Tydzień 28/2009 (06-12.07.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 27/2009 (29.06-05.07.2009)

• Do końca 2009 roku procedurą nadmiernego deficytu będzie objętych w sumie 20 z 27 krajów członkowskich UE.
• Eurostat skorygował dane dotyczące spadku PKB w I kwartale w unijnych krajach informując, że wyniósł on w Wielkiej Brytanii 4,9%, w Estonii 15,1%, na Węgrzech 5,4%, w Rumunii 5,7%. Równocześnie podtrzymał wynik polskiej gospodarki na poziomie 1,9%.
• Jeszcze trzy miesiące temu MFW prognozował, że gospodarka niemiecka skurczy się w tym roku o 5,6%, teraz przewiduje już, że spadek ten wyniesie 6,2%.
• Po ogłoszeniu przez Federalny Urząd Statystyczny w Wiesbaden, że w maju wzrosła produkcja przemysłowa o ok. 3,7% m/m, wzrosła wiara na rychłe ożywienie w gospodarce. Są nadzieje, że uruchomione dotychczas „globalne programy wsparcia gospodarki zaczną w najbliższym czasie wydawać owoce i wzmocnią pozytywny trend".
• Eurostat skorygował wyniki gospodarcze za I kwartał. Licząc r/r gospodarki krajów strefy euro skurczyły się o 4,9%, a gospodarka całej Unii spadła o 4,7%. Eurostat podtrzymał szacunki spadku PKB w stosunku do poprzedniego kwartału, który w strefie euro wyniósł 2,5%.
• Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opublikowała dwie listy rajów podatkowych: na czarnej liście najmocniej napiętnowanych rajów znalazły się: Filipiny, Malezja, Kostaryka i Urugwaj, a na szarej liście jest 38 krajów, w tym m.in.: Austria, Luksemburg, Szwajcaria, Belgia i Liechtenstein. OECD chce zmusić te kraje do złagodzenia dostępu do informacji objętych tajemnicą bankową i do pomocy w zwalczaniu oszustw podatkowych oraz uchylania się od płacenia podatków. Chce skłonić je do podpisania międzynarodowych umów podatkowych. Po ogłoszeniu tych list kilka krajów w trybie pilnym podpisało szereg z tych umów.
• Według oficjalnych danych brytyjska produkcja przemysłowa zmniejszyła się w maju o 0,6% m/m i o 12,7% r/r.
• Liczba zamówień w przemyśle w Niemczech wzrosła w maju o 4,4% m/m i jest to trzeci kolejny miesiąc wzrostu i powód do optymistycznej prognozy. Jednak w ujęciu rocznym w maju zamówienia w przemyśle spadły o 29,4% r/r. Najwięcej nowych zamówień zanotowano w sektorze motoryzacyjnym (nowe auta i części zamienne).
• Ukraina prawdopodobnie otrzyma kolejną transzę kredytu z MFW (idzie o 3,3 mld USD). MFW podjął decyzję o przyznaniu jej kredytu w wysokości 16,4 mld USD. Ukraina otrzymała już dwie transze 4,5 mld USD i 2,8 mld USD.
• W ciągu ostatnich 12 miesięcy ceny w Irlandii spadły o 5,4%. To skutek głębokiej recesji.
• Ukraina negocjuje z rosyjskimi bankami pożyczkę w wysokości ok. 4 mld USD na import rosyjskiego gazu. Wiele wskazuje na to, że ceną za tę pożyczkę będzie zawieszenie prac nad reformą ukraińskiego sektora gazowego w wersji uzgodnionej z Unia Europejską. Jak wiadomo UE odmówiła Ukrainie kredytu w tej wysokości.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPEJSKA GOSPODARKA I AMERYKAŃSKI DOLAR WIDZIANY Z POLSKIEJ PERSPEKTYWY

