Europa: wydarzenia tygodnia 29/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 28/2011

• Szczyt przywódców strefy euro z udziałem zaproszonych szefów dużych banków (w tym EBC) przyjął nowy program wsparcia dla Grecji, tym razem jego wartość wynosi 109 mld euro (poprzedni miał wartość 110 mld euro). Uczestniczyć w nim będą Unia Europejska, Międzynarodowy Fundusz Walutowy i banki prywatne (ich wkład może wynieść nawet 50 mld euro). Według prezydenta Francji, takie potraktowanie Grecji ma charakter wyjątkowy i nie będzie zastosowane wobec żadnego innego kraju...
• W maju zamówienia w przemyśle krajów strefy euro wzrosły o 15,5 proc. r/r.
• Przeprowadzono stress testy w unijnych bankach. Na 91 badanych banków testu nie zdało 8 banków, a kolejne 16 spełniło wymagane normy, ale z minimalnym zapasem.
• Agencja Fitch po przyjęciu programu wsparcia dla Grecji nadała jej rating "ograniczonej niewypłacalności" (Restricted Default). Taki rating agencja nadaje emitentom, którzy w jego ocenie nie wywiązali się ze zobowiązań wynikających z wyemitowanej obligacji, zaciągniętego kredytu lub innego zobowiązania finansowego, ale nie można ich uważać za niewypłacalnych.
• Według Instytutu Finansów Międzynarodowych (IIF) prywatni wierzyciele Grecji będą musieli odpisać około 20 proc. wartości nominalnej posiadanych obligacji. To jeden z elementów programu przyjętego w sprawie ochrony Grecji przed bankructwem. Według agencji Fitch zaangażowanie sektora prywatnego w pomoc dla Grecji to precedens, który może być również zastosowany w przypadku podobnej sytuacji w Portugalii lub Irlandii.
• Wskaźniki pokazują, że w ostatnich miesiącach szwajcarski eksport mocno hamuje. W czerwcu wzrost eksportu wyniósł tylko 3,1% r/r (w maju wyniósł on 16,7% r/r). Spadek popytu to konsekwencja wzrostu kursu franka (w ciągu pierwszych 5 miesięcy 2011 roku frank zyskał wobec euro prawie 11%). Jeszcze wyraźniej widać to w przypadku eksportu do UE, który w czerwcu spadł o 14,6% licząc r/r!
• Agencja Moody's podniosła rating Bułgarii z Baa3 do Baa2 (perspektywa stabilna). To nagroda za fiskalną dyscyplinę oraz podwyższenie siły państwowych instytucji i odporności systemu finansowego. Dług publiczny Bułgarii wynosi 10,8% PKB.
• Rosja może podjąć decyzję o czasowym zamrożeniu projektu Gazociągu Południowego (South Stream), bo brak jest porozumienia z Turcją. Jeśli dalej będą z tym problemy, to alternatywą ma być trzecia nitka Nord Streem-u zbudowana przy udziale Niemiec, Francji i Holandii.
• Problemy ze spłatą kredytów (spóźnianie się ze spłatą miesięcznej raty o 90 lub więcej dni) ma ponad 800 tys. Węgrów. To głównie konsekwencja wysokiego kursu szwajcarskiego franka. W Polsce kłopoty ze spłatą zobowiązań ma 2,1 mln ludzi.
• W 1999 r. dział samochodów osobowych Volvo zostało sprzedane Fordowi, a 2010 kontrolę nad firmę przejął chiński inwestor Geely Automobile. Firma odzyskała poziom sprzedaży sprzed kryzysu gospodarczego i wynik wyraźnie lepszy od ubiegłorocznego.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

GOSPODARKA SZWAJCARII

Duża niepewność na europejskich rynkach finansowych i groźba bankructwa Grecji spowodowały, że wzrosła pozycja rynkowa szwajcarskiej waluty. Wywołało to duży niepokój na rynkach kredytowych w krajach naszego regionu, gdzie bardzo popularne były dotąd wieloletnie kredyty (hipoteczne) we franku szwajcarskim. Takimi kredytami jest dziś obciążonych 800 tys. naszych rodaków. Podobny problem wystąpił na Węgrzech. Dobrze jest cieszyć się dużym zaufaniem do własnej waluty, jednak w konsekwencji jej wysoki rynkowy kurs to także poważny problem dla emitenta. Tak jest też w przypadku szwajcarskiej waluty...

Dziś wskaźniki pokazują, że w ostatnich miesiącach szwajcarski eksport mocno hamuje. W czerwcu wzrost eksportu wyniósł tylko 3,1% r/r (w maju wyniósł on 16,7% r/r). Spadek popytu to konsekwencja wzrostu kursu franka (w ciągu pierwszych 5 miesięcy 2011 roku frank zyskał wobec euro prawie 11%). Jeszcze wyraźniej widać to w przypadku eksportu do UE, który w czerwcu spadł o 14,6% licząc r/r! Wzrost ogólnego eksportu był możliwy tylko dlatego, że szybko rosło zapotrzebowanie z Azji na szwajcarskie dobra luksusowe (np. zegarki). Eksport towarów tego sektora do krajów azjatyckich wzrósł w czerwcu o 15,9% r/r.

W ostatnich miesiącach Szwajcaria nie była w stanie skutecznie wpływać na obniżkę rynkowego kursu swojej waluty, więc dążąc do zatrzymania malejącego popytu na swoje towary i utrzymania swojej pozycji rynkowej szwajcarskie firmy były zmuszone do obniżek cen, które w czerwcu szacowane są na ponad 10%. Taka polityka obniżyła jednostkowy zysk i w wielu przypadkach zachwiała finansowymi fundamentami wielu firm. Są też desperackie decyzje, które jak np w branży chemicznej (największy eksporter w Szwajcarii), przy 20-procentowej obniżce cen pozyskano więcej zamówień i sprzedaż wzrosła o 8,4% r/r.

Biznes (głownie eksportowy) wywiera obecnie na rząd i bank centralny o interwencję. Złe są bowiem nastroje inwestorów (najgorsze od 2008 roku) i większość z nich spodziewa się pogorszenia sytuacji gospodarczej. Obawy dotyczą zdławienia wzrostu gospodarczego i wzrostu bezrobocia. W I kwartale PKB Szwajcarii wzrosło tylko o 0,3 proc., a rząd już obniżył prognozy wzrostu do 2,1 proc. w 2011 roku i 1,5 proc. w 2012.

Pierwsze wypowiedzi przedstawicieli rządu banku centralnego wskazują, że tak rząd, jak i bank centralny nie przewidują interwencji (stopy procentowe są dziś na bardzo niskim poziomie 0,25%). Tłumaczą, że przyczyną obecnej sytuacji są zagrożenia w strefie euro i ich ustąpienie polepszy sytuację szwajcarskich eksporterów. Proponowane przez analityków ogłoszenie przez bank centralny niezmienności stóp procentowych w dłuższym okresie czasu jest ryzykowne dla banku, bo ograniczałoby mu pole manewru w sytuacji nowych problemów na europejskich i światowych rynkach, niezależnych od Szwajcarii.