Internet i komputery w Polsce - raport 2005

Przeczytaj także: Internet i komputery w Polsce - raport 2004

4.3. Usługi publiczne on-line (e-administracja) od strony użytkowników

4.3.1 Wykorzystywanie Internetu przez osoby indywidualne do kontaktowania się z administracją publiczną

Istnieją cztery formy korzystania z usług publicznych przez Internet, będące jednocześnie etapami rozwoju e-administracji:

• Możliwość wyszukania informacji o danym urzędzie oraz świadczonych przez niego usługach na jego stronie internetowej.
• Możliwość wyszukania informacji oraz pobrania oficjalnych formularzy ze strony internetowej.
• Możliwość wyszukania informacji, pobrania oraz odesłania wypełnionych formularzy za pomocą Internetu.
• Możliwość dokonania wszystkich czynności niezbędnych do załatwiania danej sprawy urzędowej całkowicie drogą elektroniczną – od uzyskania informacji, poprzez pobranie odpowiednich formularzy i ich odesłanie drogą elektroniczną po wypełnieniu (względnie wypełnienie formularzy on-line na stronie internetowej), aż do uiszczenia wymaganych opłat i otrzymania oficjalnego pozwolenia, zaświadczenia, decyzji lub innego dokumentu, o który dana osoba występuje. Ta ostatnia forma nie jest jeszcze dostępna dla obywateli i dlatego nie była przedmiotem badania.

W 2005 r. wskaźniki dotyczące trzech pierwszych rodzajów kontaktu obywateli z administracją publiczną za pomocą Internetu przedstawiały się następująco: 11% mieszkańców Polski poszukiwało informacji na stronach internetowych instytucji publicznych, 6% pobrało formularze przez Internet, a 3% skorzystało z możliwości odesłania ich tą drogą po wypełnieniu. W porównaniu z 2004 r. o jeden punkt procentowy zmniejszyły się odsetki osób poszukujących informacji na stronach internetowych i odsyłających wypełnione formularze, natomiast wskaźnik osób pobierających formularze on-line nie zmienił się.

4.3.2. Wykorzystywanie Internetu przez przedsiębiorstwa do kontaktowania się z administracją publiczną

Porównując rok 2005 z rokiem poprzednim, można zauważyć spadek wartości wskaźników korzystania z Internetu w kontaktach z administracją publiczną w przedsiębiorstwach. Udział przedsiębiorstw wykorzystujących Internet do pozyskiwania informacji ze strony administracji publicznej wyniósł 52% i spadł w stosunku do 2004 r. o 5 punktów procentowych. W przypadku otrzymywania formularzy np. podatkowych, wskaźnik utrzymał się na poziomie 47%. Odsetek przedsiębiorstw, które odsyłały wypełnione formularze do organów administracji publicznej przez Internet spadł o 8 punktów procentowych i w 2005 r. wyniósł 60% (68% w 2004 r.). Natomiast wykorzystanie Internetu do załatwiania całości spraw urzędowych wyłącznie drogą elektroniczną zmalało aż o 15 punktów procentowych osiągając poziom 16% (31% w 2004 r.).

4.4. Zakupy przez Internet
4.4.1 Osoby indywidualne dokonujące zakupów przez Internet

Generalnie odsetki osób zamawiających lub kupujących przez Internet wzrosły w porównaniu z 2004 r., jednak nadal korzystanie z handlu elektronicznego nie jest zbyt popularne w naszym kraju. Najczęściej kupowane przy pomocy Internetu towary – książki i czasopisma – nabyło w tym roku niecałe 3% osób w wieku 16-74 lata, co jednak stanowi w liczbach bezwzględnych prawie dziewięćset tysięcy osób.

Całkowita wartość towarów i usług zamówionych lub kupionych przez Internet w 2005 r. przekroczyła miliard złotych. Dla porównania w 2004 r. mieszkańcy Polski w wieku 16-74 lata dokonali zakupów przez Internet na łączną kwotę prawie trzystu sześćdziesięciu milionów złotych.

4.4.2 Przedsiębiorstwa dokonujące zakupów przez Internet

Porównując lata 2003 i 2004 obserwujemy wzrost odsetka przedsiębiorstw, które złożyły zamówienia przez Internet o 7 punktów procentowych. W 2004 r. 17% wszystkich przedsiębiorstw wybrało tę formę dokonywania zakupów. Oznacza to, że do grupy ponad 6,8 tysiąca przedsiębiorstw dokonujących zamówień przez Internet w 2003 r. dołączyło 5,7 tysiąca przedsiębiorstw w 2004 r. Dokonywanie przez przedsiębiorstwa zapłaty w trybie bezpośrednim (on-line) za zrealizowane zamówienia złożone przez Internet nadal nie jest zbyt popularne, ale stopniowo upowszechnia się (wzrost z 3% do 5%).

W 2004 r. nastąpił dwukrotny wzrost odsetka przedsiębiorstw średnich zamawiających przez Internet do poziomu 24%. W przypadku przedsiębiorstw dużych wskaźnik ten również niemal się podwoił, z poziomu 17% w 2003 r. do 31% w 2004 r. Podobna tendencja dotyczy płatności on-line - w przedsiębiorstwach średnich odnotowano wzrost z 3% do 7%, a w dużych z 4% do 7%.

4.5. Sprzedaż przez Internet
W 2004 r. odsetek przedsiębiorstw dokonujących sprzedaży przez Internet (nie licząc zamówień otrzymanych pocztą elektroniczną) oraz otrzymujących płatności on-line nie uległ istotnej zmianie w stosunku do roku 2003 wyniósł odpowiednio 4% i 1%.

W 2004 roku 4% zbadanych przedsiębiorstw małych, 6% przedsiębiorstw średnich i 8% dużych dokonało sprzedaży za pośrednictwem Internetu, w tym 1% przedsiębiorstw we wszystkich trzech klasach wielkości otrzymało także płatności przez Internet.