Świat: wydarzenia tygodnia 04/2016

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 03/2016

• W czwartym kwartale ubiegłego roku amerykańska gospodarka wyhamowała, a PKB USA wzrósł w tym okresie o 0.7 procent. Natomiast w całym ubiegłym roku wzrost PKB w Stanach Zjednoczonych wyniósł 2,4 procent (czyli na podobnym poziomie co w roku 2014). Warto zwrócić na to, że bezrobocie spadło do 5 procent, wzrosły płace, sytuacja na rynku nieruchomości jest najlepsza od 2008 roku. Amerykanie więcej oszczędzają, co powoduje spadek zadłużenia.
• Amerykański Fed pozostawił główna stopę procentowa bez zmian. Obecnie główna stopa procentowa funduszy federalnych nadal wynosi 0,25 do 0,5 proc. Bank centralny poinformował, że "uważnie monitoruje rozwój sytuacji w globalnej gospodarce oraz na rynkach finansowych". Według ekspertów w przyszłości możliwe są "tylko stopniowe podwyżki stóp procentowych".
• Chiny kontynuują swoją politykę ekspansji w Azji. Chińskie przedsiębiorstwa biorą aktywny udział w programie prywatyzacji gospodarki Kazachstanu, w ciągu 10 miesięcy ubiegłego roku podpisały umowy w sprawie joint ventures o sumarycznej wartości 24 mld USD.
• Iran planuje wejść na gazowe rynki Gaz ziemny w ciągu najbliższych dwóch lat. Warto dodać, że Iran dysponuje największymi rezerwami tego surowca na świecie.
• W opinii ekspertów Apple będzie dążył do dywersyfikacji swoich źródeł dochodu. W tym celu wkrótce wejdzie w na rynki rzeczywistości wirtualnej i motoryzacyjny. Według analityków firmy obecne produkty nie gwarantują jej oczekiwanego wzrostu zysków w przyszłości.
• Konflikt w Stanach Zjednoczonych w sprawie rządowego programu ochrony klimatu. Grupa 26 stanów (pod przewodnictwem Zachodniej Wirginii i Teksasu) postanowiła zablokować zadeklarowany przez prezydenta Obamę plan ograniczenia emisji CO2 do atmosfery. Jego przeciwnicy w tej sprawie wystąpili do Sądu Najwyższego USA. W pozwie argumentują, że jego Plan Czystej Energii (Clean Power Plan) przyniesie "niemożliwe do naprawienia szkody suwerennym stanom oraz nieodwracalne zmiany na rynkach energii".
• Spadek sprzedaży i brak perspektyw spowodował, że koncern motoryzacyjny Ford wychodzi z rynków Japonii i Indonezji.
• Według wstępnych szacunków rosyjskiej Federalnej Służby Statystyki Państwowej, Rosstat produkt krajowy brutto Rosji zmniejszył się w 2015 roku o 3,7 proc. r/r.
• Indyjski eksport spadł w grudniu ubiegłego roku aż o niemal 15 proc. do 22,29 mld USD. Główną tego przyczyną był gwałtowny spadek eksportu do Chin, a jest to jeden z najważniejszych partnerów handlowych dla indyjskiej gospodarki.
• Utrzymująca się sytuacja na rynkach paliw uderzyła w budżety nawet najsilniejszych producentów ropy i gazu. W tej sytuacji kraje te zaczynają dogadywać się. Rosja zadeklarowała chęć współpracy z OPEC w celu podniesienia cen ropy. Należy więc liczyć się z ograniczeniem wydobycia.
• W 2015 roku światowa produkcja surowej stali wyniosła 1,623 mld ton i w porównaniu z 2013 r. to o 2,8 proc. mniej, chociaż w Polsce wytwarza się jej coraz więcej. Ta malejąca tendencja w świecie będzie kontynuowana także w roku bieżącym.
• Do grona banków centralnych stosujących ujemne stopy dołącza w agresywnym stylu Bank Japonii. Ten krok osłabia jena. Warto dodać, że wg szacunków Ministerstwa Gospodarki, Handlu i Przemysłu produkcja przemysłowa w Japonii w grudniu 2015 spadła o 1,4 proc. m/m.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Na koniec tygodnia BANK JAPONII ZASKAKUJE CIĘCIEM STÓP PROCENTOWYCH

Poranna decyzja Banku Japonii, który obniżył stopy procentowe poniżej zera wpisuje się tendencję łagodzenia polityki pieniężnej kluczowych banków centralnych w odpowiedzi na załamanie na rynkach finansowych oraz pogarszające się perspektywy gospodarek USA i Chin. Nie ma pewności czy działania te okażą się skuteczne w powstrzymaniu najgorszego scenariusza. Są jednak jedyna opcją dostępną bankom centralnym i powinny przejściowo zmniejszyć obawy inwestorów.

