Europa: wydarzenia tygodnia 23/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 22/2011

• W opinii szefa EBC Jean-Claude Trichet w ciągu najbliższych dwóch lat ogólny deficyt budżetowy krajów strefy euro zmniejszy się do poziomu 3 proc. Oznacza to, że zatrzymana zostanie Pomoże to niekorzystna dynamika zadłużenia się krajów członkowskich będąca skutkiem kryzysu finansowego.
• Agencja ratingowa Moody's ostrzegła Wielką Brytanię, że może utracić najwyższą ocenę wiarygodności kredytowej (dług publiczny jest na poziomie 1,1 biliona funtów tzn. 76,1 proc. PKB., deficyt budżetowy za 2010 rok wyniósł 10,1 proc. PKB). Rząd planuje w najbliższych latach oszczędności na łączną kwotę ponad 80 mld funtów).
• Komisja Europejska zaproponowała Radzie UE zamknięcie negocjacji akcesyjnych z Chorwacją. To otwiera proces akceski tego kraju do Unii Europejskiej. Przewiduje się, że z dniem 1 czerwca 2013 roku Unia będzie miała 28 członków.
• W trakcie szczytu UE-Rosja osiągnięto porozumienie co do warunków usunięcia embarga na sprowadzanie warzyw i owoców z Uniii (zagrożenie EHEC). Federacja Rosyjska będzie zezwalać na ich dostawy opierając się na gwarancjach bezpieczeństwa, jakie będzie udzielać Unia Europejska na poszczególne rodzaje produktów.
• Agencja Moody's obniżyła ranking wiarygodności kredytowej Grecji o trzy stopnie równocześnie zapowiadając możliwość dalszych obniżek.Agencja w scenariuszu dot. Grecji prognozuje konieczność restrukturyzacji długów (darowanie części długów lub przedłużenie terminu spłat) oraz udzielenie jej przez UE-MFW dodatkowej pomocy w wysokości ok. 65 mld euro.
• Bank Anglii nie zmienił stóp procentowych. Pozostawił główną z nich na poziomie 0,5 proc.
• Susza we Francji. Prezydent zapowiedział pomoc dla rolników rzędu 1 mld euro. Pierwsze pieniądze (200 mln euro) z tego tytułu mają im być wypłacone we wrześniu.
• Bezrobocie w Grecji w marcu wyniosło 16,2 proc. i było najwyższe od 2004 r.
• W I kwartale tego roku PKB Czech wzrósł o 2,8 proc. r/r i 0,9 proc. kw/kw. Dla gospodarki węgierskiej wyniki były nastepujące: 2,5 proc.r/r i 0,7 proc. kw/kw.
• Litwa nie będzie w stanie do2014 roku spełnić kryteriów stawianych unijnym krajom, które chcą wejść do strefy euro.
• Białoruś wystąpiła do MFW o kredyt.Praktycznie uzgodniła też warunki sprzedaży pozostałych akcji firmy Biełtransgaz, która jest właścicielem sieci gazowych. Kontrakt ten chce jednak powiązać z umową na dostawy gazu (negocjowane są ceny dostaw).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Wystąpienie takiej sytuacji, jak zakażenie dużej liczby ludzi bakteriami EHEC zawsze wywołuje zaniepokojenie w społeczeństwie. Jest ono tym większe, im dłużej utrzymuje się stan niepewności co do rzeczywistych źródeł tego zagrożenia, im dłużej nie ma sygnałów, że uruchomiono odpowiednie środki zaradcze i są wdrożone skuteczne procedury szpitalne. Media traktują taki problem jako "gorącą infor­mację" - news i wówczas dzieli nas już mały krok do wystąpienia masowych obaw wśród konsumentów oraz ekonomicznych konse­kwencji na rynkach.

Historia ostatnich kilkunastu dni i potwierdzenie u kilku tysięcy osób zagrożenia zdrowia w wyniku zakażenia się bakteriami EHEC, a także ok. dwudzieścia przypadków śmiertelnych postawiło na nogi służby sanitarne wielu kajów, wzbudziło poważny niepokój tak polity­ków, jak i europejskich konsumentów. Uwaga została skoncentrowana na rynku warzyw. Pierwszą ofiarą okazały się hiszpańskie ogórki, które oskarżono o to, że są nosicielami tej tak niebezpiecznej mutacji coli. Na ekonomiczne skutki nie trzeba było długo czekać. Spadł popyt na ogórki, kilkukrotnie spadły ceny Sytuację skomplikowała niepewność co do słuszności oskarżenia, a potem wycofanie się nie­mieckich służb sanitarnych z niego. Oczyszczony z zarzutów ogórek nie wrócił do łask klientów, a brak winnego spowodował spadek po­pytu praktycznie na wszystkie warzywa. Kłopoty producentów pogłębiły się, gdy Rosja wprowadziła embargo na te produkty (obecnie obejmuje już ono grupę warzyw i owoców). Straty zaczęły wzrastać i tygodniowo są tu już setki milionów euro.

Utrzymanie się dłużej obecnej sytuacji grozi ruiną kilkuset tysięcy europejskich gospodarstw rolnych). Powstała silna presja na KE, by ta zapewniła rekompensatę poniesionych strat.Komisja zaproponowała kwotę 15o mln euro, jednak to nie wystarczy na pełne rekompensa­ty. Polska wyraziła duże zaniepokojenie warunkami skorzystania z tych sum, bo mieliby je otrzymać tylko rolnicy zrzeszeni w organiza­cjach producentów (w Polsce stanowią oni 0,6 proc., podczas gdy w w Belgii jest to 96 proc...

Polskie rolnictwo ucierpiało, bo dotąd sezonowa obniżka cen w poprzednim roku spowodowała ich spadek o 30 proc., a teraz jest nawet 70 proc. Kilogram polskich ogórków w skupie kosztował 3,23 zł, a ostatnio już tylko 94 gr. Cena kilograma pomidorów w ciągu miesiąca spadła z 3,92 zł do 2,1. Może też możliwa poważna obniżka naszego eksportu produktów rolnych do Rosji. Zakaz importu świeżych wa­rzyw pochodzących z Unii Europejskiej do Rosji uderzył w naszych producentów pomidorów (ok. 30 proc. pomidorów, jest kierowanych na rynek rosyjski) oraz ogórków (11 proc.)

W najbiższych dniach należy spodziewać się decyzji KE co do wielkości sum przeznaczonych na odszkodowania i warunków korzystania z nich, a także włączenia się w realizację tego programu pomocowego Niemiec. Będzie to także temat kolejnego szczytu Unia-Rosja w Niżnym Nowgorodzie. Należy się też liczyć z modyfikacjami obecnego systemu wczesnego ostrzegania UE w sprawie zagrożeń bezpie­czeństwa żywności.