Branża motoryzacyjna radzi sobie nieźle

Przeczytaj także: Branża motoryzacyjna zaskakuje w trudnych czasach

Umiarkowany optymizm w przemyśle

Wyniki przemysłu motoryzacyjnego, mimo wojny w Ukrainie, są lepsze od oczekiwań. Prawie 50% producentów OE i niemal 60% IAM odnotowało w marcu wzrost produkcji w porównaniu do lutego 2022 roku. Niestety, ponad 33% producentów OE i 22% IAM odnotowało zmniejszenie produkcji w tym okresie.

Niezłe wyniki przynosi również porównanie końcówki 2021 roku z początkiem bieżącego. W tym ujęciu wzrost produkcji odnotowało aż 71,3% producentów OE i 59,3% IAM. Niższą dynamikę firm skoncentrowanych na rynku wtórnym można wytłumaczyć stosunkowo wysokimi wynikami w poprzednich kwartałach.

Producenci zgłaszają odczuwalny wzrost kosztów prowadzenia działalności. Dla blisko 46% z nich największym problemem jest wzrost kosztów surowców i komponentów. Ponad 35% firm najbardziej odczuwa podwyżki cen energii. Zaskakuje natomiast, że jedynie 8,4% respondentów za największy problem uznało wzrost kosztów paliwa i transportu.

O ile sprzedaż na rynkach wschodnich nie stanowiła na tyle znaczącego wolumenu, by mógł on w poważnym stopniu zaważyć na wynikach producentów, o tyle import surowców jest tu istotnym czynnikiem. 31% producentów stwierdziło, że udział importu z Ukrainy, Rosji lub Białorusi w dostawach surowców i półproduktów przekraczał 10%.

Odpływ pracowników z Ukrainy związany z mobilizacją wojskową w tym kraju nie był tak odczuwalny dla branży motoryzacyjnej jak choćby w przypadku sektora budowlanego. Problem ten odczuło jedynie 20% producentów. 46% firm deklaruje chęć zatrudniania uchodźców z Ukrainy.

Wpływ wojny na sytuację przemysłu motoryzacyjnego ma wiele aspektów. Nie wszyscy wiedzą na przykład, że zakłady w Mariupolu i Odessie zapewniały około połowy światowych dostaw neonu – gazu szlachetnego wykorzystywanego do produkcji półprzewodników. Choć producenci tych elementów deklarują zapasy na kilka miesięcy i dywersyfikację dostaw, to w średnim i dłuższym terminie mniejsza dostępność neonu stanowi dodatkowe zagrożenie dla podaży półprzewodników – wskazuje Radosław Pelc, analityk sektora motoryzacyjnego w Santander Bank Polska.

Dystrybutorzy nad kreską mimo wojny

Rynek wtórny wydaje się stosunkowo odporny na perturbacje będące konsekwencją wojny. Widać wyraźnie, że pojawił się sezonowy wzrost sprzedaży u dystrybutorów. Prawie 54% respondentów odnotowało w marcu wzrost przychodów powyżej 10% w porównaniu do lutego. W sumie zaś większą sprzedaż zaraportowało prawie 90% dystrybutorów. Uzasadnieniem braku korelacji tych wyników z wynikami warsztatów wydaje się silna ekspansja dystrybutorów na rynki Europy Centralnej, co rekompensuje im wahania na rynku krajowym. W I kwartale tego roku 81% dystrybutorów odnotowało również wzrost przychodów w porównaniu z wynikami uzyskanymi w ostatnim kwartale 2021 roku.

Oczywiście wzrost przychodów to jedna strona medalu. Dystrybutorzy odczuwają też wyraźny wzrost kosztów. W odróżnieniu od producentów, najbardziej we znaki dają im się rosnące koszty transportu i paliwa, co wskazało ponad 46% respondentów. Dla blisko 27% ankietowanych najważniejszym czynnikiem okazały się podwyżki cen energii, natomiast wzrost kosztów pracowniczych najbardziej odczuło 23% dystrybutorów.

