Telepraca: korzyści i problemy

Przeczytaj także: Telepraca przyszłością rynku

Z rozmów z pracodawcami wynika, że firmy dzięki wdrożeniu telepracy mogą czerpać realne korzyści – a jednak telepraca nadal jest rzadko stosowana. Dlaczego? Na podstawie badania można wskazać niektóre z powodów. Niewątpliwie istotny jest stosunek pracodawców do nowej formy zatrudnienia – można tutaj zauważyć dużą zachowawczość, związaną przede wszystkim z brakiem możliwości bezpośredniego nadzoru nad pracownikiem, dotyczy to zwłaszcza pracodawców stosujących autorytarne metody zarządzania. Nie każda firma może stosować tę formę zatrudnienia. Jest to właściwie niewykonalne w przypadku zakładów produkcyjnych, korzystających z drogich, ciężkich i obsługiwanych przez wiele osób jednocześnie urządzeń. Mimo, że najczęściej telepraca jest stosowana w sektorze usługowym, niektóre firmy z racji specyfiki wykonywanych usług również nie mogą w pełni stosować tej formy zatrudnienia. Ze względu na potrzebę utrzymywania fizycznego miejsca do spotkań z klientami, pracodawcy w większości uważali, że całkowita telepraca nie jest możliwa.

Jak wykazało badanie, najważniejszą barierą o naturze psychologicznej jest ograniczenie bezpośrednich kontaktów międzyludzkich. Dla 60% ankietowanych byłby to istotny problem; w tym należy doszukiwać się przyczyny, dla której większość respondentów zadeklarowała chęć wykonywania jedynie częściowej telepracy. Jeśli dodatkowo weźmie się pod uwagę bariery mentalne pracodawców i ogólną niechęć do zmian, okazuje się, że decyzja o wprowadzeniu telepracy może być trudna. Samo wdrożenie rozwiązania jest związane z określonymi kosztami: inwestycja w wyposażenie stanowiska pracy telepracownika, czas potrzebny na koordynację wszystkich aspektów nowej formy zatrudnienia. Jednocześnie korzyści są niepewne i zależne od wielu czynników. Nic zatem dziwnego, że w stabilnym, dobrze funkcjonującym przedsiębiorstwie niechętnie wprowadza się telepracę; z drugiej strony firm mających problemy finansowe nie stać na wdrażanie innowacji.

Zatem bardzo ważna okazuje się strategia pracodawcy, która może być ukierunkowana na utrzymanie firmy lub jej rozwój. Przedsiębiorcy szukający szerszych rynków zbytu, nowych rozwiązań organizacyjnych oraz inwestujący w technologię mogą z powodzeniem stosować telepracę. Dla takich przedsiębiorców telepraca może okazać się – i dla niektórych respondentów wywiadu rzeczywiście się okazała – idealnym rozwiązaniem dla sprawnego funkcjonowania i rozwoju firmy.

Informacje o badaniu
Badanie przeprowadzone zostało w lutym 2012 r. w dwóch etapach. Pierwszym było badanie jakościowe (telefoniczne wywiady indywidualne) wśród przedsiębiorców, którzy wdrożyli telepracę. Na jego podstawie opracowano ankietę do badania ilościowego. Wywiady dotyczyły powodów wdrożenia telepracy w firmach, problemów związanych z jej stosowaniem, korzyści dla przedsiębiorstwa oraz dalszych planów co do stosowania tej formy zatrudnienia. Celem badania ilościowego było porównanie opinii respondentów wywiadów z szerszym gronem osób z ankiety i uzyskanie informacji o randze i skali zjawiska. Badanie jakościowe przeprowadzono na grupie 16 osób, ilościowe na grupie 246 osób.