Polska: wydarzenia tygodnia 47/2011

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 46/2011

• Polska posiada dziś rating A- (wg Standard & Poor's Rating Services oraz Fitch Ratings) i A2 według Moody's Investors Service. Te agencje przyznają nam na poziomie stabilnym perspektywę oceny wiarygodności kredytowej Polski.
• Z pierwszych przymiarek do unijnego budżetu wynika, że na politykę spójności na lata 2014-2020 może Polska uzyskać ok. 80 mld euro. Na ten obszar swojej działalności w budżecie unijnym przewiduje się 370 mld euro.
• Według Rosatomu, który buduje elektrownię atomową w Kaliningradzie, most energetyczny z obwodu kaliningradzkiego do Polski ma szansę powstać w 2015 r. Mógłby mieć zdolność przesyłową ok. 800 MW.
• Według prezesa Tauronu Dariusza Lubery spółka planuje do 2025 r. zwiększyć dysponowaną moc z elektrowni atomowej o ok. 800 MW. Nie wyklucza współpracy z PGE, lub z rosyjską elektrownią atomową w Kaliningradzie.
• Przy obecnych regułach wpłacania do funduszu rentowego wpływy w 2012 r. wyniosą 26,18 mld zł (przy składce rentowej 6 proc. a więc 1,5 proc. od pracownika i 4,5 proc. od pracodawcy). Wzrost składki rentowej o 2 pkt. proc. od 1 marca 2012 r. zapewni łączne dochody ze składek w 2012 r. w wysokości ok. 32,7 mld zł. Planowane wydatki funduszu rentowego są obecnie na poziomie 42,07 mld zł. Zmiana składki rentowej zwiększy pokrycie wydatków funduszu wpływami ze składek z 62 proc. do ok. 78 proc. Jak wiadomo problem deficytu w funduszu powstał w 2007 roku przez zmniejszenie składki na ubezpieczenie rentowe z 13 proc. do 6 proc..
• Jest obawa, że osłabienie złotego na koniec roku wpłynie na wzrost zadłużenia nawet powyżej progu ostrożnościowego na poziomie 55 proc. PKB. Dziś polskie zadłużenie w walutach obcych to ok. 1/3 całego zadłużenia. Rząd proponuje, by zmienić zasadę liczenia wysokości długu, przyjmując średni, roczny kurs walut.
• PGE ograniczyło tzw. krótką listę miejsc, w których mogłaby stanąć elektrownia jądrowa do Żarnowca, Choczewa i Gąsek. Przy wyborze kierowano się 53 kryteriami. Prace nad tym projektem są kontynuowane mimo że po awarii w japońskiej Fukushimie wiele krajów zadecydowało o ograniczeniu programów jądrowych, a takie kraje jak Niemcy, Szwajcaria i Belgia zamierzają zamknąć swoje elektrownie jądrowe. Za kontynuacją tych inwestycji opowiada się dziś 47 proc. Polaków. Programy budowy tych siłowni kontynuują Finlandia, Francja, Rosja i Białoruś.
• Październikowa inflacja wynosi 4,3 proc. W opinii prezesa NBP jest to przeszkoda dla obniżki stóp procentowych.
• Millennium BCP to największy bank w Portugalii i obecnie ma poważne problemy. Jest on właścicielem polskiego banku Millenium, który jest obecnie wystawiony na sprzedaż. Zainteresowanie zakupem wykazują trzy banki chińskie. By wyjść z zagrożenia (greckie obligacje i niespłacone kredyty hipoteczne) BCP potrzebuje 3-4 mld euro.
• Wg GUS październikowa produkcja przemysłowa wzrosła o 6,5 proc. r/r. W sierpniu wzrost ten przekroczył 8 proc., we wrześniu wyniósł 7,7 proc. licząc r/r.
• W 2011 import węgla do Polski przekroczy 15 mln ton (wobec 14 mln ton w 2010). W 2010 roku Węglokoks wyeksportował 8,7 mln ton. W tym roku wyniesie on tylko 4,5 mln ton. Unia Europejska zaimportowała w 2010 r. 134 mln ton węgla.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W JAKIM MIEJSCU JEST OBECNIE EUROPEJSKA GOSPODARKA

Wielu z nas ma dziś trudności, aby ocenić w jakim miejscu jest polska gospodarka, w jakim miejscu jest gospodarka unijna i jakie są perspektywy rozwoju sytuacji gospodarczej na Starym Kontynencie. Wiele wskazuje na to, że kryzys zadłużenia doprowadzi do wejścia wielu krajów unijnych w recesję i w opinii wielu ekspertów dotyczy to także gospodarki niemieckiej - siły napędowej gospodarki unijnej. Trudno dziś powiedzieć jakie będą tego konsekwencje w Polsce. Spójrzmy na fakty w kończącym się tygodniu w gospodarkach unijnych, które nas zainteresowały, a nawet które nas zaniepokoiły, a od których zależeć będzie sytuacja w naszym kraju...

Analizując expose premiera nie można powiedzieć, że poznaliśmy program rządowy. Spodobało mi się określenie jednego z publicystów, który nazwał je krótko: pokazano nam, jak rząd zamierza dzielić biedę, a nie, jak będziemy tworzyć bogactwo... Brakowało mi rzetelnego przedstawienia realiów w polskiej gospodarce i rządowej prognozy jej rozwoju. Na tym tle powinny być omówione działania, które mają zaradzić zagrożeniom. Spodobał mi się komentarz prezesa NBP dotyczący polskiej gospodarki, jego ocena obecnej sytuacji i prognoza na najbliższe dwa lata. Opublikowana przez Narodowy Bank Polski w najnowszym "Raporcie o inflacji" prognoza wskazuje na możliwość spadku wzrostu PKB w Polsce z 4,1 proc. w 2011 roku do 3,1 proc. w 2012 i do 2,8 proc. w 2013 roku.

