Polska: wydarzenia tygodnia 25/2012

Przeczytaj także: Polska: wydarzenia tygodnia 24/2012

• Obecnie Polska płaci najwięcej za rosyjski gaz. Nie mogąc wynegocjować niższych cen PGNiG pozwało Gazprom do arbitrażu w Sztokholmie. W ostatnich dniach pojawiła się szansa na porozumienie w tej sprawie. Mówi się, że nowe ceny zostaną ustalone do 1 lipca br.
• Pogorszyła się atmosfera wokół polskich planów wydobycia gazu z łupków. Przyczyną była decyzja amerykańskiego koncernu ExxonMobil, który poinformował, że rezygnuje z dalszych poszukiwań tego gazu po negatywnej ocenie rezultatów pierwszych odwiertów. Polska w dalszym ciągu liczy na inwestorów zainteresowanych uruchomieniem wydobycia gazu, bo chciałaby zmniejszyć naszą zależność od Gazpromu, a także zapewnić odpowiednie wpływy do budżetu.
• W opinii analityków badających problem polskiej biedy w 2011r., po raz pierwszy od sześciu lat przybyło rodzin w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Wg GUS w 2011 roku w skrajnym ubóstwie żyło 6,7 proc. Polaków i jest to o 1 pkt. proc. więcej niż w 2010 roku (liczba osób dotkniętych skrajnym ubóstwem zwiększyła się o 400 tys. osób). Najbardziej wzrosło ubóstwo w domowych gospodarstwach rolników, a nędza dominuje w rodzinach wielodzietnych (wśród czteroosobowych rodzin aż 24 proc. jest dotkniętych biedą).
• Jacek Rostowski potwierdził, że Polska zgadza się na nawiązanie wzmocnionej współpracy chętnych państw eurostrefy w sprawie podatku od transakcji finansowych i uważa, że zyski z FTT powinny częściowo zasilić budżet UE. KE proponowała, by FTT był nakładany na transakcje przeprowadzane między instytucjami finansowymi, jeżeli co najmniej jedna ze stron transakcji znajduje się w UE. Ma on być niski, bo obrót akcjami i obligacjami byłby opodatkowany stawką 0,1 proc., a obrót instrumentami pochodnymi stawką 0,01 proc.
• Polski eksport do Niemiec w 2010 roku wyniósł 31,4 mld (wzrost o 22 proc. r/r). Rok później wzrósł o kolejne 12,6 proc. i sięgnął 35,4 mld euro. Według GUS przez pierwsze 4 miesiące roku eksport przekroczył 11,5 mld euro, co oznacza spadek o 0,4 proc. r/r. (e euro).
• Polska otrzymała tzw. ostatnie ostrzeżenie przed skierowaniem sprawy do sądu. KE ma zastrzeżenia, że dotąd nie została poinformowana o wprowadzeniu do naszego ustawodawstwa tzw. trzeciego pakietu energetycznego, czyli przepisów liberalizujących rynki gazu i energii elektrycznej. Termin upłynął w marcu 2011 roku.Te przepisy miały być zawarte ustawie o tzw. prawie gazowym, której termin uchwalenia był wielokrotnie przesuwany.
• Majowe tempo wzrostu produkcji przemysłowej w maju wyniosło 4,6 proc.r/r. Prognozy mówią, że podobny wynik będzie w czerwcu. W IV kw. PKB wzrósł o 4,3 proc. r/r, a w I kw. 2012 r. wyhamował do 3,5 proc r/r. Napęd polskiej gospodarce nadawała konsumpcja prywatna. W kwietniu liczba bezrobotnych wzrosła o 30 tys. licząc r.r. Według prognoz wzrost PKB w II kw. winien być w przedziale 3-3,4 proc. r/r.
• W maju wg GUS wzrost liczony r/r zanotowały 23 z 34 działów przemysłu. Spadek zanotowało 11 branż, a wśród nich produkcja mebli (spadek o 10,3 proc.), wydobycie w kopalniach (9,8 proc.) produkcja samochodów (7,2 proc.) i lekarstw (6,6 proc.).
• Rząd postanowił wydłużyć okres ochronny przed emeryturą. Niektórych Polaków nie będzie można zwolnić z pracy nawet przez pięć lat. Z początkiem 2013 roku będzie wzrastać wiek emerytalny i będzie przesuwać się okres objęty ochroną. W Polsce wśród osób w wieku 55-64 lat pracuje zaledwie co trzeci Polak. Średnia w UE to ok. 50 proc., a w Szwecji ponad 70 proc.
• OPZZ poinformowało o podjęciu decyzji o skierowaniu do Trybunału Konstytucyjnego ustawy wydłużającej wiek emerytalny do 67 lat. Wniosek popiera SLD.
• Wnioski do sądu o upadłość złożyły spółki: Przedsiębiorstwo Inżynieryjne Metorex, PBG Energia, PBG Technologia, KWG, PBG AVATIA, Przedsiębiorstwo Drogowo-Mostowe DROMOST, Przedsiębiorstwo Robót Inżynieryjno-Drogowych oraz Strateg Capital. To skutek kłopotów finansowych w PBG i Hydrobudowie (sąd ogłosił ich upadłość) oraz Aprivii, która czeka na decyzję sądu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

