Tydzień 16/2005 (18-24.04.2005)

Przeczytaj także: Tydzień 15/2005 (11-17.04.2005)

• Wzrasta niepokój na ukraińskim rynku naftowym. Wynikł on w zwiazku z podwyżką cen paliw o ok. 10%. Pikanterii dodaje fakt, że ukraińskie rafinerie w większości są kontrolowane przez rosyjskie kompanie naftowe. Ostatnie informacje wskazują, że rząd ukraiński zawarł porozumienie z naftowymi koncernami rosyjskimi. Brak dokładnych informacji o warunkach porozumienia poza tym, że uzgodniono poziom cen ropy dostarczanej na Ukrainę.
  
• Euroland w lutym miał nadwyżkę na rachunku bieżącym rzędu 5,1 mld euro ( w styczniu miał 1,8 mld deficytu).
  
• Wygląda na to, że zbliża się koniec Jukosa. Sąd arbitrażowy zajął główne aktywa tej firmy o wartości 5,8 mld USD. Zrobił to na wniosek Rosnieftu, którego żądania są rzędu 13 mld USD. Koncern ten zażądał tej sumy jako rekompensaty za zaniżanie przez Jukos faktur za dostawy ropy z Jugansknieftgazu w latach 1999-2003. Zajęte przez sąd aktywa obejmują firmy wydobywcze Jukosa, ale też rafinerie i firmy dystrybucyjne. Jugansknieftgaz (pola naftowe tej firmy dawały 60% wydobycia Jukosa) został sprzedany Rosnieftowi na licytacji za 9,4 mld USD, a uzyskane pieniądze zostały przeznaczone na pokrycie niezapłaconych podatków Jukosa wycenionych na 27 mld USD.
  
• Brytyjsko-rosyjski koncern naftowy TNK-BP też ma kłopoty z rosyjskim fiskusem. Władze domagają się zapłaty zalegych podatków rzędu 1 mld USD. Ten koncern to największa inwestycja zagraniczna w Rosji.
  
• Francji grożą przenosiny firm. Rząd liczy się z możliwością utraty w najbliższych 5 latach ok. 220 tys. miejsc pracy. Stanowi to 22% tej liczby miejsc pracy, jakie stworzono w ostatnich 5 latach.
  
• Średnie tempo rozwoju Ukrainy w latach 1996-2004 wyniosło 2,9%. W ubiegłym roku inflacja była na poziomie 12,3%.
  
• Litwa ma w planie zamknięcie elektrowni atomowej w Ignalinie. Dostała z Unii obietnicę na 260-300 mln euro na budowę mostu energetycznego z Polską. Teraz Litwa proponuje przeznaczyć te środki na most energetyczny ze Szwecją. Twierdzi, że w tak ważnej sprawie dla Litwy nasz kraj nie wykazuje zainteresowania.
  
• Polska, Luksemburg i Malta nie przekazały niezbędnych informacji do Brukseli o poziomie emisji gazów cieplarnianych w 2003 roku . Komisja Europejska wdrożyła wobec tych krajów procedurę dyscyplinującą. Polska miała przesłać te informacje do 15 stycznia.
  
• Znowu przegraliśmy ze Słowacją. Koreański Hankook -producent opon wybuduje (za 0,5 mld euro) swoją fabrykę na Słowacji. O inwestycje zabiegały także Polska i Węgry.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NOWINKI UNIJNE Z HANNOWERSKIM PAKTEM GAZOWYM ROSJA-NIEMCY W DALSZYM TLE

Sześć krajów unijnych w tym Wielka Brytania, Niemcy, Francja, Austria, Szwecja i Holandia proponowały dotąd składkę unijną na poziomie 1%. Jednak ostatnio pojawiła się szansa na uchwalenie budżetu unijnego na lata 2007-2013. Wiele wskazuje na to, że główny oponent - Niemcy doszły do porozumienia z innymi państwami i zrezygnowały z blokowania wyższej składki budżetowej. Komentatorzy uważają, że Niemcy w zamian uzyskały spore ustępstwa w sposobie stosowania paktu stabilności i wzrostu. Poważne oficjalne rozmowy na temat budżetu rozpoczną się po wyborach w Wielkiej Brytanii i po referendum konstytucyjnym we Francji.

Spór unijno-chiński w sprawie tekstyliów wszedł w nową, oficjalną fazę. Gwałtowny wzrost ilości towarów tej grupy na europejskim rynku (po wygaśnięciu limitów importowych) wywołał niepokój europejskich producentów. W tej sytuacji Bruksela zdecydowała o wszczęciu postępowania wyjaśniającego wobec kilku kategorii chińskiego eksportu. Następnym etapem może być zastosowanie przez Unię klauzul ochronnych. Decyzja o ograniczeniu eksportu chińskiego może zapaść za pół roku. Jest to możliwe, bo w warunkach przyjęcia Chin do WTO jest zgoda Pekinu na ograniczenie do 2008 roku importu tekstyliów do 7,5% powyżej eksportu z roku ubiegłego.

Nie jest tajemnicą, że Rosja ma dziś w swoich rękach klucz do olbrzymich zasobów gazu energetycznego w Azji, tak na Syberii, jak i w innych porosyjskich krajach. Natomiast Niemcy są krajem wielkich potrzeb energetycznych, a oprócz tego są kluczowym krajem pośród gospodarek krajów najbardziej rozwiniętych w Europie. Tak komplementarne atuty mogą stać się siłą, którą trudno przecenić szczególnie w sytuacji, gdy na rynkach ropy i gazu utrzymuje się duża niestabilność cen. Te atuty wystarczyły, by podczas targów w Hannowerze W. Putin i G. Schroder mogli asystować podpisaniu listu intencyjnego w sprawie rozszerzenia współpracy niemieckiego BASF-u i Gazpromu. Celem umowy jest budowa gazociągu po dnie Bałtyku. W tym dokumencie zawarto też zamiar zwiększenia przez Gazpom swojego udziału z 35% do 50%, w należącej do BASF firmie Wingas, która zarządza jedną z najnowocześniejszych sieci gazowych w Europie. Równocześnie niemiecka firma będzie udziałowcem w eksploatacji syberyjskich złóż gazu. Ten ostatni zapis świadczy o wyjatkowości transakcji, bo Gazprom dotąd nie dopuszczał nikogo z zagranicy do swoich zasobów. To właśnie wydobywany wspólnie gaz będzie przesyłany rurą po dnie Bałtyku.

Ten hannowerski dokument może mieć w najbliższej przyszłości duże znaczenie. Niemcy włączają Rosję w gospodarkę unijną, a tą umową zaświadczają o tym, że mają zaufanie do wschodniego partnera. To zaufanie musi być dziś duże, skoro dotyczy dziedziny tak ważnej jak paliwa energetyczne.
Pisaliśmy już o tym, że realizacja tej umowy zmniejsza do minimum szanse budowy drugiej nitki rurociągu jamalskiego, na której tak nam obecnie zależy.