Tydzień 46/2007 (12-18.11.2007)

Przeczytaj także: Tydzień 45/2007 (05-11.11.2007)

• Międzynarodowy Fundusz Walutowy (MFW) wysoko ocenia stabilność fundamentów europejskiej gospodarki mimo, że prognozuje spadek tempa wskaźników wzrostu dla krajów rozwiniętych z obecnie 2,7% do 2,2% w roku przyszłym i dla krajów rozwijających się z 6,3% do 5,7%. Równocześnie jednak wskazuje na ryzyko wynikające z zapoczątkowanego w USA kryzysu kredytowego na rynku nieruchomości oraz z rosnących cen ropy i innych towarów. MFW wezwał Unie do prac nad zwiększeniem przejrzystości rynków finansowych.
• EBC prezentuje pogląd, że bardziej zdecydowana interwencja na rynku walutowym wymaga także współdziałania innych banków centralnych. Jednak coraz bardziej widać, że amerykański Fed nie jest zainteresowany takim rozwiązaniem mimo, że słabnący dolar zwiększa ryzyko inflacji w USA.
• Według MFW w UE PKB wzrośnie w 2008 roku o 2,5% r/r po wzroście w tym roku o ok. 3% i o 3,2% w 2006. Fundusz szacuje, że wzrost gospodarczy w Polsce będzie w 2008 roku na poziomie 5,3% ( w 2007 – 6,6%, a w 2006 – 6,1%). Inne prognozy dotyczące przyszłorocznego wzrostu gospodarczego są następujące: Słowacja -7,3%, Estonia i Rumunia – 6%, Łotwa -6,2%, Litwa -6,5%, Czechy -4,6%, Węgry – 2,7%.
• W dalszym ciągu utrzymuje się stan niepewności na światowych rynkach finansowych. EBC poinformował, że ponownie, w ramach dwóch oddzielnych operacji, zasilił trzymiesięczny rynek pieniężny sumą 60 mld euro. Utrzymał także główną stopę procentową na poziomie 4%, podobnie jak nie zmienił jej także Bank Anglii.
• Październikowa inflacja w Niemczech wyniosła 2,4% r/r i jest ona teraz na najwyższym poziomie od 2 lat.
• Według Narodowego Biura Statystycznego w Londynie w III kw. 2007 roku bezrobocie w Wielkiej Brytanii wyniosło 5,4%. To najniższy poziom od 2,5 roku.
• Francja proponuje w Unii Europejskiej wspólny system ścigania przestępców podatkowych. Konkretne rozwiązania prawne przedstawi w lipcu 2008 roku, kiedy przejmie na pół roku, przewodnictwo w Unii. Tę funkcję będzie realizować Eurofisc - biuro zbliżone strukturą i sposobem funkcjonowania do Europolu
• Niemiecki Bundesbank przestrzegł przed narastającymi zagrożeniami inflacyjnymi sugerując, że widzi możliwość dalszych podwyżek stóp procentowych przez Europejski Bank Centralny. W ubiegłym miesiącu inflacja w strefie euro wzrosła powyżej docelowego poziomu wyznaczonego przez EBC (2%). Szef Bundesbanku ostrzegł, że stopa inflacji w kraju może do końca roku osiągnąć poziom 3%.
• Według Narodowego Biura Statystycznego w Londynie deficyt bilansu handlowego Wielkiej Brytanii wyniósł we wrześniu 7,8 mld funtów w porównaniu do 6,9 mld funtów w sierpniu i był rekordowy. Eksport towarów spadł o 1%, a import wzrósł o 2,4%. Kurs funta wobec dolara osiągnął najwyższy poziom od 26 lat.
• Prawdopodobnie mamy już początek kryzysu gospodarczego na Łotwie. Roczna inflacja na Łotwie osiągnęła w październiku aż 13,2%, a na koniec roku może być jeszcze wyższa. Rośnie nierównowaga gospodarcza – duży import powoduje powstawanie wysokiego deficytu na rachunku bieżącym, czego nie rekompensuje dopływ inwestycji zagranicznych, a prócz tego deficyt budżetowy w dużym stopniu jest finansowany kosztownymi pożyczkami z banków zagranicznych. Inflacja w Estonii w październiku osiągnęła 8,5% r/r,, na Litwie we wrześniu wyniosła 7,1% r/r. Waluta łotewska (podobnie jak litewska i estońska) jest sztywno związana z euro, więc do walki z inflacją nie można używać elementów polityki pieniężnej, np. zmieniając wysokość stóp procentowych.
• Podczas spotkania ekspertów z pięciu krajów: Polski, Ukrainy, Litwy, Gruzji i Azerbejdżanu zatwierdzono projekt statutu nowo powoływanego przedsiębiorstwa Sarmatia. Omówiono też możliwość wykonania podłączenia rurociągu Odessa-Brody do Białorusi i przyłączenie go do ropociągu, biegnącego z Rosji przez Białoruś do litewskiej rafinerii w Możejkach. To spotkanie jest realizacją decyzji prezydentów krajów, które zamierzają powołać konsorcjum Sarmatia do budowy korytarza transportowego dla ropy naftowej i gazu ziemnego z rejonu Morza Kaspijskiego na rynki europejskie.
• Zakończono już likwidację koncernu Jukos. Ostatecznie po sprzedaży majątku i wypłacie pieniędzy wierzycielom Jukosu zostało około 3 mld USD długu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPEJSKA GOSPODARKA, czyli LICZĄ SIĘ TYLKO INTERESY

