Gabinet Cieni BCC publikuje nowe wskazania dla rządu

Przeczytaj także: Gabinet Cieni BCC: nowe rekomendacje dla rządzących

Prawo gospodarcze

RYSZARD KALISZ, minister ds. prawa gospodarczego Gospodarczy Gabinet Cieni BCC

Sprawnie działające sądownictwo to jeden z głównych czynników wpływających na warunki prowadzenia biznesu w danym państwie. Skompletowanie składu w Sądzie Najwyższym w oparciu o niekonstytucyjne przepisy, niejasne procedury powołania członków Krajowej Rady Sądownictwa, wpływ ministra sprawiedliwości na obsadę kierowniczych stanowisk w sądach i zapowiedzi opozycji, że cofnie wszystkie reformy obecnej władzy – tego obawiają się przedsiębiorcy w naszym kraju.

Inną istotną barierą prowadzenia biznesu w Polsce jest wysoki udział obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne w ogólnych kosztach pracy – wynosi on 29,7 proc. i jest dwunastym najwyższym w całym OECD. W rezultacie wysokich pozapłacowych kosztów pracy w Polsce, przy pensji brutto wynoszącej 4000 złotych, pracownik uzyskuje „na rękę” niewiele ponad 2850 złotych, podczas gdy jego etat kosztuje pracodawcę ponad 4800 złotych. Oznacza to, że mniej więcej 50 proc. wynagrodzenia brutto trafia, w tej czy innej formie, do państwa, a nie bezpośrednio do pracownika.

Wśród kluczowych uwarunkowań prowadzenia działalności gospodarczej znajduje się system podatkowy, który jest w Polsce oceniany jako zły (2,2 w 5-stopniowej skali). Z internetowego Systemu Aktów Prawnych wynika, że podstawowe ustawy podatkowe zmieniły się w 2017 roku 36 razy. Innym problemem jest poziom skomplikowania polskiego prawa podatkowego. Według raportu Global Competitiveness 2017–2018, przygotowanego przez Światowe Forum Ekonomiczne, stanowi on najbardziej problematyczny czynnik dla prowadzenia biznesu w Polsce.

System stanowienia prawa

WITOLD MICHAŁEK, minister ds. procesu stanowienia prawa Gospodarczy Gabinet Cieni BCC

W dalszym ciągu, wiele z przygotowywanych przez instytucje rządowe ocen skutków regulacji dalekich jest od rzetelności oraz zgodności z obowiązującymi już od kilku lat „Wytycznymi do przeprowadzania oceny wpływu oraz konsultacji publicznych w ramach rządowego procesu legislacyjnego”. Oznacza to konieczność wdrożenia następujących działań:

1. Pełne wykorzystanie w procesie legislacyjnym instrumentu doskonalenia prawa jakim jest OSR. Wzrost rangi OSR powinien być wynikiem i oznaką determinacji rządu w poprawianiu jakości prawa.
2. Wypracowanie i wdrożenie wewnętrznych rozwiązań organizacyjnych, które w sposób skuteczny będą wpływały na zapewnienie jakości dokonywania OSR, np. zwiększenie znaczenia i lepsze wykorzystanie już istniejących w ministerstwach zespołów ds. OSR.
3. Przeprowadzenie kluczowych elementów oceny skutków regulacji na wstępnym etapie planowania interwencji regulacyjnej, co umożliwi wykorzystanie ich wyników na dalszych etapach tego procesu. W szczególności, przeprowadzenie wielowariantowej oceny przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych regulacji oraz angażowanie w ten proces partnerów społecznych i zewnętrznych ekspertów.
4. Wzmocnienie działań mających na celu podnoszenie poziomu wiedzy i kompetencji w zakresie przeprowadzania OSR przez wszystkich pracowników, zaangażowanych w ten proces.
5. Wprowadzenie obowiązku dokumentowania wyników analizy poszczególnych wariantów rozwiązań problemu branych pod uwagę w ramach OSR.

Realizacja powyższych zadań ograniczy sytuacje, w których ocenę skutków regulacji sprowadza się jedynie do uzasadnienia uprzednio podjętych decyzji.

Środowisko naturalne

RYSZARD PAZDAN, minister środowiska Gospodarczy Gabinet Cieni BCC

• Uporządkować i uprościć do minimum procedury prawno-administracyjne związane z budową i eksploatowaniem instalacji odnawialnych źródeł energii (OZE), zarówno w obszarze działalności komercyjnej jak i służących do użytku własnego. Niestabilność prawna powoduje, że inwestycje w OZE są coraz bardziej ryzykowne a przez to kosztowne. Należy mieć na uwadze konieczność osiągnięcia w 2020 r. 15% OZE w miksie energetycznym kraju, a także to, że jest to dla Polski jedyne, perspektywiczne rozwiązanie osiągnięcia pełnej niezależności i stabilizacji bezpieczeństwa energetycznego.
• Zmodyfikować zasady tworzenia i funkcjonowania klastrów energii, w tym szczególnie związanych z zasobami lokalnymi.
• Uchwalić politykę energetyczną państwa. Chroniczny brak takiego dokumentu destabilizuje inwestycje w sektorze energetycznym.