Wyeliminowanie z rynków zbytu Rosji i Białorusi nie rzutuje na ogólne wyniki segmentu polskich dystrybutorów części, bowiem udział sprzedaży w tych krajach w całkowitych przychodach był niewielki. Bardziej istotny wpływ miało załamanie się sprzedaży na rynku ukraińskim, choć i w tym przypadku nie można mówić o katastrofie, bo tylko co czwarta firma uzyskiwała na rynku ukraińskim powyżej 5% całości przychodów.

Dobre wyniki polskich dystrybutorów to efekt wysokiej specjalizacji i doskonale zorganizowanej działalności zarówno na rynku krajowym, jak i na rynkach zagranicznych, gdzie nasze firmy są bardzo konkurencyjne. Z pewnością wojna w Ukrainie wpłynie na wyniki tych dystrybutorów, którzy byli zaangażowani na tym rynku. Lecz choć straty będą nominalnie milionowe, to jednak nie wpłyną drastycznie na sytuację firm – komentuje Alfred Franke, prezes Grupy MotoFocus.pl – W ostatnim czasie jednym z największych problemów polskich przedsiębiorstw jest brak pracowników, wykazują więc one dużą gotowość zatrudniania pracowników z Ukrainy. Spodziewamy się także, że w warsztatach zwiększy się liczba klientów pochodzących z tego kraju, co przełoży się na wyniki producentów i dystrybutorów części motoryzacyjnych – prognozuje Alfred Franke, Prezes Grupy MotoFocus.pl

Warsztaty czekają na wzrost

Na rynku usług warsztatowych nie pojawił się oczekiwany sezonowy wzrost liczby klientów. Tylko 35% warsztatów odnotowało w marcu wzrost liczby zleconych usług w porównaniu do lutego. 32% nie zauważyło zmian, zaś 23% miało mniej klientów.

W ujęciu kwartalnym w porównaniu rok do roku wzrost liczby wykonanych napraw odnotowało 36% warsztatów, zaś spadek zgłosiło ok. 30% ankietowanych.

Niepokojącym zjawiskiem jest fakt, że mimo rosnącej inflacji i coraz wyższych kosztów prowadzenia działalności, nie widać wzrostu przychodów warsztatów. Na stagnację lub spadek przychodów wskazało prawie 60% respondentów.

Najbardziej dotkliwym czynnikiem zwiększonych kosztów prowadzenia serwisu okazują się podwyżki cen energii, na co wskazało 61% przedstawicieli warsztatów, choć zauważalne w bilansie są również podwyżki cen paliw (13%) i wzrost kosztów pracowniczych (12%).

Co przyniesie przyszłość

Obserwowane po I kwartale 2022 roku wyniki jedynie częściowo zostały naznaczone wybuchem wojny w Ukrainie. Bardziej miarodajne będą dane uzyskane za kilka miesięcy, o ile wojna nie zostanie wcześniej zakończona.

Jest jeszcze za wcześnie, aby jednoznacznie stwierdzić, jakie będą długoterminowe konsekwencje tego konfliktu. Na pewno bacznie należy obserwować łańcuchy dostaw, bowiem poważniejsze perturbacje przełożą się na ogólną sytuację w branży. Brak surowców sprowadzanych wcześniej z Rosji, Ukrainy i Białorusi – stali, aluminium, niklu czy palladu może poważnie zakłócić pracę europejskich fabryk. Obserwujemy już obecnie problemy z tym związane. Z kolei odpływ z rynku pracy ukraińskich kierowców, którzy wyjechali bronić ojczyzny, dotknie ściśle związany z motoryzacją sektor transportu. Trudno przewidzieć, co stanie się w najbliższej przyszłości. Miejmy więc nadzieję na szybkie i pomyślne dla Ukrainy zakończenie wojny – mówi Tomasz Bęben, dyrektor zarządzający Stowarzyszenia Dystrybutorów i Producentów Części Motoryzacyjnych.