Polacy a działalność i finansowanie samorządów

Przeczytaj także: Samorządy nie wspierają przedsiębiorczości

Ciekawe jest to, że nieco inaczej sprawę widzą kobiety i mężczyźni. Mężczyźni częściej opowiadają się za powierzeniem spraw lokalnych samorządom (decyzyjność samorządów 50,5%, współpraca z władzą centralną 46,4%), natomiast kobiety preferują wspólne działania samorządów i władzy centralnej (decyzyjność samorządów 38,2%, współpraca z władzą centralną 55,4%).

Zdaniem Polaków, obszarami, za które w pierwszej kolejności powinien odpowiadać samorząd lo-kalny są: ochrona zdrowia (76,7% głosów), infrastruktura drogowa (71,9%) oraz oświata (65,8%). Jak wyraźnie widać, dwa z najczęściej wskazywanych obszarów zbieżne są z lokalnymi celami inwestycyjnymi, jakich oczekują mieszkańcy Polski w przypadku zwiększenia wpływów do budżetów gmin i miast.
Za nieco mniej ważne z perspektywy odpowiedzialności samorządów, respondenci uznali: pomoc społeczną, bezpieczeństwo, emerytury oraz transport publiczny. Warto podkreślić, że w zależności od wieku odpowiedzi różniły się, co wskazuje na nieco inne priorytety i doraźne potrzeby danych grup wiekowych.

BLOK D: Wykorzystanie środków Unii Europejskiej

Podobnie, jak władze samorządowe, większość Polaków – niezależnie od wieku – uważa, że pozyskanie środków unijnych powinno być dla samorządów ważnym priorytetem.
Takiego zdania jest 63% społeczeństwa, z czego fundusze unijne w kategoriach priorytetu postrzegane są stosunkowo najczęściej przez najmłodszą i najstarszą grupę wiekową wyróżnioną w badaniu. Co trzeci badany (30%) uważa natomiast, że władza lokalna nie powinna uzależniać rozwoju gminy lub miasta od wsparcia ze strony UE. Jedynie 4% uważa, że środki unijne nie mają żadnego znaczenia dla rozwoju lokalnej społeczności. Wyniki te wskazują, że większość polskiego społeczeństwa ma świadomość wagi dotacji z UE dla rozwoju Polski lokalnej.

Polacy chcieliby, aby fundusze pozyskane w ramach programów operacyjnych Unii Europejskiej przeznaczane były przede wszystkim na: tworzenie i ochronę miejsc pracy (69,9%), ochronę zdrowia (69,5%) oraz oświatę (50%).
Te trzy kategorie były wskazywane najczęściej niezależnie od poziomu wykształcenia respondentów. Warto dodatkowo przypomnieć, że ochrona zdrowia i oświata zostały wcześniej wskazane jako priorytetowe zadania samorządów. Na dalszych miejscach znalazły się: infrastruktura drogowa (47%), bezpieczeństwo (32,3%) i transport publiczny (18,8%).

Aby pozyskać fundusze unijne, samorządy najpierw muszą wyłożyć część środków finansowych z budżetu gminy. Z jakiego źródła miałyby pochodzić pieniądze na to współfinansowanie? Zapewnienie środków potrzebnych do pozyskania funduszy UE, powinno - zdaniem Polaków - odbywać się poprzez dofinansowanie pochodzące z budżetu centralnego – tak łącznie uważa aż 60,3% społeczeństwa.

Z tej grupy badanych połowa osób (30,1%) uważa, że władza centralna powinna na ten cel wygospodarować dodatkowe pieniądze, natomiast reszta grupy (30,2%) postuluje transfer większej części podatku dochodowego płaconego przez mieszkańców gmin z budżetu centralnego do budżetu lokalnego. Za ostatnią opcją najczęściej głosowali mieszkańcy dużych miast.

Jedna trzecia całego społeczeństwa (31,1%) uważa natomiast, że gminy same powinny wygospodarować środki w ramach budżetu, którym dysponują, aby pozyskać dofinansowanie z UE.