W 2017 roku rynek pracy znalazł się w centrum uwagi

Przeczytaj także: InfoPraca: w III kw. rynek pracy w rękach pracowników

- To był rok głębokiej metamorfozy polskiego rynku pracy – podkreśla Maciej Witucki, Prezes Zarządu Work Service S.A.

W minionym roku największe napięcia na rynku pracy były efektem pokaźnego zapotrzebowania na pracowników i wyraźnie malejącej podaży pracy. Za braki kadrowe odpowiadały w zasadzie trzy czynniki. Pierwszym było rekordowo niskie bezrobocie - w listopadzie osiągnęło ono poziom 6,5%, rezultatem czego rzesza bezrobotnych skurczyła się o prawie 246 tysięcy. Drugim okazała się emigracja zarobkowa Polaków - statystyki GUS wskazują, że tylko w ubiegłym roku za chlebem wyjechało kolejne 118 tys. osób. Co więcej, dane te nie obrazują w pełni skali zjawiska, ponieważ nie uwzględniają wyjazdów krótkoterminowych, a jak dowodzą badania Work Service 1/4 planów emigracyjnych dotyczy właśnie wyjazdów na okres 3 miesięcy. Trzecim czynnikiem, który w kolejnych latach coraz bardziej się zaznaczał, stała się demografia, która w tym roku została dodatkowo wsparta zmianami w wieku emerytalnym. Aktualne statystyki ZUS mówią o ponad 320 tysiącach pozytywnych decyzji, związanych przywróceniem wieku emerytalnego na poziomie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.

W 2017 roku rynek pracy znalazł się w centrum uwagi biznesu. Ponad połowa firm w kraju doświadczyła trudności rekrutacyjnych, a te zaczęły mocno wpływać na ich możliwości rozwojowe i inwestycyjne. Jednocześnie mogliśmy obserwować rekordowy popyt na pracowników, który przełożył się również na skokowo rosnące zainteresowanie przyciąganiem cudzoziemców. Do końca października wydano 1,5 miliona oświadczeń o pracę, głównie dla obywateli Ukrainy. W całym roku liczba oświadczeń może sięgnąć nawet 2 milionów, a to i tak nie wystarczy, aby zahamować lawinowy, ponad 37% wzrost wakatów w polskiej gospodarce – komentuje Maciej Witucki, Prezes Zarządu Work Service S.A.

Co istotne, poprawa sytuacji na rynku pracy zaczyna być widoczna na przeważającym obszarze Polski. Już tylko w województwie Warmińsko-Mazurskim notowana jest dwucyfrowa stopa bezrobocia. Jeszcze w ubiegłym roku było 7 takich województw. Natomiast w według metodologii przyjmowanej przez Eurostat, stopa bezrobocia w październiku w Polsce wyniosła 4,6%, co powoduje, że nasz kraj znajduje się na 7 miejscu w całej Unii Europejskiej pod względem najniższych wskazań.

Płace po wpływem regulacji i niedoborów kadrowych

W mijającym roku mogliśmy obserwować również nowe trendy związane z wynagrodzeniami. Od początku stycznia zaczęła obowiązywać ogólnopolska minimalna stawka godzinowa na umowach zleceniach. Wyniosła ona 13 zł brutto za godzinę. Dodatkowo w drugiej połowie roku, średnie wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw (firmy zatrudniające powyżej 9 pracowników) zaczęły rosnąć najszybciej w ostatnich latach. W październiku przeciętna płaca rosła o 7,4% r/r. co było najszybszą dynamiką od 2012 roku.

Rosnąca rywalizacja o pracowników, a także zmiany legislacyjne wpłynęły na poprawę wynagrodzeń w 2017 roku. Jednak należy pamiętać, że dane te obejmują, średnie i duże przedsiębiorstwa, dlatego mogą one być inne dla całej gospodarki. W listopadzie poznaliśmy medianę wynagrodzeń, która jest znacznie bardziej reprezentatywną miarą. Pokazuje ona, że połowa wszystkich pracujących w Polsce w 2016 roku zarabiała do 3510 zł brutto, a więc „środkowa płaca” w gospodarce była o ponad 1000 zł niższa niż „średnia krajowa” – podkreśla Andrzej Kubisiak, Dyrektor Zespołu Analiz w Work Service S.A.

Zdecydowanie rok 2017 należy ocenić jako przełomowy dla rynku pracy. To właśnie w ciągu mijających 12 miesięcy można było zauważyć i doświadczyć zmian, które ugruntowały występowanie w Polsce „rynku pracownika”. Z pewnością nie doświadczył go każdy uczestnik rynku, i nie jest on równomierny branżowo i terytorialnie, przez co odbiega on od potocznych wyobrażeń, szczególnie w kontekście wysokości zarobków. Jednak należy zauważyć, że trendy na rynku pracy są dość stałe w ostatnich latach, co powoduje, że reguły na nim panujące się wyraźnie zmieniają w stosunku do wcześniejszych niemal trzech dekad.