Jak rośnie polski sektor MŚP?

Przeczytaj także: Czy sektor MŚP obawia się eksportu?

22. już edycja raportu PARP po raz kolejny przygląda się kondycji sektora MŚP. Bazą rozważań są przekrojowe, roczne dane statystyczne. Źródłem tych danych jest GUS, a autorzy opracowania posiłkują się zarówno publicznie dostępnymi danymi, jak i zakupionymi specjalnie na potrzeby tego raportu.

Sektor przedsiębiorstw w Polsce w liczbach

W 2017 roku na polskim rynku funkcjonowało 2,08 mln przedsiębiorstw niefinansowych, co w ujęciu rocznym oznacza wzrost na poziomie 3,2 proc. W tej grupie dominowały mikrofirmy (2,0 mln), małych przedsiębiorstw było 53,8 tys., średnich - 15,3 tys., dużych zaledwie 3,6 tys. W latach 2008-2016 ich udział w tworzeniu polskiego PKB zwiększył się o 2,5 p.p., osiągnąwszy tym samym 73,6 proc. Podobną tendencję widać w zatrudnieniu - rośnie ono nieprzerwanie od 2014 r. W 2017 r. w sektorze MŚP zatrudnionych było prawie 9,9 mln osób, co stanowiło wzrost o 1,7 proc. r./r.

Liczba pracujących w sektorze przedsiębiorstw rośnie nieprzerwanie od 2014 r. W 2017 r. pracowało w nim blisko 9,9 mln osób, co stanowiło wzrost o 1,7 proc. r./r.

Sektor MŚP

„Często zapominamy, jaką siłą jest sektor MŚP. A niemal połowę polskiego PKB, 49,8 proc., tworzą właśnie małe i średnie przedsiębiorstwa” – powiedziała Paulina Zadura-Lichota, dyrektor Departamentu Analiz i Strategii w PARP.
„PARP od wielu lat specjalizuje się w monitorowaniu sytuacji sektora MSP i przygląda się zmianom w perspektywie długoletniej. Często dopiero ta dłuższa perspektywa pozwala dostrzec jak wiele zmian przeszły polskie firmy i jak systematycznie zwiększają swój udział w polskim PKB” – podsumowuje Małgorzata Oleszczuk, Prezes PARP.

Rosną nakłady inwestycyjne – w 2017 r. nakłady inwestycyjne na nowe i używane środki trwałe we wszystkich podmiotach gospodarki w Polsce wyniosły 194,4 mld zł (i były wyższe o 3 proc. w porównaniu z 2016 r.)

Poprawia się także sytuacja finansowa firm – w 2017 r. bardzo szybko zwiększały się przychody (o 8,2 proc. r./r., do 4,6 bln zł), produkcja (o 11,2 proc. r./r., do 3,5 bln zł) i wartość dodana (o 10,8 proc. r./r., do 1,15 bln zł) w firmach. Poprawił się również wskaźnik rentowności obrotu brutto (z 6,6 proc. do 7,1 proc.).

W 2017 r. odsetek eksporterów wyrobów zwiększył się do 4,7 proc. (z 4,4 proc. w 2016 r.) a w przypadku usług utrzymał się na tym samym poziomie (1 proc.). Odnotowano także wyraźną poprawę relacji wartości eksportu do importu (z poziomu 92,7 proc. w 2010 r. do 110,1 proc. - w 2017 r.) oraz eksportu do PKB (wzrost do 55 proc. w 2017 r. z poziomu 40 proc. w 2010 r.). Wyroby wysokiej i średnio-wysokiej techniki stanowią już blisko połowę polskiego eksportu towarów (45,8 proc. w 2017 r.) – dwa razy więcej niż we wstępnej fazie transformacji gospodarczej w Polsce (24,8 proc. w 1995 r.).

Nieco słabsze wyniki odnotowano w przypadku innowacyjności firm. Według najnowszych badań GUS, w latach 2015-2017 udział innowacyjnych przedsiębiorstw ogółem (bez mikro) wyniósł 14,5 proc. i był niższy o 1,6 p.p. w porównaniu z wynikami z badania 2014-2016. Jednocześnie w 2017 r. nastąpił wzrost nakładów na innowacje w firmach (z 29 mld zł w 2016 r. do 41,2 mld zł).

Niewielki odsetek firm prowadzi działalność badawczo-rozwojową. Również nakłady firm na B+R są niewielkie. Wśród przedsiębiorstw przemysłowych w 2017 r. takie nakłady ponosiło około 7 proc. firm a wśród firm usługowych – 3,2 proc. Jednak intensywność prac B+R w stosunku do PKB od lat systematycznie rośnie. W 2017 r. wskaźnik ten wynosił 1,03 proc., podczas gdy rok wcześniej było to 0,97 proc., a w 2013 r. – 0,87 proc.