Co rynek magazynowy sądzi o e-commerce?

Przeczytaj także: Jak e-commerce zmienia powierzchnie magazynowe?

Szacuje się, że globalne, roczne obroty e-commerce sięgają obecnie 3 bilionów USD, a rynkiem, któremu inne mogą pozazdrościć dynamiki (niemal 30%) jest Azja. Dla porównania, wartość europejskiego rynku wyceniana jest na 602 mld EUR, z czego niemal 60% generują zaledwie trzy rynki - Wielka Brytania, Niemcy oraz Francja. Na tym tle Polska wypada dość skromnie - u schyłku minionego roku nasz rynek e-commerce wart był 50 mld PLN (w skali Europy jest to udział >2%). Prognozy wskazują, że na przestrzeni najbliższych lat ta wartość może podskoczyć do 80 mld PLN. Rozwój polskiego handlu internetowego jest zatem dynamiczny, na co wpływa zarówno omnichannel, czyli sprzedaż wielokanałowa, jak i coraz większy udziału kanału sprzedaży online w całym handlu detalicznym.

Sprzedawcy stawiają w centrum uwagi konsumentów, dla których zakupy powinny być wygodne, szybkie i możliwe do zrealizowania z wykorzystaniem dowolnego urządzenia. Reagując na ich potrzeby, firmy już teraz rozwijają mobile jako dodatkowy kanał sprzedaży. W najbliższym czasie będzie to miało znaczący wpływ m.in. na logistykę zwrotów czy poprawienie szybkości reakcji. W związku z rozwojem technologii i zyskiwaniem na znaczeniu nowych kanałów sprzedaży, najemcy z branży e-commerce będą wymuszać zmiany na rynku magazynowym.

- Rynek powierzchni logistycznych jest odzwierciedleniem tendencji i trendów w handlu. Omnichannel, który przeobraża się coraz częściej w strategię new retail, będącą połączeniem transakcji offline, online, big data i logistyki powoduje, że magazyny przestały być już dawno miejscami rozładunku, składowania i załadunku palet, a stały się centrum osiągania przewagi konkurencyjnej i tworzenia produktów oraz usług, które kreują wartość dodaną całej oferty. Nowoczesne powierzchnie logistyczne to teraz skomplikowane połączenie różnorodnych stref składowania i kompletacji, powierzchni operacyjnych i miejsc do procesowania zwrotów. Połączenie takie odnosi się również coraz częściej do symbiozy działania zasobów ludzkich i automatyki. Daleko nam jeszcze do dronów, które inwentaryzują zapasy, ale inteligentne roboty kognitywne, rozbudowane sortery i wielopoziomowe pick towery będące integralną częścią magazynowego ekosystemu nikogo już nie dziwią. Potwierdzają to nasze badania, które wskazują dodatkowo na kolejne trendy, jak np. postępująca personalizacja w zakresie VAS, a także stworzenie na magazynach punktów druku 3D – stwierdza Damian Kołata, Associate w Dziale Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, Cushman & Wakefield.

Całkowite zasoby rynku magazynowego w Polsce wynoszą ponad 16 mln mkw., z czego prawie 25% przeznaczone jest do obsługi rynku e-commerce. Inwestycje w trzech województwach – łódzkim, dolnośląski oraz śląskim odpowiadają za 56% (ponad 2,2 mln mkw. powierzchni) zasobów dla tej branży. Wśród najemców e-commerce wyróżnia się cztery kategorie: międzynarodowe firmy działające wyłącznie w kanale internetowym (Zalando, Amazon, Answear.com), firmy działające w kanale detalicznym, które rozwijają strategię Omnichannel (Smyk, Vistula Retail Group, KRM, LPP, Leroy Merlin, Decathlon, MediaMarkt Saturn), operatorzy logistyczni mający doświadczenie we współpracy z e-commerce (Arvato Bertelsmann, Fiege, Rhenus Logistics, DHL Supply Chain, Spedimex), czy firmy z branży KEP (przesyłki kurierskie, ekspresowe i paczkowe np. DHL, DPD, InPost, TNT, GLS, UPS, FedEx).

Tempo rozwoju branży e-commerce nie zwalnia. Najemcy z tego sektora wymagają nawet trzykrotnie większej powierzchni niż firmy wykorzystujące tradycyjne kanały sprzedaży. 33% ankietowanych deweloperów i 60% operatorów logistycznych stwierdziło, że prowadzi obecnie nowe projekty dla firm z branży e-commerce, a zdecydowana większość deweloperów (82%) potwierdziła, że najemcy z branży e-commerce w ostatnich trzech latach zwiększyli zajmowaną powierzchnię magazynową. Na to samo pytanie wszyscy ankietowani operatorzy logistyczni odpowiedzieli, że powierzchnia wykorzystywana do obsługi klientów z branży e-commerce powiększyła się. Co więcej, wszyscy zbadani deweloperzy uważali, że firmy z branży e-commerce będą uruchamiały w najbliższych latach nowe lokalizacje (55% - raczej tak, 45% - zdecydowanie tak). Bardziej sceptyczni byli operatorzy logistyczni – 60% z nich uważało, że nastąpią nowe otwarcia (40% - raczej tak, 20% - zdecydowanie tak). Na pytanie o prognozę dotyczącą powierzchni wszyscy operatorzy logistyczni i 92% deweloperów biorących udział w badaniu stwierdziło, że powierzchnia wykorzystywana na potrzeby operacji logistycznych w sektorze e-commerce zwiększy się. Jedynie 8% deweloperów stwierdziło, że powierzchnia pozostanie na niezmienionym poziomie.

