Lewiatan a ustawa budżetowa na 2015 r.

Przeczytaj także: Lewiatan ocenił projekt budżetu państwa na 2015 r.

Z drugiej strony w 2015 r. uruchomione zostaną środki europejskie z nowej perspektywy, w tym z POIŚ - programu na inwestycje infrastrukturalne. Nie ma jednak pewności, że ten efekt może być widoczny już w trakcie roku i znacząco wpłynąć na dynamikę inwestycji.

Reasumując, skłanialibyśmy się do nieco głębszego obniżenia prognoz wzrostu PKB i inwestycji, niż dokonał tego rząd w swojej korekcie założeń.

Nie mamy uwag do prognoz dotyczących eksportu netto (ujemny wkład do PKB w 2015 o skali 0,4 pkt proc, wobec 0,2 w 2014 i jeszcze pozytywnym 1.6 w 2013), wielkości zatrudnienia oraz stóp bezrobocia. Dodać jedynie należy, że od kilku lat wyniki eksportu pozytywnie zaskakują. Konkurencyjność międzynarodowa polskich firm jest na tyle wysoka i ustabilizowana (w ramach istniejących specjalizacji eksportowych, niestety, o nie najwyższych stopach wartości dodanej), że eksport rośnie także wówczas, gdy sytuacja gospodarcza u partnerów handlowych nie jest najlepsza. Akurat więc w tej dziedzinie nie można wykluczać pozytywnej niespodzianki.

W przypadku stopy inflacji zwracamy uwagę, że umiarkowana na pozór wielkość CPI (średniorocznie) w wysokości 1,2% (wobec 2,3% prognozowanej w czerwcu) nadal wygląda nieostrożnie.

Z doświadczeń innych krajów wiemy, jak trudne może być wyrwanie się z pułapki deflacji. Istniejące mechanizmy stymulacji pieniężnej i fiskalnej ukazały swoja zawodność. Rozsądne w tej sytuacji byłoby przyjęcie na potrzeby budowy budżetu stopy inflacji na poziomie niższym od obecnego konsensusu.

W konsekwencji przyjęcia dość wysokich wskaźników wzrostu inwestycji i PKB rząd mógł przyjąć założenie kolejnego znaczącego wzrostu spożycia prywatnego – realnie o 3% w 2015, wobec przewidywanego wykonania 2,5% w 2014 i 0.8% w 2013. To z pewnością może być dobrą wiadomością w roku wyborczym, jednak jest obarczone pierwotnymi ryzykami, o których byłą mowa powyżej.

O ile pozytywnie oceniamy korektę założeń makroekonomicznych do zawartych w projekcie budżetu wielkości, nadal wskazujemy na konieczność bacznej obserwacji najbardziej w ostatnich latach niestabilnego otoczenia zewnętrznego. O ile – powtarzamy - prawdopodobieństwo wystąpienia konieczności dokonania głębokiej korekty budżetu w toku jego realizacji wydaje się niewielkie, nie można jednak wykluczyć zdecydowanie niekorzystnej zmiany otoczenia zewnętrznego (np. zaburzenia w dostawach gazu, gwałtowne zmiany relacji EURUSD).

3. Dochody budżetowe

Prognozowany wzrost dochodów podatkowych w stosunku do prognozowanego wykonania w 2014:

• VAT – o 6,8%
• Podatek akcyzowy – o 0,9%
• Podatek od gier – bez zmian
• CIT – o 5,5%
• PIT – o 3,2%

Wśród dochodów niepodatkowych, dywidendy i wypłaty z zysku mają wzrosnąć 6,245 mld zł (wzrost o 51,3% w stosunku do prognozowanego wykonania w 2014). Nie licząc wpłaty od BGK, oznacza to przyrost ok. 15%. Jednocześnie nie przewiduje się wpłaty z zysku NBP.

Docenić należy planowane minimalne obniżenie wobec 2014 roku relacji dochodów budżetowych do PKB (z 16,9 do 16,8%). Jednak wielkość nominalna przyrostu dochodów budżetowych w 2015 wobec planowanego wykonania w roku poprzednim (ponad 11 mld zł) wielokrotnie przekracza analogiczną wielkość z budżetu 2014. Wówczas mieliśmy bardzo ostrożny szacunek dochodów budżetowych, (tylko o 800 mln zł wobec planowanego wykonania 2013 roku, czyli zaledwie o 0,3%, a więc znacznie poniżej przyrostu PKB w cenach bieżących.

Można mieć wątpliwości, czy takie znaczące przyspieszenie planu dochodów nie jest zbyt ryzykowne, jak staraliśmy się wykazać w analizie zagrożeń makroekonomicznych, głównie zewnętrznych, stojących przed gospodarką w 2015 roku.