Rynek telekomunikacyjny w Polsce 2005-2009

Przeczytaj także: Rynek telekomunikacyjny w Polsce 2010

Rynek telefonii ruchomej

Wartość rynku telefonii ruchomej mierzona przychodami operatorów z usług detalicznych wyniosła ok. 18,6 miliarda zł. Penetracja na koniec 2009 r. wyniosła ponad 117,4%, co oznacza 44,8 mln aktywnych kart SIM oraz wzrost o 53% w stosunku do 2005 r.

Pod koniec 2005 r. na rynku telefonii ruchomej działało wyłącznie 3 operatorów MNO (PTC, PTK Centertel, Polkomtel). Na koniec 2009 r. zanotowano już 18 działających podmiotów, w tym 6 operatorów MNO (dodatkowo P4, Centernet i Mobyland) i 12 MVNO.

Wzrósł udział w rynku P4 Sp. z o.o., który w 2009 r. osiągnął wielkość prawie 8% pod względem liczby użytkowników. Udział rynkowy pozostałych uczestników rynku (MVNO oraz dwóch MNO) nie przekroczył 1%.
W stosunku do 2005 zanotowano spadek cen usług telefonii ruchomej. Ceny usług w 2009 r. utrzymywały się na średnim poziomie 0,48 zł dla połączeń wykonywanych, 0,19 zł dla wiadomości SMS oraz 2,38 za 1 Mbit/s transmisji danych. Dla porównania średnia cena 1-minutowego połączenia w godzinach szczytu dla klienta abonamentowego indywidualnego w 2005 r. wynosiła 0,66 zł, a średnia cena wiadomości SMS wynosiła 0,42 zł, co oznacza spadek cen o ponad 27% za minutę połączenia i prawie 55% za wysłanie wiadomości SMS.

Rynek stacjonarny

Na przestrzeni lat 2005-2009 zaobserwowano spadek wielkości przychodów z detalicznych usług telefonii stacjonarnej o 45%. Przekładając to na liczby bezwzględne, wielkości przychodów wynosiły odpowiednio ponad 11,6 miliarda zł w 2005 r. i 6,4 miliarda zł w 2009 r. W 2005 r. penetracja telefonii stacjonarnej osiągnęła najwyższy poziom - 31,3%. W kolejnych latach jej wielkość zmniejszała się średnio o 1-2 pp. rocznie by na koniec 2009 r. wynieść 25%.
Liczba wszystkich łączy abonenckich (analogowe, ISDN) należących do przedsiębiorców telekomunikacyjnych w 2005 r. wynosiła ponad 11,8 miliona, a w 2009 r. 9,6 miliona, co oznacza spadek o 19% w stosunku do 2005 r. Udział operatorów alternatywnych na rynku telefonii stacjonarnej wzrósł z 17% (2005 r.) do ponad 28,9% (2009 r.) pod względem przychodów oraz z 10% do prawie 27% pod względem ilości łączy abonenckich.

Wielkość ruchu (całkowita liczba minut połączeń wychodzących) w telefonii stacjonarnej w 2009 w stosunku do 2005 spadła o 45%, podczas gdy wielkość ruchu w telefonii ruchomej wzrosła o ponad 2020%. Tendencja ta wskazuje na występowanie zjawiska substytucji usług głosowych w telefonii stacjonarnej z usługami telefonii ruchomej.

W stosunku do 2005 r. zanotowano spadek cen za minutę połączeń lokalnych i międzystrefowych oraz połączeń międzynarodowych. Średnia wartość koszyka cenowego dla klientów średnio rozmawiających (1200 minut rocznie) w 2009 r. wyniosła 749 zł. Dla porównania wartość tego koszyka w 2005 r. wynosiła ok. 1972 PLN, co oznacza spadek o 61%.

Udział przychodów z abonamentów i instalacji w całkowitej strukturze przychodów wzrósł kosztem przychodów z połączeń w porównaniu z 2005 r. o prawie 10 pp. i wynosił 58,3%.

Na znaczeniu zyskuje telefonia realizowana w technologii VoIP. Liczba abonentów w 2009 r. wynosiła 0,5 miliona użytkowników i była 2,5-krotnie większa niż w 2005 r. (nie wliczane tutaj były osoby korzystające z technologii VoIP za pomocą komunikatorów, w których połączenia te są darmowe.

Inwestycje

Całkowite nakłady (wydatki) inwestycyjne (z uwzględnieniem wartości niematerialnych i prawnych jak np. oprogramowanie komputerowe) poniesione przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych, z wyłączeniem wydatków na badania i rozwój, opłaty za licencje oraz opłaty za częstotliwości) w sektorze telekomunikacyjnym na koniec 2009 r. wyniosły 7,5 miliarda zł co stanowi wzrost o ok. 26% w stosunku do 2005 r. i zaledwie 2% w stosunku do 2008 r.

W 2009 r. spadły (w stosunku do 2005 r.) nakłady inwestycyjne Telekomunikacji Polskiej oraz trzech największych operatorów telefonii ruchomej (PTC, PTK Centertel oraz Polkomtel) odpowiednio o ponad 29% i prawie 6%. Netia SA odnotowała aż 120% wzrost inwestycji w stosunku do 2005r., podczas gdy inwestycje Dialog SA spadły w tym samym czasie o 41%. Wzrost inwestycji podobnej wielkości co Netia (118%), odnotował również operator telewizji kablowej Spółka UPC.