Zarówno deweloperzy, jak i operatorzy logistyczni jako kluczowy trend na rynku magazynowym dla e-commerce wskazują coraz większą automatyzację procesów magazynowych, potrzebę otwierania centrów dystrybucyjnych w nowych lokalizacjach, a także przenoszenie operacji logistycznych z rynków niemieckiego i skandynawskiego do Polski. Okazuje się, że 94% firm zlokalizowanych w polskich magazynach obsługuje z Polski dostawy na rynek krajowy, a 56% na rynek Europy środkowo-wschodniej (Czechy, Słowacja, Węgry, Rumunia, Bułgaria i kraje bałtyckie). 100% najemców obsługuje rynki Europy zachodniej (np. rynki niemiecki, włoski, francuski). Ponadto 31% klientów obsługuje rynki skandynawskie (Dania, Szwecja, Norwegia i Finlandia), a 19% - pozostałe lokalizacje.

- Decyzja o wyborze lokalizacji dla magazynu do obsługi e-commerce ma charakter strategiczny i jest szczególnie wrażliwa na dwa czynniki: możliwość sprawnej dystrybucji, pozwalającej na maksymalne skrócenie czasu dostawy i dostępności zasobów ludzkich. Tym samym, niezwykle istotne stają się idealna infrastruktura drogowa oraz możliwość zapewnienia kadr, mogących sprostać wyzwaniom związanym z fluktuacją popytu i szczytami sprzedażowymi. Zdarza się, że przy dzisiejszej sytuacji na rynku pracy, wybór lokalizacji jest swoistym kompromisem na rzecz tego drugiego aspektu i inwestycja zostaje zlokalizowana w rejonach o lepszej dostępności siły roboczej jak np. Polski zachodniej czy północno-wschodniej. Polska od lat oceniana jest jako znakomita lokalizacja dla międzynarodowego biznesu. Badania potwierdzają, że zarówno zakłady produkcyjne, jak i lokalne centra dystrybucyjne w Polsce pozwalają na efektywną obsługę nie tylko rynku lokalnego, ale również regionu Europy Środkowo-Wschodniej (kraje bałtyckie, Czechy, Słowacja Węgry, Bułgaria i Rumunia), Europy Zachodniej (Niemcy, Włochy, Hiszpania, Francja, kraje Beneluxu), Europy Wschodniej (Rosja, Ukraina, Białoruś) oraz krajów skandynawskich (Dania, Szwecja, Finlandia, Norwegia). Do najważniejszych atutów naszego kraju, w ocenie przedsiębiorców, należą: dostępność kadr i poziom kosztów związanych z rynkiem pracy, położenie geograficzne i rozwinięta infrastruktura komunikacyjna oraz jakość infrastruktury magazynowej, jej dostępność i związany z nią koszt – stwierdza Joanna Sinkiewicz, Partner, Dyrektor w Dziale Powierzchni Przemysłowych i Logistycznych, Cushman & Wakefield.

- To klient determinuje obecnie miejsce i czas realizacji transakcji. Konsumenci chcą mieć możliwość dokonywania zakupów w dowolnym miejscu i o dowolnej porze, co sprawia, że lokalizacja magazynu zapewniająca elastyczność i szybką dostawę ma kluczowe znaczenie dla powodzenia biznesu. Nie możemy zapominać również o logistyce zwrotów i re-commerce, czyli transakcjach, których przedmiotem są rzeczy zwrócone bądź używane. Operacje takie generują ogromne zapotrzebowanie nie tylko na powierzchnie magazynowe, ale i zasoby ludzkie, stąd płynie więc ogromny potencjał Polski jako europejskiego hubu logistycznego, co bezsprzecznie pokazuje nasze pionierskie badanie – dodaje Damian Kołata.

Pomimo wyzwań związanych z dostępnością do zasobów ludzkich, Polska jest cały czas bardzo atrakcyjna w porównaniu do rynków zachodnich. W badaniu Cushman & Wakefield na pytanie o liczbę osób zatrudnionych przy operacjach e-commerce w parkach logistycznych i magazynach, zdecydowana większość ankietowanych wskazała najwyższy przedział – powyżej 500 osób. 73% ankietowanych deweloperów i 100% operatorów logistycznych stwierdziło, że w najbliższych latach liczba pracowników będzie rosnąć. Jedynie 27% deweloperów uważało, że liczba pracowników zmaleje. Natomiast według danych Eurostat polski rynek pracy jest wciąż jednym z najbardziej atrakcyjnych w Europie, szczególnie jeśli godzinowe koszty pracy w naszym kraju (10,1 EUR) zostaną porównane w Niemcami (34,6 EUR), czy Danią (43,5 EUR).

- Szczególnym zainteresowaniem obdarzają Polskę firmy związane ze sprzedażą internetową. Przy ogromnej dynamice cechującej tę branżę, zapotrzebowaniu na siłę roboczą, znaczeniu dystrybucji – pod kątem jakości i kosztów – Polska jawi się jako idealny wybór lokalizacyjny dla centrów dystrybucyjnych firm z sektora e-commerce. Stąd wynika niesłabnące zainteresowanie tej branży naszym krajem oraz rosnąca liczba najemców związanych ze sprzedażą internetową, szukających lokalizacji do obsługi rynków zachodnich, skandynawskich i środkowoeuropejskich” – dodaje Joanna Sinkiewicz.