1. Według Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości niemieckie przepisy, które dają państwu uprzywilejowaną pozycję w akcjonariacie Volkswagena (tzw. prawo Volkswagena), naruszają unijną swobodę przepływu kapitału. Kontrowersyjne prawo musi być zniesione, więc rząd zapowiedział pilne przygotowanie nowelizacji przepisów. Przypominamy, że na mocy ustawy z lat 60-tych land Dolna Saksonia (tam znajduje się centrala Volkswagena) jest uprzywilejowanym akcjonariuszem spółki, mimo że ma w niej tylko 20,1% udziałów. Tzw. "Prawo Volkswagena" mówi, że żaden akcjonariusz - bez względu na liczbę udziałów - nie może mieć więcej niż 20% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Land ma też „z urzędu” dwóch członków członków rady nadzorczej VW, co w praktyce zapewnia pełną kontrolę nad działalności spółki. Dotąd gwarantowało niemożność wrogiego przejęcia koncernu. Należy liczyć się z tym, że na tym skorzysta na tym koncern Porsche, który zamierza przejąć kontrolę nad VW. Volkswagen to największy europejski producent samochodów. Wydaje się, że teraz kolejnym krokiem Komisji Europejskiej w tym zakresie będzie walka z unijnymi krajami, które stosują prawo o „złotych akcjach”, a które także narusza regułę swobody inwestowania. Dotyczy to także Polski, Portugalii i Rumunii. Nowy polski rząd już deklaruje, że ograniczy liczbę tych firm, gdzie „złote akcje” mają uzasadnienie w „ważnymi interesami państwa”.

2. Budowa Galileo jest spóźniona już o pięć lat. Niemcy i Francja chcą do końca listopada uzgodnić, jak wydać pieniądze z kasy UE na budowę systemu nawigacji satelitarnej Galileo, konkurenta amerykańskiego systemu GPS. Zdaniem Brytyjczyków, którzy są temu przeciwni, KE chce wydać miliardy euro na Galileo, nie mając realistycznej oceny kosztów projektu i korzyści, jakie przyniesie. Przeciwnicy europejskiego systemu przypominają, że dziś cywile korzystają z GPS bezpłatnie. W systemie Galileo odpłatnie będzie można korzystać z bardzo precyzyjnego namierzania, które w GPS jest zarezerwowane dla wojska. Jednak już dziś mówi się, że nowa odmiana GPS prawdopodobnie również pozwoli korzystać cywilom płatnie z takiej usługi.

Mówi się, że Berlin i Paryż dogadały się i już dziś wiadomo, że na kontynuacji programu Galileo najbardziej może zarobić niemiecko-francuski koncern EADS (ma on teraz problemy finansowe z powodu opóźnień w produkcji nowych modeli samolotów).