Według Eurostat-u w III kw. gospodarka całej Unii, a także gospodarka strefy euro zanotowały wzrost na poziomie o 1,4 proc. r/r. oraz 0,2 proc. kw/kw. Jednak licząc kw/kw można zauważyć, że kolejne kraje notują zerowy wzrost gospodarczy lub nawet spadek PKB.

Spadek PKB licząc kw/kw zanotowały Grecja (-5,2 proc), Portugalia (-1,7 proc.), Cypr i Holandia, a zerowy wzrost miały Belgia, Bułgaria i Hiszpania. Co prawda wysoki wzrost gospodarczy w III kwartale zanotowały gospodarki republik nadbałtyckich Estonii (7,9 proc.) , Litwy (7,2 proc.), oraz Łotwy (5,3 proc.), ale są one zbyt małe, by w zauważalny sposób wpłynąć na unijną gospodarkę. Pozytywnie wyróżniają się dziś gospodarki Austrii i Finlandii, które wzrosły o 2,8 proc. r/r. Wzrost gospodarczy Niemiec w III kw. wyniósł 2,6 proc. r/r, (ale warto mieć na uwadze, że w I kw. wzrost wyniósł 4,6 proc., a w II kw. 2,9 proc.).

Już na początku 47 tygodnia zaniepokoiła nas sytuacja w gospodarce węgierskiej gospodarce, gdy ich obligacje 10-letnie sprzedawały się z oprocentowaniem 8,78 proc. rocznie. Już wówczas wszystko wskazywało na to, że rating węgierski będzie obniżony. Wyciągano wówczas wniosek, że jeśli tak się stanie, lub jeśli Hiszpania, albo Włochy poproszą o restrukturyzację ich długu, to może panika ogarnąć rynki finansowe i może to być kolejna przyczyna niepokojów, a nawet destabilizacji na rynkach...

Kolejne dni przyniosły następujące wydarzenia, oto kilka z nich:

• Agencja Moody's obniżyła rating długu publicznego Węgier do poziomu inwestycji spekulacyjnych z dalszą negatywną perspektywą (z poziomu"Baa3"do "Ba1"). W odpowiedzi oprocentowanie węgierskich obligacji przekroczyło 9 proc.
• Poinformowano, że PKB Portugalii może się skurczyć w przyszłym roku o 3 proc. (w trzecim kwartale PKB spadł o 0,4 proc.). To tłumaczy ostatnią decyzję obniżającą wiarygodność kredytową Portugalii do poziomu śmieciowego BB+. W Europie taki lub gorszy rating mają jeszcze: Gruzja, Islandia, Serbia, Ukraina, Turcja i Grecja.
• Węgry oficjalnie zwróciły się do Komisji Europejskiej z prośbą o potencjalną pomoc finansową, która miałaby mieć charakter zapobiegawczy. Z podobną prośbą Węgry zwróciły się do Międzynarodowego Funduszu Walutowego.
• Agencja Fitch poinformowała, że ostatnie cięcia we francuskim budżecie wzmocniły wiarygodność Paryża. Jednam jej zdaniem "rating Francji na poziomie AAA (najwyższym) może być zagrożony, jeśli kryzys w strefie euro będzie nadal postępował, co może doprowadzić do gospodarczego spowolnienia w regionie i zmusić francuski rząd do wsparcia banków".

By mieć pełniejszy obraz naszego gospodarczego otoczenia warto zwrócić też uwagę na to że:

• Francja i Niemcy zrezygnowały z presji na EBC, aby uczestniczył we wzmocnieniu swoimi środkami funduszu ratunkowego eurolandu EFSF. Francuzi na obecnym etapie wycofali się też z żądania, aby EBC dokonywał interwencyjnych zakupów obligacji zagrożonych krajów euro na otwartym rynku (w celu zbicia ich rentowności). Przedstawili też propozycję, by EBC była pożyczkodawcą dla krajów strefy euro. Uczynienie tego (wzorem amerykańskiego Fed) prowadziłoby jednak do dodruku "pustego" pieniądza.
• Po długich i trudnych negocjacjach doszło do porozumienia z udziałem przedstawicieli Parlamentu Europejskiego i ministerstw finansów krajów UE w sprawie przyszłorocznego budżetu. Poziom zaangażowania środków wynosi 147,23 mld euro, a więc jest to 1,12 proc. dochodu narodowego brutto krajów UE. Poziom płatności 129,088 mld euro, co daje 0,98 proc. dochodu narodowego brutto krajów unijnych. Obcięto o 3,5 mld euro propozycję Komisji Europejskiej i o ponad 4 mld propozycję Parlamentu Europejskiego.
• Przed szczytem 9 grudnia Francja i Niemcy przygotują wspólny projekt zmian w traktatach UE. Zmiany będą dotyczyć krajów strefy euro, jednak będzie to wymagać zgody wszystkich 27 państw UE. Zapowiedziano, że przed szczytem odbędzie się w tej sprawie spotkanie przywódców Niemiec, Francji i Włoch.

Zatem oceniając to, co obecnie mówi się o gospodarczych planach polskiego rządu sugeruję, aby nie zapominać, że Polska jest tylko małą cząstką globalnej gospodarki i niezbędne są wysiłki, by zrozumieć istotę zmian w otaczającym nas świecie oraz mechanizmy, które rządzą tymi zmianami...