Producenci opakowań: wymogi UE będą kosztować miliardy

Przeczytaj także: Ciągle wygoda czy już ekologia? Trendy na rynku opakowań

Jak wynika z raportu „Rewolucja opakowań. Polscy producenci wobec zmian regulacji i preferencji konsumentów”, Polska to dziś jeden z liderów w produkcji opakowań. Do 2025 roku średnia wartość bezpośredniego eksportu opakowań ma rosnąć 6,5% r/r, a prognozowany wzrost dostaw na rynek krajowy to 4,3% rocznie. Przy takiej dynamice rozwoju duże nakłady inwestycyjne stają się właściwie koniecznością. Największą ich część mają pochłonąć inwestycje odtworzeniowe oraz inwestycje w majątek produkcyjny, a więc m.in. w budynki i maszyny.

Na tym jednak nie koniec finansowych wyzwań. Kolejne związane są z wymogami regulacyjnymi UE, której celem jest ograniczenie ilości odpadów oraz maksymalizacja odzysku materiałów. Presja ze strony europejskiego ustawodawcy z pewnością nie pozostanie bez wpływu na branżę, a zmiany w największym stopniu odczują producenci opakowań plastikowych i jednorazowego użytku.

Presja regulacyjna na ograniczanie dynamiki zużycia opakowań będzie z pewnością towarzyszyła branży w przyszłości. Jednocześnie duży nacisk będzie też położony na maksymalizację recyklingu i odzyskania materiałów w celu powtórnego ich wykorzystania w procesie produkcji oraz na stosowanie opakowań wielokrotnego użytku. Dla polskich producentów istotne jest, aby bodźce w tym drugim przypadku były znacznie silniejsze niż w pierwszym.

- Można powiedzieć, że strategicznym wyzwaniem dla branży opakowań jest to by przekonać zarówno regulatorów, jak i konsumentów, że ograniczanie zużycia plastiku powinno mieć miejsce tylko w skrajnych przypadkach. Przy czym najważniejszym instrumentem zwiększającym środowiskową przyjazność opakowań powinno być rozwijanie efektywnego rynku gospodarowania odpadami i ich ponownego wykorzystania. A do tego oczywiście niezbędne są zmiany i inwestycje – dodaje ekspert. Wiele wskazuje na to, że taki będzie kierunek zmian. Ostrze regulacji jest w największym stopniu skierowane na maksymalizację recyklingu i powtórnego wykorzystania materiałów – powiedział , Kamil Mikołajczyk, dyrektor ds. sektora produkcji przemysłowej Santander Bank Polska.

Dostosowanie do zmian regulacyjnych związanych z promowaniem gospodarki obiegu zamkniętego będzie od polskich firm opakowaniowych wymagać inwestycji rzędu 2-4 mld zł - szacują Santander Bank Polska i SpotData. Środki te posłuży mają m.in. rozbudowie mocy produkcyjnych, poszukiwaniu innowacyjnych rozwiązań materiałowych czy rozwojowi projektowania sprzyjającego recyklingowi.

Jak tłumaczy Ignacy Morawski, dyrektor centrum analitycznego i ekspert SpotData:

- Do takich wyników doszliśmy poprzez oszacowanie nakładów inwestycyjnych w poszczególnych krajach UE jako relacji dynamiki rozwoju rynku oraz zmian w poziomach recyklingu, które uznaliśmy za komponent dostosowań środowiskowych. Ponadto, do tych szacunków dodaliśmy nakłady, które będą musiały ponieść firmy produkujące butelki, zakrętki i preformy, w reakcji na wymóg przytwierdzania nakrętek do butelek, wprowadzany dyrektywą SUP.

Prawdopodobnie będzie to jeden z najbardziej kosztochłonnych elementów nowych regulacji, który może wymagać inwestycji w UE wielkości 2-9 mld euro.

W Polsce producenci opakowań mogą stanąć przed koniecznością inwestycji na poziomie ok. 500 mln zł związanych tylko z wymogiem dyrektywy SUP.

- Z tymi wyzwaniami łatwiej poradzić sobie mogą firmy większe, o większych przepływach finansowych, które mają też większy potencjał inwestycyjny. W Polsce nadal mamy do czynienia z rozdrobnieniem branży i jedną z odpowiedzi na nowe wymogi regulacyjne może być zatem konsolidacja, która pozwoli firmom poszerzać ofertę, stabilizować wrażliwość na regulacje, podnosić marże i zwiększać potencjał inwestycyjny – zauważa Kamil Mikołajczyk.

Skąd wziąć pieniądze na inwestycje?

Dariusz Kucharczyk, manager rozwoju produktów kredytowych Santander Bank Polska, przypomina, że ciągle dostępne są środki z funduszy europejskich, w ramach których firmy mogą uzyskać zwrot do 85% poniesionych nakładów na prace badawczo-rozwojowe oraz do 70% na inwestycje związane z wdrażaniem innowacji.

Jednym z rozwiązań jest kredyt na innowacje technologiczne w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Firmy spełniające kryteria małej i średniej firmy, realizujące inwestycje związane z wdrożeniem nowej technologii mają szansę na uzyskanie w ramach tego programu do 6 mln zł premii technologicznej. Jednym z warunków uzyskania premii jest pozyskanie w banku współpracującym z Bankiem Gospodarstwa Krajowego dedykowanego kredytu na innowacje technologiczne, z którego zostanie sfinansowana inwestycja. Dotacja w ramach programu wypłacana jest na spłatę kapitału uzyskanego kredytu. Aktualnie w BGK trwa nabór wniosków o premię technologiczną, który zakończy się 27 lutego 2020 r. Więcej informacji na temat otwartych i planowanych innych naborów wniosków o dotacje można znaleźć na rządowym portalu na www.funduszeeuropejskie.gov.pl.