1. Już dawno zapomniano ubiegłoroczne deklaracje Brukseli, według których gospodarka europejska miała być odporna na amerykański kryzys. Dziś wiele wskazuje na to, że choroba kryzysowa będzie dłużej męczyła europejską gospodarkę i skutki kryzysu będą większe, niż to wcześniej szacowano. Jeszcze niedawno Eurostat oceniał, że licząc r/r gospodarki krajów strefy euro skurczyły się o 4,8%, a gospodarka całej Unii spadła o 4,5%. Jednak po korekcie danych okazało się, że spadek w strefie euro był głębszy i wyniósł 4,9% PKB, a w całej UE spadek ten wyniósł 4,7%. Eurostat podtrzymał szacunki spadku PKB w stosunku do poprzedniego kwartału, który w strefie euro wyniósł 2,5%. Skorygował też dane dotyczące gospodarek europejskich krajów. Większość korekt dotyczy pogorszenia wyników i tak przykładowo: w I kwartale PKB Wielkiej Brytanii spadło o 4,9% r/r (wcześniejsza prognoza (4,1%), Węgier o 5,4% (wcześniej podano 4,7%). W komunikacie Eurostatu są jednak wyjątki np. w I kwartale spadek PKB Estonii wyniósł 15,1% (wcześniejsza prognoza 15,5%), czy Rumunii, w której spadek PKB wyniósł 5,7% (wobec wcześniejszej prognozy 6,4%). Zaktualizowane oceny nie zmieniły szacunku wzrostu gospodarczego w Polsce i została podtrzymana wcześniejsza ocena na poziomie plus 1,9%.

Te wyniki w I kwartale są w pierwszej kolejności rezultatem załamania się wymiany handlowej na międzynarodowych rynkach. W jej wyniku nastąpił spadek eksportu, który w całej Unii wyniósł 15,3%. Dodatkowo o 10,1% spadły inwestycje. Teraz także spada konsumpcja, której wielkość Eurostat ocenił na 1,5%. Polska gospodarkę interesuje sytuacja w Niemczech i prognozy w niej na najbliższą przyszłość. W maju produkcja przemysłowa w Niemczech wzrosła o 3,7% m/m (po kwietniowym spadku o 2,6% m/m). To dobry sygnał, jednak nie należy go przeceniać, ponieważ majowy wynik liczony r/r jest gorszy o 17,9% (w kwietniu wyniósł on 20%).

2. Czarne chmury zbierają się nad amerykańskim dolarem. W miarę jak coraz lepiej rozumiane są przyczyny i mechanizmy obecnego kryzysu, tak coraz częściej mówi się o wprowadzeniu w światową gospodarkę zmian, których celem byłoby uniknięcie w przyszłości podobnych zagrożeń. Nie ulega wątpliwości, że świadomość stabilizacji obecnej sytuacji i wizja jej poprawy już w przyszłym roku powoduje, że czołowe gospodarczo kraje świata kalkulują, jakie zmiany na światowych rynkach są w interesie ich krajów. Już dziś widać, jak coraz wyraźniej zaczynają się różnić poglądy na regulacje i sposoby kontroli rynków finansowych rządów Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii raz krajów strefy euro. Widać też, jaki pogląd na te sprawy ma coraz bardziej aktywna grupa krajów BRIC (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny), która skupia dziś prawie połowę ludności świata, i do której (według prognoz) należy przyszłość gospodarcza świata w perspektywie najbliższych kilkudziesięciu lat. W tej grupie problemów znajduje się także sprawa światowej waluty. Problem ten był jednym z głównych tematów spotkania przywódców grupy BRIC, a ostatnio także grupy G8. Ta dyskusja nie miałaby miejsca, gdyby amerykańska gospodarka nie była w obecnej formie i gdyby nie były przed nią nowe zagrożenia. Świat jest jeszcze dzisiaj zbytnio uzależniony od amerykańskiej waluty i bardzo niebezpiecznym byłoby podjęcie decyzji o demontażu obecnego, dolarowego systemu. Warto tu dodać, że szybkie pozbywanie się dolarowych rezerw mogłoby wywołać znaczne straty, także powstałyby spore trudności w szybkiej zmianie struktury portfeli inwestycyjnych. Dlatego uważam, że problem ten istnieje, ale tworzenie nowych rozwiązań będzie rozłożone na dłuższy okres. Prezentuję pogląd, że dolar przegrał już swoją szansę, że świat nie zgodzi się już, by międzynarodowy pieniądz zależał tylko od gospodarki jednego kraju. Warto tu dodać, że obecne działania ratujące amerykańską gospodarkę (chodzi tu o drukowanie dolarów na walkę z kryzysem) jeszcze bardziej powiększają obawy instytucji finansowych dotyczące dalszego spadku wartości amerykańskiej waluty. Podstawowe jest dzisiaj pytanie: co będzie po detronizacji dolara, które pozostaje w dalszym ciągu bez odpowiedzi. Do nowej roli kandyduje euro, sztuczna waluta SDR stworzona przez Międzynarodowy Fundusz Walutowy lub nowa regionalna waluta, która w najbliższym czasie może powstać w Azji. A kto wygra, zobaczymy...