Rynek sztuki 2014

Przeczytaj także: Polski rynek sztuki na czele Europy Środkowej

Widać więc, że w dalszym ciągu bardzo skromny jest rodzimy rynek rzeźby. Ceny najdroższych prac rzeźbiarskich bardzo rzadko osiągają ceny powyżej 100 tys. W ubiegłym roku transakcji tego typu było zaledwie 5, podczas gdy w segmencie malarstwa aż 65. Co więcej, ceny najdroższych rzeźb znacząco różnią się od tych osiąganych przez najdroższe obrazy. Osiągnięta przez rzeźbę Stanisława Szukalskiego „Mówca - Orator” (1913) cena 145 tys. złotych, będąca najwyższą w segmencie rzeźby, wypada skromnie w porównaniu z rekordowym obrazem Romana Opałki (1,75 mln zł), czy „Nagą” Mojżesza Kislinga (1,22 mln zł). Średnia cena osiągana na aukcjach przez rzeźby (11,9 tys. zł) jest jednak większa, niż w przypadku malarstwa (7,7 tys. zł). W 2014 r., oprócz wspomnianego Stanisława Szukalskiego, najdrożej sprzedawały się prace klasyków: Magdaleny Abakanowicz, Aliny Szapocznikow, Władysława Hasiora, Augusta Zamoyskiego i Igora Mitoraja.

Dynamicznie rozwija się natomiast rynek fotografii – coraz częściej pojawiają się aukcje poświęcone wyłącznie tej dziedzinie sztuki. To właśnie w tym segmencie dokonana została rekordowa w historii polskiego rynku aukcyjne transakcja. Trzy tysiące zdjęć Marilyn Monroe autorstwa Miltona H. Greene’a kupionych zostało za 6,4 mln złotych przez należącą do władz Wrocławia spółkę zarządzającą tamtejszą Halą Stulecia. Ponieważ, będący wcześniej częścią kolekcji FOZZ, pakiet fotografii Desa Unicum sprzedawała jako jeden obiekt transakcję tę uznać można za rekord polskiego rynku aukcyjnego.

Sukcesem zakończyły się także dwie kolejne edycje współorganizowanego przez Rempex projektu Fotografia Kolekcjonerska. Na kończących go aukcjach w czerwcu i październiku po raz kolejny wysokie ceny osiągały prace Stanisława Ignacego Witkiewicza. Podczas pierwszej z nich jego zestaw dwóch fotografii zatytułowany „Zastrzyk narkotyczny” (1931) sprzedany został za 68 tys. zło tych. W październiku natomiast, za rekordową w historii Fotografii Kolekcjonerskiej kwotę 70 tys. złotych, kupiono pracę „Przerażenie wariata” (1931).

Trwający już od jakiegoś czasu boom na młodą sztukę polskich artystów wydaje się nabierać rozpędu. W 2014 r. wartość tego segmentu rynku aukcyjne wyniosła co najmniej 3,86 mln złotych w porównaniu do 3,06 mln złotych w roku 2013. Oznacza to, że wartość obrotów na aukcjach młodej sztuki wzrosła rok do roku aż o 26%. Co więcej, wielkości te mogą być niedoszacowane, wciąż obserwować można bowiem pojawianie się zupełnie nowych inicjatyw pragnących skoncentrować swoją działalność właśnie na tym obszarze rynku. Ich działalność szczególnie zauważalna jest w Internecie. Biorąc pod uwagę zwiększające się na całym świecie zainteresowanie kupowaniem sztuki on-line, niektóre z nich mają szanse odnieść sukces

Rośnie nie tylko wartość obrotów, ale także liczba organizowanych aukcji - w 2014 r. było ich 35, rok wcześniej 32.1 Przy nieznacznie większej ilości sprzedanych obiektów (zmiana z 2469 na 2511) wyraźnie podniosła się ich średnia cena. W roku 2013, za prace początkującego artysty nabywcy płacili średnio 1243 złotych, w 2014 kwota ta wynosiła już 1538 zł. Wyraźnie świadczy to o zwiększającym się w Polsce popycie na młodą sztukę. Na uwagę zasługuje również znacznie wyraźniejsza, niż w przypadku szerokiego rynku koncentracja na pracach malarskich. Obrazy stanowiły tutaj aż 94,1 % spośród wszystkich sprzedanych w ubiegłym roku prac. Oprócz tego kupowane obiekty to przede wszystkim grafika i rysunek (2,5%), fotografia (1,4%) i rzeźba (0,4%).

Liderem w segmencie sztuki młodej jest Desa Unicum, na dziesięciu przeprowadzonych przez ten dom aukcyjny w 2014 r. licytacjach łączna wartość obrotów wyniosła 1,63 mln złotych (42,2 % udziałów w rynku). Zdecydowanie wyższa, niż dla ogółu rynku była tu również średnia cena pracy (1937 zł).

Najwięcej aukcji, dwanaście, przeprowadził jednak Sopocki Dom Aukcyjny. Łączna wartość sprzedanych prac wyniosła natomiast 1,20 mln złotych (31% udziałów w rynku). Trzecie miejsce, z 745 tys. złotych i 19,3% udziałów rynkowych zajmuje dom aukcyjny Polswiss Art.

Biorąc pod uwagę, że Sopocki Dom Aukcyjny należy do grupy kapitałowej Desa Unicum uznać można, że z łącznymi udziałami w rynku na poziomie 73,2% podmioty te są jego bardzo wyraźnymi liderami.


Raport został przygotowany przez: