Budowa wartości firmy: które działy kluczowe?

Przeczytaj także: Nowe cele strategiczne źródłem przewagi konkurencyjnej

Zaopatrzenie – dział ten główny obszar swoich kompetencji lokalizuje w minimalizacji kosztów i uzyskiwaniu przewagi kosztowej. Tak jak logistyka może on zostać uznany za dział wsparcia. W tym przypadku dział wsparcia dla działu produkcyjnego. Dla podmiotów produkcyjnych mających do czynienia z aktywnym rynkiem dostawców trudno doszukać się tu istotnych czynników budujących przewagę konkurencyjną na bazie działu wewnętrznego. W niektórych przypadkach istnieje jednak możliwość uzyskania przewagi konkurencyjnej i potencjału do budowy wartości poprzez uwzględnienie w modelu biznesowym dokonywania zaopatrzenia z wykorzystaniem zewnętrznych podmiotów agregujących zamówienia z kilku podmiotów, wpływając w ten sposób na poprawę warunków transakcyjnych. Budowa potencjału może mieć również miejsce w przypadku dostępu na zasadzie wyłączności do określonych zasobów (np. koncesja na złoże surowców lub umowa na dostawy w warunkach znaczącej przewagi popytu).

Badania i rozwój – dział ten wpływający głównie na potencjał długookresowy podmiotu, występuje obecnie w nielicznych spółkach. Jest to spowodowane zarówno dużymi kosztami wejścia jakie wiążą się z budową takiego działu w większości branż, jak i odległą perspektywą realizacji zysków. Wszystko to sprawia, że wiele podmiotów woli zakupić pomysł / licencje po fazie badań, w momencie w którym możliwa będzie już inkubacja koncepcji i jej komercjalizacja.

Mimo iż powszechne są koncepcje wychwalające rolę innowacji i badań rozwojowych, to jednak mimo konieczności przyznania racji tym koncepcjom w aspekcie korzystnego wpływu innowacji na gospodarkę ogółem, to jednak należy zauważyć iż korzyści te nie są już często tak jednoznaczne w przypadku podmiotu dokonującego innowacji. Szybkie tempo rozprzestrzeniania się innowacji sprawia, że podmiotom coraz trudniej jest uzyskać zwrot zainwestowanych w nie środków. Przy niezmienionym ryzyku sprawia to, że coraz częściej profity z innowacji omijają podmiot je wprowadzający, a są konsumowane dopiero przez szereg podmiotów, które uzyskały do nich dostęp bez ponoszenia pierwotnych nakładów i bez angażowania znacznego czasu w ich opracowanie i wstępną komercjalizację.

Reasumując należy stwierdzić, iż obecnie niezwykle trudno jest określić który z działów powinien zajmować drugie miejsce po zarządzie w procesie budowy wartości spółki. Uszeregowanie poszczególnych działów pod tym kątem jest bowiem ściśle zależne od specyfiki spółki, sektora oraz rynku na którym ona działa. Niemniej jednak stosując subiektywne kryteria wyróżniłbym dział marketingu i finansów jako elementy organizacji decydujące o potencjale przychodowym i zarządzaniu poziomem ryzyka. Należy bowiem pamiętać, że oba te elementy są równie ważne i decydują o końcowym sukcesie podmiotu.