Spółdzielczość

MIECZYSŁAW GRODZKI, minister ds. spółdzielczości Gospodarczego Gabinetu Cieni BCC

Ustawa o podatku dochodowym osób prawnych

Wnosimy o skreślenie w pkt. 44 art. 17 ust.1 „spółdzielni mieszkaniowych”, w myśl którego, wyłączone z opodatkowania są m.in. dochody spółdzielni mieszkaniowych uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Podkreślić należy, iż aktualne zwolnienie dochodu spółdzielni mieszkaniowych jest zwolnieniem iluzorycznym. Spółdzielnie mieszkaniowe, co do zasady, z gospodarki zasobami mieszkaniowymi ponoszą straty podatkowe, które nie mogą zmniejszać dochodu do opodatkowania z pozostałej działalności. Korzystanie ze zwolnienia wiąże się jednocześnie z koniecznością prowadzenia skomplikowanej i pracochłonnej ewidencji przychodów i kosztów związanych z tzw. gospodarką zasobami mieszkaniowymi, a dodatkowo – w dalszym ciągu – występują problemy z interpretacją organów podatkowych, które przychody i koszty związane są z gospodarką zasobami mieszkaniowymi.

Rezygnacja z tego zwolnienia, którego – jak wskazuje się wyżej – nie jest przywilejem, a „karą” dla spółdzielni mieszkaniowych, zapewniłaby konstytucyjną równość tych podatników zagwarantowaną w art.32 Konstytucji RP stanowiącym, iż wszyscy są równi wobec prawa. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny).

Zgodnie z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego z 11 lipca 2000 r., sygn. K 30/99 - Dz. U. z 2000 r. nr 56, poz. 678 równość oznacza, że wszyscy adresaci norm prawnych, charakteryzujący się daną cechą relewantną winni być traktowani według jednakowej miary, bez zróżnicowań zarówno dyskryminujących jak i faworyzujących. Równość dopuszcza różne traktowanie przez prawo podmiotów różniących się między sobą, niemniej ewentualne zróżnicowanie traktowania określonych podmiotów musi być uzasadnione, to jest oparte na uznanych kryteriach, przy czym zasadność doboru tego, a nie innego, kryterium różnicowania podlegać musi każdorazowej ocenie, między innymi z punktu widzenia zasady sprawiedliwości społecznej. Tymczasem zróżnicowanie odmiennego potraktowania spółdzielni mieszkaniowych dla celów podatku dochodowego od osób prawnych, np. w stosunku do spółek prawa handlowego, nie jest racjonalnie uzasadnione i dyskryminuje tę grupę podatników, bowiem straty ponoszone na gospodarce zasobami mieszkaniowymi nie mogą zmniejszać dochodu do opodatkowania. Z uwagi iż spółdzielnie mieszkaniowe – w przeciwieństwie do spółek prawa handlowego – nie działają w celu maksymalizacji zysku, a ich celem jest zaspokajanie wspólnych potrzeb członków i ich rodzin poprzez dostarczanie im określonych usług i świadczeń, obowiązek zapłaty podatku dochodowego od równowartości straty podatkowej, która nie może zmniejszać dochodu do opodatkowania, faktycznie obciąża jej członków w ustalanych opłatach „czynszowych”.

Nakładanie ciężaru zapłaty podatku przez członków spółdzielni przeczy idei spółdzielczości oraz narusza aspekt społeczny w kontekście aktualnie oferowanej przez RP pomocy obywatelom w zakresie uzyskania dostępu do lokali mieszkalnych. Ponadto, spółdzielnie są miejscem, gdzie członkowie spełniają również aspiracje społeczne i kulturalne poprzez stanowiące wspólną własność i demokratycznie kierowane przedsiębiorstwo oraz budują więzi ekonomiczne z ich członkami, co wyręcza państwo w pełnieniu tej roli wobec obywateli.

Projekt ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym (druk UC-125 z 14.08.2018 r.)

Potrzebne dostosowanie wysokości maksymalnej kary dla podmiotów na rynku finansowym o niewielkiej skali działania np. banków spółdzielczych oraz SKOK – za naruszenie wymogów Rozporządzenia PE i Rady (UE) nr 2017/2402 z 12 grudnia 2017 r. w sprawie ustanowienia ogólnych ram dla sekurytyzacji oraz utworzenia szczegółowych ram dla prostych, przejrzystych i standardowych sekurytyzacji (tzw. rozporządzenie STS). Obecnie wpisana w projekcie, wysokość maksymalnej kary 20 869 500 zł lub 10% przychodów odsetkowych i prowizyjnych netto ze sprzedaży towarów i usług oraz operacji finansowych (…), powodować będzie trudności w działalności tych niewielkich podmiotów. Proponuje się dla małych podmiotów wysokość kary do 1 mln zł. Kara bowiem ma odstraszać od naruszania przepisów. W obecnym kształcie projektu ustawy, może ona powodować niepodejmowanie działalności banku w zakresie rozwoju jego działalności, z powodu grożącej ogromnej kary w wyniku niezamierzonego błędu.