Rozwój demograficzny Polski IX 2007

Przeczytaj także: W 2050 r. seniorzy liczniejsi niż dzieci

Od 1992 r. obserwowany był systematyczny spadek umieralności; od 1999 r. nastąpił wzrost - rejestrowano ok. 360-380 tys. zgonów rocznie. Także w ostatnich latach liczba zgonów nieznacznie rośnie, ale tempo tego wzrostu jest coraz mniejsze - co można uznać jako początek procesu stabilizacji poziomu umieralności w Polsce.





Głównymi przyczynami zgonów w Polsce są choroby układu krążenia i choroby nowotworowe; stanowią one ponad 70% wszystkich zgonów, trzecią grupą przyczyn są urazy i zatrucia – ok. 7%.

Od kilku lat obserwuje się istotną poprawę w zakresie umieralności z powodu chorób układu krążenia; na początku lat 90-tych były przyczyną ponad 52% ogółu zgonów; na początku tego stulecia – prawie 48%, zaś w 2006 r. stanowiły 45,5% wszystkich przyczyn. Wśród kobiet umieralność w wyniku chorób układu krążenia jest zdecydowanie wyższa, stanowią one prawie 53% ogólnej liczby zgonów kobiet, wśród mężczyzn – ok. 41%.

Stopniowo zmniejsza się także odsetek zgonów powodowanych urazami i zatruciami, które stanowią obecnie 6,8% wszystkich zgonów, wobec prawie 7,6% na początku lat 90-tych. W tym przypadku także występuje duże zróżnicowanie umieralności według płci; wśród mężczyzn urazy i zatrucia stanowią prawie 10% przyczyn zgonów, a wśród kobiet ok. 3,5%.

Niekorzystnym zjawiskiem jest bardzo szybki wzrost liczby zgonów powodowanych chorobami nowotworowymi, przy jednoczesnym wzroście liczby nowych zachorowań. W 1990 r. nowotwory złośliwe były przyczyną 18,7% zgonów, w 2000 r. stanowiły 23%, a obecnie 24,8% wszystkich przyczyn (wśród mężczyzn stanowią ok. 26,4%, kobiet – prawie 23%).

Nadal zmniejsza się liczba zgonów niemowląt. W 2007 roku (I-III kw.) zarejestrowano ok. 1,7 tys. zgonów dzieci w wieku poniżej 1 roku życia. Współczynnik wyrażający liczbę zgonów niemowląt na 1000 urodzeń żywych obniżył się do poziomu 5,9‰ (w 1990 r. wynosił 19,3‰). W 2006 r. zmarło ok. 2,2 tys. dzieci w wieku poniżej 1 roku, tj. prawie 5-krotnie mniej niż w 1990 r.

W 2006 r. współczynnik umieralności okołoporodowej (urodzenia martwe i zgony niemowląt w wieku 0-6 dni na 1000 urodzeń żywych i martwych) kształtował się na poziomie 8,0‰ i, podobnie jak ogólny współczynnik zgonów niemowląt, wykazuje tendencję spadkową; na początku lat 90-tych wynosił 19,5‰, na początku tego stulecia 9,7‰. Z ogólnej liczby zmarłych niemowląt prawie 70% umiera przed ukończeniem pierwszego miesiąca życia, w tym ponad 2/3 w okresie pierwszego tygodnia życia.

Trwanie życia

W 2006 roku przeciętne trwanie życia wynosiło 70,9 lat dla mężczyzn oraz 79,6 lat dla kobiet. W porównaniu do początku lat 90-tych trwanie życia wydłużyło się o prawie 5 lat dla mężczyzn oraz o ok. 4,5 roku dla kobiet. Jednocześnie utrzymuje się nadal duża różnica między przeciętnym trwaniem życia mężczyzn i kobiet.