Europa: wydarzenia tygodnia 42/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 41/2012

• Według Eurostat-u inflacja w strefie euro wyniosła we wrześniu 2012 r., 2,6 proc. r/r. W sierpniu ceny konsumpcyjne wzrosły o 2,6 proc. r/r, a w lipcu było to 2,4 proc.
• Wielka Brytania zagroziła zablokowaniem projektu budżetu UE na lata 2014-2020, jeśli uzna, że proponowane reguły związane z dysponowaniem środkami budżetowymi nie są zgodne z jej interesami (są zbyt duże wydatki). Porozumienie ws. budżetu na lata 2014-2020 zostanie osiągnięte przez przywódców UE na szczycie UE 22-23 listopada. Wielka Brytania domaga się cięć w unijnym budżecie nawet o 150 mld euro w stosunku do propozycji KE (988 mld euro na siedem lat).
• Niemiecki rząd opowiedział się za przyznaniem instytucjom UE większych kompetencji do kontroli i interwencji w narodowe budżety państw członkowskich, gdy uzgodnione kryteria stabilności i wzrostu nie są dotrzymywane. Kompetencje do takiej kontroli nad budżetami narodowymi mógłby mieć komisarz UE ds. walutowych.
• Niemiecki rząd obniżył prognozę wzrostu PKB Niemiec na 2013 r. z 1,6 proc. do 1 proc. Wzrost będzie napędzała prywatna konsumpcja, dzięki rosnącym realnym płacom i sile nabywczej oraz pozytywnej sytuacji na niemieckim rynku pracy.(liczba bezrobotnych utrzyma się poniżej 2,9 mln, realne płace wzrosną o 2,6 proc., inflacja wyniesie 1,9 proc.).
• Toksyczne kredyty w bilansach hiszpańskich banków osiągnęły rekordowy poziom prawie 179 miliardów euro. W ciągu roku ich poziom wzrósł o 51 mld. To skutek wysokiego bezrobocia (ok. 25 proc., a wśród ludzi do 25 roku życia ponad 50 proc.) i coraz więcej Hiszpanów nie reguluje zobowiązań wynikających z pobranych kredytów.
• Bułgarski rząd zdecydował, że budowa na terenie Bułgarii rosyjskiego gazociągu South Stream oraz popieranego przez UE gazociągu Nabucco ruszy niemal jednocześnie. South Stream to wspólny projekt rosyjskiego Gazpromu i włoskiej firmy ENI, którym ma być przesyłany ma zapewnić dostawy rosyjskiego gazu do Europy Zachodniej i będzie on omijał Ukrainę. Wg planów ma prowadzić z Rosji do Bułgarii, a następnie dwoma nitkami: północną do Austrii i Słowenii przez Serbię i Węgry oraz południową do Włoch przez Grecję. Nabucco będą finansowały firmy z Niemiec, Austrii, Turcji, Bułgarii, Rumunii i Węgier. Będzie on dostarczał gaz z Azerbejdżanu. Decyzja o realizacji tego projektu ma zostać podjęta do końca I kwartału 2013 r.
• Według raportu przygotowanego przez Louis Gallois (byłego prezesa koncernu lotniczego EADS), do warunków, które poprawią konkurencyjność gospodarki francuskiej w dobie kryzysu ma być uruchomienie wydobycia gazu łupkowego we Francji. Dotąd Francja zdecydowanie odmawiała rozpoczęcia przygotowań do eksploatacji swoich zasobów gazu łupkowego. Argumentem przeciw takim inwestycjom maja być możliwe szkody ekologiczne. Sprzeciwia się temu ministerstwo ochrony środowiska i partia Zielonych ale także znaczna część francuskiego społeczeństwa. Prezydenta Hollande'a kategorycznie odrzucił możliwość wydobywania gazu łupkowego wycofując koncesje na próbne odwierty.
• Bułgaria, Rumunia i Czechy zdecydowały się zablokowały możliwość wydobywania gazu łupkowego na swoim terenie.
• Budowa mostu energetycznego pomiędzy Litwa i Polską obejmuje 12 inwestycji na terenie województw: podlaskiego, warmińsko-mazurskiego i mazowieckiego. Inwestycja będzie kosztowała ok. 1,7-1,8 mln zł. Po 2015 roku będzie realizowany drugi etap mostu energetycznego w centralnej i północno-wschodniej Polsce tak, by możliwości przesyłowe (w dwie strony) osiągnęły moc do tysiąca MW do roku 2020. Będzie to kosztowało ok. 1,2-1,3 mld zł.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

OSTATNIA PROSTA W WALCE O UNIJNE PIENIĄDZE

– Polska robi wszystko, żeby w tej bardzo skomplikowanej sytuacji, uzyskać dla nas jak najkorzystniejsze warunki budżetowe na kolejnych siedem lat – mówi Jacek Krawczyk, wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, odnosząc się do negocjacji budżetowych w Unii Europejskiej na lata 2014-2020. Tym bardziej, że Europa jest wyraźnie podzielona, co do kształtu nowej perspektywy finansowej, szczególnie polityki spójności.

