W ferie zimowe uczniowie idą do pracy

Przeczytaj także: Praca sezonowa: czy chcemy zarobić na święta(ch)?

Z analiz Grupy Progres wynika, że coraz więcej młodych ludzi decyduje się pracować w ferie. Na ten krok częściej decydują się młodzi mężczyźni. Zgodnie z danymi GUS, tylko w lipcu 2024 roku liczba pracujących chłopców, którzy nie byli jeszcze pełnoletni, wyniosła 58,4 tys., podczas gdy dziewcząt było o ponad 21 tys. mniej, czyli 36,7 tys. W skali całego 2023 roku liczba młodych pracowników (kobiet i mężczyzn) w Polsce w tej grupie wiekowej (15-17 lat) wyniosła 105 124 osoby. Dane Urzędu wskazują też na rosnące zainteresowanie młodzieży krótkoterminowym zatrudnieniem, szczególnie w branżach takich jak handel, HoReCa, przetwórstwo przemysłowe czy budownictwo, gdzie najmłodsi – przed 18 r.ż. – pracują najczęściej. Prym w zestawianiu wiedzie handel i naprawa pojazdów, w którym pracowało w sumie 36 135 osób między 15 a 17 r.ż. (dane za cały 2023 r./GUS). Na kolejnych miejscach znajduje się przetwórstwo przemysłowe (21 414 osób między 15 a 17 r.ż.), budownictwo (12 781 os.), zakwaterowanie i gastronomia (9 943 os.) i pozostała działalność usługowa (16 245 os.) tj. usługi fryzjerskie i kosmetyczne, działalność związana z poprawą kondycji fizycznej, czy usługi różnorodne np. opieka nad zwierzętami.

Praca w ferie, nawet jeśli oznacza zatrudnienie na dwa tygodnie, w wielu przypadkach jest sytuacją „win-win”. Firmy borykające się z brakami kadrowymi, które w sezonie ferii zimowych nie narzekają na brak zajęć, zyskują pracowników, dzięki którym mogą realizować zamówienia i świadczyć usługi bez większych zakłóceń i przestojów. Natomiast dla młodych ludzi jest to okazja do szybkiego zarobku i podreperowania budżetu w krótkim czasie. Zauważamy, że niepełnoletni uczniowie coraz częściej pytają o prace krótkoterminowe i wysokość wynagrodzenia, bo temat finansów jest dla nich dość istotny. Znacznie bardziej niż inne aspekty związane z ich sezonową aktywnością zawodową. Czasy, w których uczniowie bazowali jedynie na kieszonkowym albo odkładali pieniądze otrzymane w prezencie od bliskich do skarbonki, mijają. Młodzież często bierze sprawy w swoje ręce – mówi Cezary Maciołek, prezes Grupy Progres.

I dodaje, że zarobki młodzieży podejmującej pracę w ferie zimowe są zróżnicowane w zależności od branży i stanowiska. Najczęściej są to kwoty minimalne, czyli obecnie 30,50 zł za godzinę, ale można zarobić też więcej, a w branżach tj. HoReCa dodatkowym bonusem są też napiwki.

To, że kwestie finansowe nie są dla ucznia nieznaną wyspą, potwierdza też badanie przeprowadzone na zlecenie EY Polska przez Kantar Public. Wynika z niego, że już w 2023 r. wśród osób w wieku 10-17 lat 42 proc. nastolatków posiadało własną kartę lub konto bankowe, a 5 proc. korzystało z konta rodziców. Co więcej, zdecydowanie częściej swoimi finansami swobodnie zarządzali ankietowani w wieku 14-17 lat (60 proc. miało imienny rachunek) niż ci mający 10-13 lat (25 proc.).

W odpowiedzi na rosnące zainteresowanie młodych osób krótkoterminowym zatrudnieniem, wiele firm oferuje różnorodne stanowiska, które z uwagi na ich specyfikę można obsadzić pracownikami tymczasowymi. Wśród najczęściej oferowanych etatów dedykowanych uczniom znajdują się prace sezonowe w branżach takich jak gastronomia, handel, logistyka i usługi czy produkcja. W przetwórstwie przemysłowym młodzi ludzie znajdują zatrudnienie jako pracownicy produkcji pomocniczej, zajmując się pakowaniem produktów, etykietowaniem czy sortowaniem, a także jako pomocnicy w magazynach, kompletując zamówienia czy uczestnicząc w inwentaryzacji. W logistyce pracują najczęściej jako pomocnicy w magazynach, sortując przesyłki i przygotowując towary do wysyłki, lub wspierają kurierów, dostarczając paczki na lokalnych trasach. W sektorze handlu uczniowie są zatrudniani jako sprzedawcy pomocniczy, pomagając klientom, układając towary na półkach czy uczestnicząc w promocjach, a także jako kasjerzy, pracując przy kasach pod nadzorem bardziej doświadczonych pracowników. W branży HoReCa pełnią rolę kelnerów, obsługując gości w restauracjach i kawiarniach, pomocy kuchennej przy obieraniu warzyw, zmywaniu naczyń i utrzymywaniu porządku w kuchni, a także recepcjonistów pomocniczych w hotelach, zajmujących się obsługą gości i odbieraniem telefonów. W usługach, takich jak salony fryzjerskie, kosmetyczne czy siłownie, młodzież pracuje jako asystenci, pomagając w prostych zadaniach, takich jak przygotowanie stanowisk pracy, organizacja harmonogramów klientów czy dbanie o porządek w miejscu pracy. Na siłowniach często zajmują się wsparciem obsługi klienta, na przykład rejestracją wejść czy udzielaniem podstawowych informacji.

Chęć zarobku nie może przysłaniać kwestii formalnych. Młodzi ludzie muszą pamiętać, że podjęcie pracy przez osoby uczące się wymaga zawarcia odpowiedniej umowy, która zapewni zgodność zatrudnienia z przepisami prawa. Najczęściej stosowaną formą jest umowa zlecenie, która pozwala na elastyczne godziny pracy i jest dostosowana do możliwości młodych pracowników. W przypadku osób niepełnoletnich konieczne jest także uzyskanie zgody rodziców lub opiekunów prawnych. Pracodawcy mają obowiązek przestrzegać szczególnych przepisów dotyczących zatrudnienia młodocianych, takich jak ograniczenie godzin pracy czy dostosowanie obowiązków do wieku i doświadczenia pracownika – podsumowuje Cezary Maciołek, prezes Grupy Progres.