Europa: wydarzenia tygodnia 43/2012

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 42/2012

• Według Danuty Huebner nowy budżet Unii Europejskiej będzie niższy, niż chce tego Parlament Europejski i jak to zaplanowała KE. Zdaniem Parlamentu Europejskiego powinna być utrzymana polityka spójnościowa. Komisja Europejska przy omawianiu przyszłego budżetu chce wprowadzić większą dyscyplinę. Polska ma nadzieje na otrzymanie z funduszy unijnych ok.300 mld zł. Unijni politycy zamierzają podjąć decyzje w sprawie budżetu na lata 2014-2020 na nadzwyczajnym szczycie w listopadzie, a w przypadku trudności w porozumieniu w rezerwie jest grudniowy termin dodatkowego szczytu.
• Francuski rząd domaga się rewizji unijnych przepisów o GMO i pestycydach.Dwie francuskie instancje ds. bezpieczeństwa sanitarnego - Wysoka Rada ds. Biotechnologii (HCB) i Krajowa Agencja Bezpieczeństwa Sanitarnego (ANSES) nalegają na konieczność przeprowadzenia szczegółowych badań długoterminowych skutków spożywania żywności transgenicznej.
• Komisja Europejska przyjęła propozycję umożliwiającą 10 krajom UE ustanowienie podatku od transakcji finansowych (FTT). Deklarację dot. zamiaru przyłączenia się do tzw. wzmocnionej współpracy w tym zakresie przesłało KE 10 krajów: Niemcy, Francja, Austria, Belgia, Portugalia, Słowenia, Grecja, Włochy, Hiszpania i Słowacja. FTT będzie nałożony na wszystkie transakcje instrumentami finansowymi w UE od 2014 roku. Zgodnie z projektem opodatkowane zostałyby wszystkie transakcje między instytucjami finansowymi, a więc bankami, giełdami, funduszami inwestycyjnymi, towarzystwami ubezpieczeniowymi czy funduszami hedgingowymi. Obrót akcjami i obligacjami byłby opodatkowany według stawki 0,1 proc., a obrót instrumentami pochodnymi według stawki 0,01 proc. Gdyby podatek od transakcji finansowych wdrożyło 27 krajów UE, oznaczałoby to rocznie ok. 57 miliardów euro.
• Według Banku Hiszpanii PKB Hiszpanii spadł w III kwartale 2012 r. o 0,4 proc. kw/kw i o 1,7 proc. r/r. Według Narodowego Instytutu Statystyki co piąty Hiszpan żyje poniżej progu ubóstwa, co druga rodzina nie jest wstanie sprostać nieoczekiwanym wydatkom, co dziesiąta zalega z opłatami. Zmniejszyły się zarobki, a średnie, roczne przychody statystycznej, hiszpańskiej rodziny wynoszą niespełna 25 tysięcy euro, czyli o jedną trzecią mniej niż na początku kryzysu. Stopa bezrobocia jest na poziomie 25 proc., a wśród ludzi młodych jest na poziomie ok.50 proc.
• MFW, Komisja Europejska i EBC zdementowały informacje o uzgodnieniu przez Grecję z głównymi wierzycielami dodatkowych dwóch lat na przeprowadzenie reform. O takim porozumieniu mówił wcześniej grecki minister finansów Jannis Sturnaras.
• Obie izby czeskiego parlamentu sprzeciwiły się wdrożeniu europejskiego nadzoru bankowego przed uzgodnieniem szczegółów systemu i zagroziły zablokowaniem terminu wdrożenia. Zwrócono uwagę, że "większość czeskich banków należy do spółek międzynarodowych", i wyrazili obawę, że zagraniczne centrale banków "w przypadku problemów finansowych mogą czerpać pieniądze z wkładów czeskich obywateli na zdrowych kontach czeskich filii swoich macierzystych placówek".
• W gronie ośmiu państw Europy Centralnej (Polska, Węgry, Chorwacja, Słowacja, Słowenia) oraz trzech republik bałtyckich najwyższy wzrost PKB będzie miała w br. Łotwa (4,2 proc.), Litwa i Słowacja (po 2,7 proc.). Węgry, Chorwacja i Słowenia zanotują spadek PKB (-1,5 proc., -1,9 proc. oraz -2,5 proc.). W 2013 r. w recesji będzie tylko Słowenia (-2,0 proc.). Ogółem średnia wzrostu PKB dla ośmiu państw CEB (Central Europe and the Baltic) za br. wyniesie 1,4 proc., zaś w przyszłym roku 1,7 proc. wobec średniej 3,6 proc. w 2011 r. Średnia PKB dla wszystkich 33 państw, w których działa EBOiR, wyniesie 2,7 proc. w tym roku i 3,2 proc. w przyszłym. W 2011 r. było to 4,6 proc.
• EBOiR obniżył prognozę dla Ukrainy za lata 2012-13, w obu latach o -1,5 pkt proc. Dotąd zakładano 1,0 proc. w br. i 2,5 proc. Bank skorygował w górę tegoroczną prognozę dla Białorusi do 5,5 proc., ale obniżył prognozę za 2013 r. do 2,5 proc.
• Airbus zainwestował 140 mln euro w budowę fabryki, która do 2018 roku będzie produkowała 10 samolotów A350 na miesiąc. Ten nowy model będzie odpowiedzią europejskiego koncernu lotniczego na produkcję Dreamlinera Boeinga. Nowy Airbus będzie produkowany w kilku wersjach i będzie przewoził od 250 do 400 foteli dla pasażerów przy zasięgu ponad 15 tys. km.Samolot będzie wykonany z lekkich materiałów i będzie zużywał mniej paliwa.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

Ch. GRANT WARIANTY DALSZEGO ROZWOJU KONCEPCJI UNIJNEJ

Charles Grant, dyrektor ośrodka CER (Centre for Economic Reform) wyraził pogląd, że postępująca integracja strefy euro (w tym scentralizowanie decyzji w sprawach gospodarczych) może oznaczać podział na Europę trzech prędkości. W rezultacie kraje zaangażowane w głębszą integrację mogą ustanowić nowe instytucje, dzięki czemu ucierpi budowany przez dekady wspólny rynek.

Te prognozy Granta oparte są przede wszystkim na analizie działań w ramach 17 państw eurolandu, które planują ściślej skoordynować budżety i politykę gospodarczą. Oznacza to, że poza tym głównym nurtem zmian będą kraje strefy euro oraz takie kraje jak Polska które generalnie akceptują nadzór nad budżetem i polityką gospodarczą.

Trzecią grupę w ramach UE stanowiłyby kraje, które nie godzą się na rezygnację z suwerenności w polityce gospodarczej, a deklarują podtrzymanie swojego uczestnictwa we wspólnym rynku, polityce handlowej, rolnej i współpracować w innych dziedzinach. W tej grupie największym krajem jest Wielka Brytania.

O przyszłości UE zdecyduje to, czy strefa euro (a nie wykluczone, że jakieś kraje "eurolandu plus" należące do drugiej prędkości) utworzą instytucje odmienne od dotychczasowych instytucji UE gdy uznają, że istnieją znaczące różnice interesów z krajami tzw. trzeciej prędkości".

Zdaniem Granta nie jest wykluczone, że może powstać kolejny traktat nieobowiązujący całej UE, podobny do paktu fiskalnego, który mógłby tworzyć warunki dla powstawania nowych instytucji dla koordynowania polityki ekonomicznej sygnatariuszy. Takie nowe instytucje dla koordynowania polityki ekonomicznej sygnatariuszy mogłyby sprzyjać powiększeniu się rozbieżności z krajami "trzeciej prędkości" w tym z takim potentatami gospodarczymi jak Wielka Brytania.

Grant uważa, że zasygnalizowane tendencje w rozwoju sytuacji w UE już w 2014 roku, po wyborach do Parlamentu Europejskiego mogę doprowadzić do konfliktu pomiędzy Brukselą i Londynem, jeśli głównym problemem będzie przyjęcie nowego traktatu pogłębiającego integrację strefy euro. W swojej wypowiedzi wprowadził on kolejne pojęcie: kraje Europy "czwartej prędkości". Stwierdził też, że w tej grupie może w przyszłości znaleźć się Wielka Brytania ze Szwajcarią, Norwegią i Islandią...

Co z tych prognoz sprawdzi się w przyszłości, zobaczymy..