Pierwsze dwa z wspomnianych kwestionariuszy przeznaczone były dla osób dorosłych (Zdrowie-2) oraz dzieci w wieku 0-14 lat (Zdrowie-3). Trzeci kwestionariusz (Zdrowie-1) służył do zebrania danych demograficzno-społecznych, dotyczących wszystkich członków gospodarstwa oraz informacji o źródłach utrzymania i dochodach.

Kwestionariusz Zdrowie-2 składał się dwóch części. Pierwsza mogła być wypełniana wyłącznie przez ankietera, druga część (zamieszczona na końcu) przeznaczona była do samodzielnego wypełnienia przez respondenta. Zakres tematyczny drugiej części ankiety zawierał pytania, które mogły być drażliwe dla ankietowanego. Pytano tam głównie o zachowania anty-zdrowotne (np. palenie tytoniu, picie alkoholu), jak również o wykonywanie wybranych badań profilaktycznych.

Ankieta Zdrowie-3 (opracowana dla potrzeb krajowych i nie objęta dotacją KE) składała się z 47 pytań i dotyczyła dzieci w wieku 0-14 lat.