Trwający w Brukseli dwudniowy szczyt może jeszcze te różnice powiększyć. To z powodu forsowanego m.in. przez Niemcy pomysłu stworzenia dodatkowego, wewnętrznego budżetu państw strefy euro.

– To jest bardzo konkurencyjny projekt dla nowej perspektywy finansowej dla całej Unii Europejskiej – przyznaje w rozmowie z Agencją Informacyjną Newseria wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno–Społecznego, Jacek Krawczyk.

Ucierpiałyby na tym państwa nie posługujące się wspólną walutą. W tym również Polska, dlatego też rząd sceptycznie podchodzi do tego pomysłu. Wprawdzie premier Donald Tusk zapewniał wczoraj, że "nikt poważnie nie myśli, żeby uszczknąć jakieś pieniądze z budżetu UE na lata 2014-2020 na rzecz budżetu strefy euro", jednakże – jak dodał – pomysł "trochę krwi psuje".

– Wydaje mi się, że sytuacja się mocno komplikuje – przyznaje Jacek Krawczyk.

Nie tylko ta kwestia dzieli dziś europejskich przywódców. Kością niezgody jest wysokość zasadniczego budżetu dla wszystkich członków Unii Europejskiej.

– Jest wiele krajów, które chcą ograniczyć istotnie budżet europejski – mówi wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego. – Są to najwięksi członkowie Unii Europejskiej.

I jednocześnie tzw. płatnicy netto. Za poważnymi cięciami (o co najmniej 100 mld euro) budżetu, zaproponowanego przez Komisję Europejską, opowiadają się m.in. Francja, Niemcy, Holandia, Finlandia oraz Wielka Brytania. Propozycja przedstawiona w ubiegłym roku zakłada 5-procentowy wzrost wysokości budżetu w stosunku do perspektywy 2007-2013.

– Przekonanie ich do tego, żeby nie obniżać budżetu europejskiego, to jest na pewno bardzo trudne zadanie polskiego rządu, premiera i ministra spraw zagranicznych – przyznaje Jacek Krawczyk. – Polska wykonuje tu ogromną pracę.

W grupie państw tzw. przyjaciół polityki spójności są, poza Polską, również inne kraje Europy Środkowo-Wschodniej, ale też kraje Południa, czyli Grecja, Hiszpania i Portugalia. Jak podkreśla wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, mogą one liczyć także na wsparcie Parlamentu Europejskiego.

– Moim zdaniem będzie ogromne wsparcie dla dużego budżetu Unii – podkreśla Krawczyk. – Wyzwaniem są kraje członkowskie i podzielona w tej chwili Rada Europejska.

Wyzwaniem, które może okazać się zbyt trudne, ze względu na silną pozycję płatników netto w UE.

Ostateczne rozstrzygnięcia w najbliższych tygodniach podejmowane będą w drodze dwustronnych negocjacji. Przewodniczący Rady Europejskiej Herman van Rompuy rozpocznie cykl spotkań na początku listopada.

– To będzie oddawanie czegoś, żeby otrzymać coś innego – mówi Jacek Krawczyk. – I to może być bardzo bolesny proces.

Proces, który w dodatku wcale nie musi zakończyć się sukcesem. Jeśli państwa członkowskie nie wypracują wspólnego stanowiska, Unia Europejska działać będzie w oparciu o prowizorium budżetowe.

Nie byłoby to korzystne dla Polski, bo ograniczałoby mocno realizację długofalowych planów inwestycyjnych. Warto przypomnieć, że w planie pobudzenia polskiej gospodarki, przedstawionym w ubiegłym tygodniu w Sejmie przez premiera, środki unijne stanowiły przeważającą większość po stronie przychodowej.

– Polskie interesy w ramach nowej perspektywy finansowej wymagają ogromnej pracy – dodaje wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno–Społecznego.

W poprzedniej perspektywie Polska była największym beneficjentem środków unijnych. Otrzymała 68 mld euro. Władze liczą, że tym razem będzie to kilka miliardów euro więcej.


Jacek Krawczyk
Wiceprzewodniczący Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego