Europa: wydarzenia tygodnia 50/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 49/2012

• Według Eurostatu inflacja w strefie euro wyniosła w listopadzie 2,2 proc. r/r (w październiku była na poziomie 2,5 proc. r/r).
• Wspólny mechanizm szybkiej i zorganizowanej likwidacji zagrożonych upadłością instytucji finansowych objętych wspólnym nadzorem bankowym EBC zmniejsza ryzyko i jest w interesie podatników i gospodarki. Ma on być przyjęty do do połowy 2014 r, a konkretne rozwiązania ma KE przedstawić w 2013 r.
• W ramach 7. spotkania Stałej Rady Partnerstwa UE-Rosja ds. Energii omawiane są możliwości wyjątków od zasad trzeciego pakietu energetycznego Unii. Dotyczy to w pierwszej kolejności gazociągu Opal, który jest przedłużeniem Nord Streem-u. Tzw. trzeci pakiet energetyczny jest zespołem przepisów regulujących reguły funkcjonowania rynku energii na terenie państw członkowskich Unii. Między innymi zabrania on koncernom wydobywającym surowce naturalne zajmowania się również ich transportem i sprzedażą. Te przepisy uderzają bezpośrednio w interesy Gazpromu. Są one istotnym punktem sporu między Rosją i KE.
• Według agencji Fitch w najbliższym okresie nie należy spodziewać się wzrostu podaży rosyjskiej ropy. Trudno też będzie utrzymać poziom eksportu rosyjskiej ropy, bo wyczerpują się tanie w eksploatacji złoża Zachodniej Syberii. Postępują zmiany własnościowe na rynku rosyjskich firm własnościowych. Ostatnio żywo komentowane jest przejęcie firmy TNK-BP przez koncern Rosnieft. Uważa się, że ropa i gaz pozostają kluczowym sektorem rosyjskiej gospodarki. Fitch ocenia, że Rosja będzie dalej oferować ulgi podatkowe, aby zachęcić do inwestycji w eksploatację trudnodostępnych złóż, które wymagają zaawansowanych technologii.
• Kryzysowa sytuację w rosyjskim przemyśle lotniczym rosyjski rząd zamierza uzdrowić zamówieniem na 130 samolotów na sumę o wartości ok. 5 mld euro. Przygotowywany jest kontrakt ze Zjednoczoną Korporacją Przemysłu Lotniczego (OAK) skupiającą m.in. takich producentów jak Suchoj, Tupolew, Iljuszyn i Antonow. Holding ma zrealizować zamówienie do 2018 roku.
• Białoruś rozwija wymianę gospodarczą z Unia Europejską. Szacuje się, że w 2012 wzrośnie o 19 proc. r/r i wyniesie 25 mld USD. Dotąd największym partnerem handlowym Białorusi były w Unii Holandia i Niemcy, natomiast Polska była w tej klasyfikacji czwarta miejsce (z wymianą 1 2011 na poziomie 2,4 mld USD). Przewiduje się, że w 2012 roku wartość wymiany polsko-białoruskiej spadnie w stosunku do roku poprzedniego.
• Amerykańskie koncerny motoryzacyjne w Europie tną koszty i redukują zatrudnienie w swoich fabrykach. GM ogłosił zamiar zamknięcia fabryki w Niemczech. Oznacza to, że pracę utraci 3 tysiące pracowników. Ford też zamierza zamknąć trzy fabryki w Europie – jedną w Belgii i dwie w Wlk. Brytanii.
• Fiat zamknął pod koniec 2011 r. fabrykę na Sycylii i zapowiedział zwolnienie 1500 pracowników w Polsce.
• PSA Peugeot Citroen poprosił francuski rząd o gwarancje kredytowe na 7 mld euro. Zapowiedział zwolnienie kolejnych 1500 pracowników do 2014 r., co sumarycznie zwiększa skalę redukcji do 11200 miejsc pracy. Dla podreperowania swoich finansów Peugeot sprzedaje również Kolejom Rosyjskim za 800 mln euro w gotówce 75% udziałów w dziale transportu ciężarowego grupy logistycznej Gefco.
• Francuski koncern motoryzacyjny Renault notuje większy spadek sprzedaży od innych producentów w Europie (sprzedaż koncernu w Europie spadła w październiku o 18%). Ratując się sprzedał resztkę udziałów w Volvo za 1,92 mld USD. Uzyskane ze sprzedaży środki zamierza przeznaczyć na redukcję zadłużenie i na inwestycje we Francji, Rosji i Chinach.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

TRZECI PAKIET ENERGETYCZNY, czyli JAK ROSJA OGRYWA UE

Obecnie w ramach 7. spotkania Stałej Rady Partnerstwa UE-Rosja ds. Energii omawiane są możliwości kolejnego wyjątku od zasad trzeciego pakietu energetycznego Unii. Tzw. trzeci pakiet energetyczny jest zespołem przepisów regulujących funkcjonowanie rynku energii na terenie państw członkowskich Unii. Między innymi zabrania on koncernom wydobywającym surowce naturalne zajmowania się również ich transportem i sprzedażą. W założeniu te przepisy miały uderzyć bezpośrednio w rynkową pozycję i w interesy Gazpromu. Dziś są one istotnym punktem sporu między Rosją i KE. Wiele wskazuje na to, że w kolejnych etapach negocjacji z Rosją pakiet tych rozwiązań utraci swoje pierwotne, strategiczne znaczenie...

Tzw. trzeci pakiet energetyczny obowiązuje w UE już od połowy 2011 r., a jest zbiorem przepisów, które definiują reguły funkcjonowania rynku energii na obszarze państw unijnych. Przyjęte przez UE przepisy mają charakter antymonopolowy. Powstały, gdy w ramach Unii narastał opór przeciwko dynamicznemu rozwojowi inwestycji rosyjskich (głównie Gazpromu) w infrastrukturę gazową na Starym Kontynencie. Była bowiem obawa, że brak reakcji krajów unijnych postawi je w niekorzystnej sytuacji, uzależni je od monopolisty i narazi na możliwość skuteczniejszych nacisków na kraje ze strony Rosji.

Rosja od początku protestowała przeciw tym zapisom. Dziś jest to główny temat sporu pomiędzy Moskwą i Brukselą. O możliwości pewnych ustępstw już w roku ubiegłym sygnalizowała kanclerz Niemiec w swoich wypowiedziach.Temperaturę sporu podniosła ostatnio zapowiedź Rosji,że złoży ona skargę do WTO. Wypowiedzi rosyjskich polityków wskazują, że Rosja może zarzucić UE naruszenie porozumienia "o wolnym przepływie kapitału i swobodzie handlowej poprzez narzucanie innym protekcjonistycznej polityki". Eksperci dostrzegając niebezpieczeństwo wynikające z dużego skupienia rosyjskiego kapitału na obszarze wydobycia, przesyłu i handlu gazem, które stwarza zagrożenie dla unijnej gospodarki, równocześnie nie odbierają szans wygrania przez Rosję sporu przed arbitrażem WTO.

Są też analitycy, według których zapowiedź skargi do WTO jest próbą nacisku na UE i którzy traktują ją jako element gry negocjacyjnej.

Spodziewane ustępstwo UE nie będzie pierwszym, bo wcześniej negocjacje dotyczyły rosyjsko-niemieckiej inicjatywy inwestycyjnej znanej pod nazwą Nord Streem, który to gazociąg przebiega przez wody terytorialne lub wyłączne strefy ekonomiczne Rosji oraz unijnych krajów Finlandii, Szwecji, Danii i Niemiec.

Przyjęto wówczas rozwiązanie, według którego Nord Streem jest projektem o znaczeniu europejskim, który został częściowo "wyjęty" z obwarowań trzeciego pakietu, a do części jego przepustowości ma dostęp wyłącznie Gazprom.

Tym razem przedmiotem negocjacji jest gazociąg Opal (Ostsee-Pipeline-Anbindungs-Leitung), który jest przedłużeniem Nord Streem-u, a który biegnie wzdłuż granicy polsko-niemieckiej (po stronie Niemiec) aż do Czech. Temat będzie również omawiany w ramach szczytu UE-Rosja w Brukseli. Wiele wskazuje na to, że i ta sprawa zostanie załatwiona po myśli Rosji i Niemiec. Warto tu dodać, że sprawa stała się aktualna, gdy w listopadzie Gazprom ogłosił, że do końca 2013 r. stanie się 100-proc. właścicielem niemieckiej spółki Wingas, która zajmuje się dystrybucją, transportem i magazynowaniem gazu. Wingas posiada 80 proc. udziałów w gazociągu OPAL ...

Wiele wskazuje na to, że wkrótce będzie trzecia runda rozmów pomiędzy Moskwą i Brukselą, bo realizowany jest projekt włosko-rosyjski South Streem, który będzie dostarczał gaz do krajów Europy Południowej.

Po zakończeniu tych trzech etapów ostrze tzw. trzeciego pakietu energetycznego będzie prawie całkowicie stępione...