Świat: wydarzenia tygodnia 7/2015

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 6/2015

• Według prognoz PwC proces osłabiania siły gospodarczej rozwiniętych państw Ameryki Północnej, Europy Zachodniej i Japonii będzie trwał przez kolejne 35 lat pomimo prognozowanego spowolnienia tempa wzrostu Chin po roku 2020. Cytowany raport wskazuje, że w latach 2014–2050 gospodarka światowa będzie rozwijać się w tempie ok. 3% rocznie i podwoi swoją wielkość do roku 2037 i potrajając ją do roku 2050. Eksperci PwC przewidują, że ok. 2020 kolejne spowolnienie tempa wzrostu globalnej gospodarki. Przyczyna będzie obniżenie się tempa ekspansji Chin oraz innych znaczących gospodarek wschodzących. Ważnym czynnikiem wpływającym na ten proces będzie też demografia, a mówiąc precyzyjniej spadek przyrostu liczby osób w wieku produkcyjnym w dużych gospodarkach.
• Rośnie światowe znaczenie Arktyki i zainteresowanie nią. Wynika to nie tylko z nadziei, że w przyszłości będzie to obszar na którym uruchomione będzie wydobycie surowców energetycznych (według amerykańskich szacunków znajduje się tam 13-15 proc. światowych zasobów ropy, a spodziewane są też tam duże zasoby gazu). Zainteresowanie tym obszarem wynika też ze zmian w strategii wojskowej. Wydaje się, że obecnie geopolityka zaczyna być głównym impulsem skłaniającym do tworzenia coraz bardziej zaawansowanych planów zagospodarowania Arktyki.
• W Stambule odbyło się spotkanie ministrów finansów EFE grupy G20 w Stambule. Było ono poświęcone współpracy najsilniejszych państw świata w pobudzaniu globalnej gospodarki. Omówiono konsekwencje spadających cen ropy i problemy finansowe Grecji. Niepokój uczestników wywołuje rozwój sytuacji politycznej w Grecji i zapowiedzi programowe nowego rządu. Uczestnicy poparli koncepcję luzowania polityki monetarnej. Analiza wypowiedzi w trakcie tego spotkania wskazuje, że sytuacja na rynku ropy nie była zupełnym zaskoczeniem i wiele krajów we właściwym czasie wdrożyło politykę taniego kredytu, by pobudzić gospodarkę (a dotyczy to takich krajów jak Japonia, Chiny, Rosja i Australia). Niestety utrzymywanie się obecnej sytuacji zagraża stabilności państw eksportujących ropę. Eksperci G20 widzą szansę w ekspansywnej polityce monetarnej banków centralnych, bo to może pobudzić wzrost gospodarczy poszczególnych krajów, a w konsekwencji również popytu na ropę. Osobnymi tematami obrad były: blokada kanałów finansowego wspierania terroryzmu oraz sposoby walki z unikaniem płacenia podatków przez wielkie korporacje.
• Chiny w roku 2014 zainwestowały 18 mld USD i był to najlepszy wynik w ostatnich latach. Ten skokowy wzrost potwierdza istotny zwrot w dotychczasowej polityce inwestycyjnej Chin w stosunku do Starego Kontynentu, jeśli ten wynik przyrównać do poprzednich czterech lat, kiedy to sumaryczna wartość chińskich inwestycji w krajach unijnych wyniosła tylko 12 mld USD. W sumie w poprzednim roku zawarto 153 transakcje, w których uczestniczyły 153 chińskie firmy. Chińczycy ulokowali swoje pieniądze w: Wielkiej Brytanii (5,1 mld USD)-przy czym inwestycje w nieruchomości wyniosły 2,6 mld USD; Włoszech (3,5 mld USD)-przy czym inwestycje CDP Reti (dystrybucja gazu) miały wartość 2,8 mld USD); Holandii – były to inwestycje głównie w branżą rolno-spożywczą; Portugalia (1,3 mld USD)-były to inwestycje głównie w firmy ubezpieczeniowe
• Kolejny etap sankcji wobec Rosji za jej zaangażowanie na Ukrainie. Obecnie zdecydowano o rozszerzeniu listy osób i firm z Rosji objętych sankcjami wizowymi i finansowymi. Stało się tak mimo podpisania kolejnego porozumienia w Mińsku z udziałem przywódców Niemiec, Francji, Ukrainy i Rosji oraz przedstawicieli władz w Doniecku i Ługańsku. Coraz częściej mówi się o stratach w gospodarce unijnej. Szacuje się, że UE dotąd straciła 21 mld euro zysków z eksportu. Warto dodać, że wg oficjalnych statystyk KE w 2013 roku eksport produktów europejskich do Rosji wyniósł 120 mld euro.
• Międzynarodowe dziennikarskie śledztwo ma dowody, że bank HSBC pomagał ukryć dochody. W gronie klientów ukrywających swoje dochody przed fiskusem są także polscy podatnicy (nasi obywatele założyli w tym banku 1185 podejrzanych kont bankowych). Według "Le Monde" bank HSBC umożliwił ukrycie przed fiskusem pieniądze 100 tysięcy klientów z całego świata. Szacuje się, że w ten sposób w latach 2006-2007 zdeponowano ponad 180 mld euro.
• Białoruś negocjuje z Rosją kredyt w wysokości 2, 5 mld USD. Warto tu dodać, że: Białoruś w tym roku musi spłacić pożyczki w wysokości 4,1 mld USD, podczas gdy rezerwy walutowe wynoszą obecnie 4,7 mld USD. Białoruś przygotowuje wraz z Rosją program wspólnych antykryzysowych działań.
• Kraje z grupy G7 i Międzynarodowy Fundusz Walutowy rozważają udzielenie Ukrainy pomocy, której łączna wartość pakietu mogłaby wzrosnąć do 40 mld dolarów. Obecna, już udzielona jest pomoc o wartości ok. 17 mld USD.
• To zaskakujące! Podatki zaczynają być główną przyczyną tego, że z roku na rok wzrasta liczba Amerykanów, którzy zrzekają się obywatelstwa USA. W 2008 roku 231 osób wystąpiło z takim wnioskiem, a w ubiegłym roku było ich już 3415. Zainteresowanymi taką zmianą są Amerykanie mający dwa obywatelstwa i mieszkający poza granicami USA, którzy chcą uniknąć płacenia wyższych podatków. Wynika to z zapisów amerykańskiego prawa mówiącego, że obywatel bez względu na to gdzie żyje i pracuje musi płacić do fiskusa USA. Nie respektujący tego prawa są ścigani jako przestępcy. Takim przykładem jest na stałe zamieszkała w Szwajcarii piosenkarka Tina Turner, która zapowiedziała rezygnację z amerykańskiego obywatelstwa.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

O WNIOSKACH WYNIKAJACYCH Z OBRAD MINISTRÓW FINANSÓW GRUPY G20 W STAMBULE

W przeciwieństwie do wypowiedzi wielu polityków sytuacja gospodarcza jest daleka od normalności i nie zasługuje na nie do końca uzasadniony optymizm. Taką tezę można postawić analizując wyniki ostatniego spotkania ministrów finansów G20 w Stambule. W obradach wzięli także udział szefowie banków centralnych i międzynarodowych instytucji finansowych. Nie ulega wątpliwości, że jest to kompetentna grupa i wnioski zawarte w końcowym komunikacie warte są zastanowienia...

Na początek kilka uwag ogólnych

Spotkanie EFE było poświęcone współpracy najsilniejszych państw świata w pobudzaniu globalnej gospodarki.

Obserwatorzy zwrócili uwagę, że uczestników podzieliły różne oceny dotyczące dwóch „gorących” problemów, a więc bardzo niskich cen ropy jak i problemów finansowych Grecji.

Analiza wypowiedzi w trakcie tego spotkania wskazuje, że sytuacja na rynku ropy nie była zupełnym zaskoczeniem i szereg krajów we właściwym momencie wdrożyło politykę taniego kredytu, by pobudzić gospodarkę (a przykładem takich krajów jak Japonia, Chiny, Rosja i Australia).

Uczestnicy zwrócili uwagę na niebezpieczeństwa wynikające z niskich cen paliw. W pierwszej kolejności obawiają się, że utrzymywanie się obecnej sytuacji zagraża stabilności państw produkujących i eksportujących ropę. Ich zdaniem niskie ceny paliw będą wpływać na wysokość deflacji i czas jej trwania, a popyt będzie wzrastał wolniej.

Niepokój uczestników wywołuje także rozwój sytuacji politycznej w Grecji i zapowiedzi programowe nowego rządu. Pierwsze deklaracje kwestionują uzgodniony (z MFW, KE i EBC) tryb reformowania gospodarki. Chcą też negocjacji w sprawie redukcji zadłużenia.

Jakie wnioski sformułowano

Eksperci G20 widzą szansę w ekspansywnej polityce monetarnej banków centralnych, bo to może pobudzić wzrost gospodarczy poszczególnych krajów, a w konsekwencji również popyt na ropę.

EFE poparła politykę banków centralnych, które podjęły decyzję o działaniu wzorem amerykańskim (luzowanie ilościowe - QE), a więc pobudzanie wzrostu gospodarczego poprzez dodruk pieniądza i skupowanie aktywów.

Jednak z wymiany poglądów grona uczestników tego szczytu finansowego G20 wynikają też ich obawy, że "luzowanie polityki monetarnej może zostać wykorzystane do kontrolowania międzynarodowych kursów walutowych” . Ich zdaniem są podstawy do obaw, że wielkie banki centralne będą dewaluować waluty swoich krajów, by ich gospodarki stały się bardziej konkurencyjne.

Omówiono również sposoby walki z unikaniem płacenia podatków przez wielkie korporacje. Uczestnicy wezwali kraje do zacieśnienia współpracy w tym zakresie. W trybie roboczym poczyniono też pewne uzgodnienia w tym zakresie.

W finalnym dokumencie znalazły się także kierunkowe zalecenia i konkretne sposoby dotyczące blokady dróg, którymi przepływają środki wykorzystywane do finansowania organizacji terrorystycznych.