Bank Japonii (BoJ) nieoczekiwaną decyzją obniżył stopy procentowe do ujemnych poziomów oraz wydłużył okres, w którym planuje osiągnąć cel w postaci 2-procentowej inflacji. Zdecydowano o obniżce głównej stopy do -0,1 proc., co powinno być odebrane jest jako czynnik sprzyjający ryzyku oraz impuls działający na korzyść rynków emerging markets. Decyzja została podjęta stosunkiem głosów 5-4, co pokazuje, jak trudny był to krok. By złagodzić charakter cięcia Bank zastosuje trzystopniowy system pobierania opłat za depozyty, co czyni działanie nieco mniej drastycznym, niż podobne kroki podjęte przez Europejski Bank Centralny. BoJ nie zdecydował się na zwiększenie kwoty 80 bln JPY przeznaczanej na poszerzanie bazy monetarnej. Wydłużył natomiast okres, w którym zamierza przywrócić inflację do celu 2 proc. do okresu między marcem a październikiem 2017 r. (I poł. roku fiskalnego) wobec okresu październik 2016-marzec 2017.

Uruchomienie NIRP (Negative Interest Rate Policy) jest przejawem słabości gospodarki i próbą wyprzedzającego uderzenia ze strony BoJ w stosunku do sygnałów generowanych przez rynki i światową gospodarkę. Giełda w Tokio pozytywnie zareagowała na tę informację. Indeks Nikkkei225 zakończył dzień blisko 3-procentową zwyżką. Na wieczornej (japońskiego czasu) konferencji prasowej prezes H. Kuroda wyjaśni szczegóły dzisiejszej decyzji.

Z innych, wartych odnotowania obserwacji wczoraj, po raz pierwszy od dłuższego czasu, rynki wschodzące (EM) były silniejsze, niż rozwinięte (DM). Świadczy to o wzroście apetytu na ryzyko, a być może jest początkiem zmiany trajektorii losów tych klas aktywów. Poprawa indeksów giełdowych oraz walut EM szły w parze z dynamicznym odbiciem cen ropy naftowej (jest najdroższa od 3 tygodni). Podtrzymujemy tezę, że wraz z ujawnieniem zamierzeń 3 kluczowych banków centralnych świata, tj. ze strefy euro, USA i Japonii (być może w pewnym momencie dołączy również Ludowy Bank Chin) zakończy się okres głębokiej przeceny na rynkach (na niektórych giełdach to najgorszy styczeń w historii), nastąpi poprawa klimatu inwestycyjnego i trwalsze odbicie cen ryzykownych aktywów. W takim scenariuszu zyskiwać powinien także złoty. Tym bardziej, że, jak się wydaje, rynek w dużym stopniu uwzględnił już w cenach najczarniejsze scenariusze ewolucji sytuacji w naszym kraju. Główne postulaty nowego rządu zostały wprowadzone w życie lub ogłoszono ich szczegółowe zapisy. Dziś najpewniej uchwalony zostanie budżet. Jeśli nie pojawi się następna, niemiła niespodzianka, jak ta ogłoszona 2 tygodnie temu przez agencję Standard&Poor’s, złoty nie powinien więcej tracić na wartości. Na obecną chwilę oddalone zostało także ryzyko obniżki stóp procentowych NBP, co przynajmniej nie powinno odstraszać inwestorów z rynku pieniężnego.

Opublikowane wczoraj dane o inflacji CPI z Niemiec wskazały na przyspieszenie procesów cenowych w największej gospodarce strefy euro. Nie należy jednak popadać w nadmierny optymizm. Spadki cen ropy naftowej z przełomu roku ujawnią się we wskaźnikach inflacji dopiero w kolejnych miesiącach. W całym regionie (dziś wstępna publikacja CPI za styczeń) dynamika cen może być wkrótce ponownie ujemna. Trwałe odbicie inflacji nastąpi najpewniej dopiero w II poł. roku. Wczorajsze dane, nawet jeśli znajdą potwierdzenie w odczycie z całego regionu, nie powinny znacząco wpłynąć na marcową decyzję EBC, który dokona ponownego przeglądu zastosowanego instrumentarium polityki pieniężnej i znów ją złagodzi.

Damian Rosiński, Dom Maklerski AFS