Nastroje konsumentów wciąż na minusie, ale widać oznaki stabilizacji

Przeczytaj także: Nastroje konsumentów wyraźnie lepsze w maju

Barometr Nastrojów Konsumenckich GfK, czyli syntetyczny wskaźnik ilustrujący aktualne nastroje Polaków w zakresie postaw konsumenckich, wyniósł w czerwcu 2023 r. -6,7 i spadł o nieznacznie, o 1,4 jednostki w stosunku do poprzedniego miesiąca.

W czerwcu poziom nastrojów konsumenckich w Unii Europejskiej lekko wzrósł: średnia unijna wynosi -17,2 wobec -18,3 w maju 2023 r.

Według badań GfK w czerwcu 2023 r. Polacy określali swoją aktualną sytuację finansową jako nieco gorszą, niż w maju 2023 r. Wynik, choć wciąż pozostał na minusie, spadł jedynie o 0,8 jednostki (wskaźnik -11,3 wobec -10,5 w maju 2023 r.). W przyszłość konsumenci również spoglądali odrobinę mniej optymistycznie, niż jeszcze miesiąc temu, co wpłynęło na obniżenie wyniku o 0,8 p.p. (średni wskaźnik wyniósł -4,5 wobec -3,7 sprzed miesiąca).

Pomimo odbicia średniego wskaźnika w relacji do wyników z początku roku, odsetek osób, które krytycznie patrzą w przyszłość, pozostaje wysoki. 38,5 proc. Polaków spodziewa się, że kolejne miesiące przyniosą wzrost bezrobocia i – odnosząc się do maja 2023 r. – wskaźnik spadł o niecałe 5 p.p. Od listopada 2022 obawy związane z rynkiem pracy spadają sukcesywnie z miesiąca na miesiąc. Jednocześnie już 57 proc. respondentów jest zdania, że ceny towarów i usług wciąż będą rosnąć, przy czym już 40 proc. uważa, iż inflacja – wbrew zapowiedziom Rady Polityki Pieniężnej – utrzyma dwucyfrową dynamikę.

Rozpoczynające się lato, piękna pogoda i oczywiście sezon urlopowy nastrajają nas pozytywnie, co ma swoje odbicie w uśrednionych wynikach badania. W gospodarce nie pojawiły się również wyraźne tąpnięcia i powody do niepokoju związane np. z załamaniem na rynku pracy, spadkiem koniunktury w kluczowych branżach czy dalszym, gwałtownym wzrostem inflacji. Jako konsumenci stale adaptujemy się do niełatwych realiów gospodarczych i wysokich cen, za którymi wciąż nie nadążają wynagrodzenia. Ujemny wynik barometru pokazuje zatem, że jest nie najlepiej, ale nie tak kiepsko, jak choćby kilka miesięcy wcześniej – mówi Barbara Lewicka, Senior Director Marketing & Consumer Intelligence w GfK.

W czerwcu 2023 r. ujemne nastroje konsumenckie dotyczyły czterech z sześciu grup wiekowych wytypowanych przez GfK. Najwyższy poziom zadowolenia przypadał grupie wiekowej 15-22 lata (6,5). Wynik na plusie osiągnęły również osoby w wieku 23-29 lat (5,4). Na drugim biegunie znalazły się osoby w wieku emerytalnym z wynikiem -18. W przypadku osób w grupie wiekowej 40-49 wskaźnik wzrósł o niecałe 3 jednostki (-6,6 wobec -9,3 w maju 2023 r.), a w grupie 50-59 wyraźnie spadł (-11,5 wobec -5,1 w kwietniu 2023 r.). Jedynie młodzi Polacy do 22. roku życia spodziewają się, że w najbliższym roku wzrośnie się jakość ich życia. Był to także jedyny wynik na plusie (1,9). Wśród osób w grupie wiekowej 23-29, które jeszcze w zeszłym miesiącu osiągnęły wynik dodatni, wskaźnik spadł o 13 jednostek m/m.

W porównaniu z poprzednim miesiącem, ponownie zmniejszyła się dysproporcja w nastrojach ze względu na poziom wykształcenia. Najlepsze nastroje GfK odnotowało wśród osób z wykształceniem podstawowym, które ponownie są na plusie (3,3 wobec 1,1 w maju 2023 r.), zaś najgorsze u osób z wykształceniem zawodowym (-9,7).
W czerwcu 2023 r. kluczowe składowe Barometru Nastrojów Konsumenckich kształtowały się następująco:

Informacje o badaniu
Badanie zrealizowano w dniach 7-14 czerwca 2023 r. w ramach wielotematycznego badania omnibusowego e-Bus metodą CAWI (wspomaganych komputerowo wywiadów z respondentami z wykorzystaniem ankiety umieszczonej w internecie) na kwotowej, reprezentatywnej przedmiotowo, ogólnopolskiej próbie n=1000 osób. Struktura respondentów została dobrana z zachowaniem rozkładu wybranych parametrów społeczno-demograficznych odzwierciedlającego rozkład tych cech w populacji generalnej.

Barometr może przyjmować wartości od –100 do +100 i jest to saldo pomiędzy opiniami pozytywnymi a negatywnymi. Dodatnia wartość barometru wskazuje na to, iż w danej fali badania liczba konsumentów nastawionych optymistycznie przeważa nad liczbą konsumentów nastawionymi pesymistycznie. Wartość ujemna barometru oznacza odwrócenie tej proporcji.

Barometr jest zagregowanym wskaźnikiem sporządzanym na zlecenie Komisji Europejskiej, wyliczanym od 1985 roku. Obecnie indeks obejmuje 27 krajów. Dane dla Polski pochodzą z badania GfK współfinansowanego przez Komisję Europejską.