Świat: wydarzenia tygodnia 4/2015

Przeczytaj także: Tydzień 50/2004 (06-12.12.2004)

• Rozpoczęło się kolejne 45. Światowe Forum Ekonomiczne. Oficjalne przemówienie otwierające obrady wygłosił premier Chin Li Keqiang. Najważniejsze tematy rozpoczętego forum to m.in. problemy gospodarcze eurolandu, kryzys na Ukrainie, pogłębiająca się w wielu krajach przepaść między bogatymi a biednymi, a także zagrożenie światowej gospodarki terroryzmem. W forum bierze udział ponad 2500 osób ze 140 krajów, a są to szefowie największych firm czołowi politycy oraz tradycyjne ludzie kultury.
• Mimo tańszej ropy na ogół pomagającej globalnej gospodarce, MFW obniżył prognozy globalnego wzrostu PKB do 3,5 proc. w 2015 r. i 3,7 proc. w 2016 r. (wcześniejsze prognozy to odpowiednio 3,8 i 4,0 proc.). Światowa gospodarka zwolni ze względu m.in. na słabsze inwestycje i problemy finansowe większości najbogatszych państw świata (poza Stanami Zjednoczonymi). Fundusz szacuje, że w 2014 r. globalny PKB wzrósł o 3,3 proc. Ta prognoza uwzględnia sytuację w Chinach, Rosji, strefie euro i Japonii, jak i ostry spadek cen ropy oraz wzrost prognoz dla amerykańskiej gospodarki. Według MFW rozwinięte gospodarki w 2015 i 2016 roku odnotują wzrost w wysokości 2,4 proc., rozwijające się gospodarki wzrosną o 4,3 proc, a w 2016 roku wzrost ten wyniesie 4,7 proc. Największym zagrożeniem dla światowego wzrostu jest stagnacja w strefie euro oraz w Japonii. Poprawa sytuacji w USA będzie trwała mimo drożejącego dolara.
• Oxfam prognozuje, że jeśli nic się nie zmieni, to do 2016 roku 1 proc. najbogatszych ludzi na świecie będzie posiadać ponad 50 proc. globalnego bogactwa (jeszcze w 2009 roku było to 44 proc. a w 2014 roku 48 proc. całości). Są stosowane różne sposoby walki z tym zjawiskiem, jednak dotąd są one nieskuteczne. Ta już dziś olbrzymia skala nierówności coraz bardziej się pogłębia. Jednym z głównych sposobów przeciwdziałających pogłębianiu się tych nierówności jest ma być zwalczanie zjawiska unikania przez koncerny i duże firmy płacenia podatków.
• Wszystko wskazuje na to, że Chiny konsekwentnie realizuję nową strategię wprowadzając reformy strukturalne oraz stabilizując ,wzrost gospodarczy na niższym niż dotąd poziomie. W 2014 roku tempo wzrostu PKB Chin wyniosło 7,4 proc. To najsłabszy PKB od 1990 roku. W poprzednich dwóch latach - w 2012 i 2013 - chińska gospodarka rosła w tempie 7,7 proc. W ostatnich trzech dekadach średni wzrost sięgał 10 proc. Mimo, że dotychczasowy wzrost gospodarczy procentowo jest niższy niż wcześniej, to jednak chińskie PKB wzrasta w rok o ponad 800 mld USD ( a to jest więcej niż jeszcze pięć lat temu, gdy tempo wzrostu wynosiło 10 proc.). W 2014 r. w chińskich miastach powstało 13 mln miejsc pracy.
• Izba Handlowa UE w Chinach opublikowała dokument, w którym krytycznie wypowiada się na temat zbyt powolnego tempa wprowadzania niezbędnych reform w Szanghaju, który jest największym chińskim ośrodku gospodarczym i finansowym. UE sugeruje m.in. na potrzebę liberalizacji stóp procentowych, pełnej wymienialności juana, internacjonalizacji szanghajskiej giełdy. Aby (jak to planuje się) do 2020 Szanghaj stał się regionalnym i globalnym centrum finansowym niezbędna jest pełna wymienialność chińskiej waluty. Szanghaj jest od 2013 roku strefą wolnego handlu i jest to traktowane jako narodowy projekt pilotażowy. UE także negatywnie ocenia postępy w sprawie liberalizacji stóp procentowych. Unia ma też zastrzeżenia co do reform w chińskich przedsiębiorstwach państwowych, które dzięki obowiązującym przepisom wypierają działające efektywniej firmy prywatne. Skrytykowano decyzję władz Szanghaju, ograniczającą z 50 do 20 lat prawo do korzystania z ziemi w ramach projektów przemysłowych.
• Indeks PMI, określający koniunkturę w amerykańskim sektorze przemysłowym, przygotowywany przez Markit Economics, wyniósł w styczniu 53,7 pkt. wobec 53,9 pkt. w grudniu ub roku. Indeks PMI, określający koniunkturę w sektorze przemysłowym Chin, wyniósł w styczniu 49,8 pkt. wobec 49,6 pkt. na koniec poprzedniego miesiąca wartość wskaźnika PMI powyżej 50 punktów oznacza ożywienie w sektorze, a poniżej 50 kurczenie się sektora.
• W 2012 r. - wzrost w kubańskiej gospodarce wyniósł 2,7 proc., ale już 2013 rok został zamknięty na poziomie 0,8 proc. Jak wiadomo Biały Dom ogłosił 17 grudnia decyzje w sprawie przywrócenia stosunków dyplomatycznych z Kubą. (zostały one zerwane w 1961 roku). Agencja ratingowa Moody's oceniła, że normalizacja stosunków USA i Kuby zwiększy wiarygodność kredytową wyspy i ma też zrekompensować spodziewane potencjalne straty wynikające z redukcji pomocy ze strony Wenezueli, której gospodarka przeżywa kryzys (Moody's obniżył ocenę dla Wenezueli z Caa1 do Caa3, a jest to poziom zbliżony do niewypłacalności).
• Toyota sprzedała w 2014 roku sprzedała 10,2 mln samochodów na całym świecie (w stosunku do 2013 koncern sprzedał więcej o 6 proc. na rynku amerykańskim, o 13-proc. w Chinach i o 10-proc. w Brazylii), wyprzedzając drugiego w tym zestawieniu niemieckiego Volkswagena, który sprzedał 10,1 mln aut. Trzecie miejsce w tym rankingu zajął General Motors ze sprzedażą na poziomie 9,9 mln samochodów. Warto przypomnieć, że jeszcze do 2008 roku największym producentem samochodów na świecie był koncern GM, który na czołowej pozycji w świecie był przez siedem dekad.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

PIERWSZE FORUM MINISTERIALNE KRAJÓW AMERYKI ŁACIŃSKIEJ W PEKINIE – KOLEJNY SUKCES CHIŃSKIEGO RZĄDU

Niedawno jeden z publicystów nazwał chińską aktywność na światowej arenie "czołgiem", bo wykorzystując posiadane atuty Chiny krok po kroku zdobywają kolejne obszary wpływów gospodarczych i politycznych. Nikt już nie lekceważy Chin, które od kilku dekad działają systematycznie i konsekwentnie, chociaż ich rozwój nie jest bez zgrzytów i zacięć. Obecnie ważnym obszarem chińskiej aktywności stała się Ameryka Łacińska, która przez wiele poprzednich dekad była obszarem niekwestionowanych wpływów Stanów Zjednoczonych...

Trzeba docenić to, że Pekin w czasie ostatnich kilkudziesięciu lat nie postępuje w sposób doktrynalny, w chińskie mechanizmy wmontowywane są coraz nowsze instrumenty, które dostosowują reguły gospodarcze do zmieniających się warunków i... nie pozwalają na realizację katastroficznych prognoz niektórych analityków i polityków, dla których rosnąca obecność Chin w globalnej gospodarce i polityce jest zagrożeniem. Chińczycy sprawnie tez rozgrywają swoje atuty zdobywając coraz większe wpływy, starając się utrwalać coraz wyższą pozycję w świecie.

Atuty chińskie są znane. Chiny to dziś największy w świecie rynek konsumpcyjny i największy eksporter, Posiadają też największe rezerwy finansowe podczas gdy rywale są obciążeni olbrzymimi długami. Skutecznie operują tymi zasobami tworząc stabilne fundamenty pod swój dalszy rozwój.

Przyzwyczailiśmy się już do tego, że chiński wzrost gospodarczy corocznie jest na poziomie nieosiąganym przez czołowe gospodarki świata. To nie jest już tylko producent tekstyliów! Chiński przemysł produkuje i oferuje na globalnym rynku sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny samochody, maszyny obróbcze i statki , oferuje też konkurencyjne usługi kosmiczne. Nieuchronnie zbliża się chwila, kiedy Chiny wielkością PKB wyprzedzą Stany Zjednoczone...

Ostatnio chiński prezydent Xi Jinping w Wielkim Pałacu Ludowym na placu Tiananmen gościł szefów dyplomacji 20 krajów Ameryki Łacińskiej CELAC) na pierwszym Forum Ministerialnym. Głównym punktem obrad była sprawa rozwoju współpracy gospodarczej i w tym chińskich inwestycji w tym regionie.

W ciągu ostatnich 15 lat wymiana handlowa Chin z krajami CELAC wzrosła 20-krotnie, ale Pekin lokował dotąd w tych krajach jedynie 4,1 proc. swych bezpośrednich inwestycji (w 2010 inwestycje te wynosiły 10 miliardów rocznie)

Prezydent Xi Jinping zapowiedział zainwestowanie w tych krajach w ciągu 10 lat 250 mld USD! Przedstawił też prognozę, według której w ciągu najbliższych dziesięciu lat wartość wymiany handlowej między Chinami i Ameryką Łacińską powinna dojść do 500 mld USD.

Warto zauważyć, że prezydent Xi Jinping rysując plany rozwoju współpracy z krajami CELAC oświadczył, że Chiny „pragną wykroczyć poza stosunki dwustronne z tymi państwami i chcą potraktować je jako blok". To ważne oświadczenie”!

Nie ulega wątpliwości, że, jest szansa na realizację tego planu, bo opiera się on na interesach gospodarczych: amerykańskie kraje mają surowce i zasoby energetyczne, ale też mają poważne braki finansowe. Chiny potrzebują tych surowców, zabiegają też o nowe rynki zbytu dla swojej produkcji.

Zwracając uwagę czytelników na to wydarzenie (które w naszej ocenie ma znaczenie strategiczne) uznaję za celowe dodać, że w przeddzień Forum Chiny odbyło się spotkanie prezydentów Wenezueli Nicolasa Maduro z Xi Jinpingiem. Tej wizycie towarzyszyły rozmowy z szefami wielkich chińskich przedsiębiorstw. Nie bez znaczenia w tych rozmowach jest plan zainwestowania w Wenezueli ponad 20 mild USD.