Polacy a ulga podatkowa na IKZE

Przeczytaj także: Kupno mieszkania i oszczędzanie na emeryturę: sfera marzeń dla młodych?

Grupy społeczno-zawodowe

Cechą dosyć mocno różnicującą odpowiedzi jest przynależność badanych do grup społecznozawodowych. Grupą, w której największy udział badanych zapowiedział odkładanie w IKZE, niezależnie od wariantu podatkowego, jest kadra kierownicza, specjaliści z wyższym wykształceniem. Uwagę zwracają również uczniowie i studenci, którzy szczególnie chętnie wyrażają skłonność do oszczędzania w IKZE przy propozycji 10% podatku oraz przy zwolnieniu podatkowym. Osoby pracujące na własny rachunek nie są zbytnio skłonne do oszczędzania w IKZE przy obecnej skali podatkowej, natomiast ich zainteresowanie tą formą gromadzenia środków na emeryturę gwałtownie rośnie w sytuacji całkowitego zwolnienia podatkowego środków w ramach IKZE. Również robotnicy wykwalifikowani wyróżniają się na tle innych grup chęcią odkładania w IKZE, gdyby pieniądze zostały zwolnione z podatku dochodowego. Niezależnie od wariantu podatkowego stosunkowo wysoka skłonność oszczędzania w IKZE w porównaniu z innymi grupami cechuje pracowników administracyjno-biurowych i pracowników usług.

Dochody

Dochody wpływają w pewnym stopniu na skłonność do odkładania środków w ramach IKZE. We wszystkich wariantach podatkowych najbardziej skłonne do odkładania pieniędzy są osoby z najwyższymi dochodami (pow. 1500 zł na osobę miesięcznie) oraz na drugim miejscu osoby z dochodami 501-750 zł, które nieco częściej od pozostałych deklarują taką możliwość. Poza tym im korzystniejsza sytuacja podatkowa tym mniejsze różnice pomiędzy poszczególnymi grupami osób o różnych dochodach. W sytuacji zwolnień podatkowych podobny odsetek osób z każdej grupy deklaruje chęć oszczędzania w IKZE ( poza osobami z dochodami pow. 1500).

Ocena własnych warunków materialnych

Ocena własnych warunków materialnych wpływa na decyzje dotyczące oszczędzania w IKZE. Osoby, które gorzej oceniają swoją sytuację materialną są mniej skłonne odkładać na IKZE niż osoby, które lepiej oceniają swoją sytuację materialną. Warto zauważyć, że liczba osób źle i średnio oceniających
swoje warunki materialne, które chcą odkładać w IKZE przy obecnej skali podatkowej rośnie 2,5 razy przy całkowitym zwolnieniu podatkowym. Natomiast liczba osób dobrze oceniających swoją sytuację materialną rośnie, ale nieco mniej (dwukrotnie). Poza tym jest to oczywiście grupa, w której największy odsetek osób jest skłonny wybrać IKZE.

Podsumowanie

Badanie potwierdza, że wprowadzenie mocniejszych ulg podatkowych zwiększyłoby udział Polaków w formach dodatkowego odkładania środków na emeryturę w ramach III filaru. Szczególnie wyraźnie widać to przy propozycji całkowitego zwolnienia podatkowego oszczędności zgromadzonych w IKZE. Wnioski z badania mogą być wskazówką dla dalszych działań rządu w zakresie pobudzenia III filaru.

Z badania wynika, że całkowite zniesienie podatku dochodowego ma szczególnie silną moc zachęcającą w przypadku osób, których obecnie nie stać na oszczędzanie. Na podstawie badania można wyróżnić dwie grupy takich osób. Pierwszą z nich są osoby mieszkające w małych miastach, które niewiele zarabiają i źle oceniają swoją sytuację materialną. Dla tych osób odkładanie dodatkowych pieniędzy może stanowić duży problem z racji niewielkich dochodów oraz większego zagrożenia problemem bezrobocia i niepewnością co do przyszłości finansowej. Drugą grupę stanowią osoby pracujące na własny rachunek. Niepewność i niestabilność dochodów tej grupy osób powoduje, że w niewielkim stopniu są oni skłonni odkładać środki w III filarze w sytuacji pobierania podatku od tych inwestycji. Całkowite zwolnienie stymuluje te grupy w sposób znaczący.