POLSKA BIEDA

Bieda była, jest i będzie faktem w każdym kraju świata, nie tylko w Polsce. Bieda to nie tylko ważny problem społeczny, to także istotny problem polityczny. Mając tego świadomość chcę zwrócić uwagę naszych czytelników na kilka spraw związanych z polską biedą...

Definicja ubóstwa nie jest jednoznaczna. Do 2008 roku Bank Światowy utrzymywał, że próg ubóstwa (a mówiąc precyzyjniej próg absolutnego ubóstwa) jest na poziomie 1,25 USD przypadającego na człowieka, na zaspokojenie podstawowych potrzeb dziennie (oczywiście liczonych według parytetu siły nabywczej). Deprecjacja amerykańskiej waluty spowodowała, że ten próg w 2008 roku podniesiono o 1/4.

Eurostat do swoich analiz zaakceptował prostą definicję przyjętą przez OECD. Zgodnie z nią ubodzy są ci, którzy miesięcznie dysponują mniej niż połową średniego dochodu danego społeczeństwa podlegającego opodatkowaniu.

Polska definicja skrajnego ubóstwa jest definiowana z formie kwoty w złotówkach przeznaczonych miesięcznie na wydatki. W 2011 roku wyniosło to 334 zł/osobę i 1336 zł na rodzinę (dwie osoby dorosłe plus dwoje dzieci do 14 lat).

W opinii analityków badających ten problem na podstawie danych z 2011, po raz pierwszy od sześciu lat przybyło rodzin w bardzo trudnej sytuacji materialnej. Syntetyczne parametry opisujące ten bolesny problem są następujące:

• wg GUS w 2011 roku w skrajnym ubóstwie żyło 6,7 proc. Polaków i jest to o 1 pkt. proc. więcej niż w 2011 roku (liczba osób dotkniętych skrajnym ubóstwem zwiększyła się o 400 tys. osób)
• najbardziej wzrosło ubóstwo w domowych gospodarstwach rolników
• nędza dominuje w rodzinach wielodzietnych (wśród czteroosobowych rodzin aż 24 proc. jest dotkniętych biedą).

Prognozy na obecny rok nie są optymistyczne. Już obecnie obserwuje się spadek tempa wzrostu wynagrodzeń w stosunku do roku ubiegłego. Także nie wzrasta zatrudnienie, a obecnie poziom bezrobocia jest wyższy w porównaniu z rokiem ubiegłym. Oznacza to, że w 2012 skala ubóstwa nie zmniejszy się w porównaniu z rokiem ubiegłym i realna jest możliwość pogłębienia się tego zjawiska w bieżącym roku (2011 w nędzy żyło 2,6 mln Polaków).

Omawiając ten bolesny problem warto zastanowić się nad kilkoma wnioskami:

• niewystarczające jest dziś tempo powstawania nowych miejsc pracy i w konsekwencji niebezpieczne jest utrzymujące się wysokie bezrobocie. Dziś bez pracy jest ok. 2 mln osób. Nie można zapominać, że konsekwencją braku pracy jest bieda i wykluczenie społeczne w rodzinach osób bezrobotnych.
• bardzo zagrożone są rodziny wielodzietne. Według GUS poniżej minimum egzystencji żyło w 2011 roku prawie 34,5 proc. osób mających w rodzinach dwoje i więcej osób bez pracy. To poważne ostrzeżenie dla polityki rozwojowej kraju szczególnie dziś, gdy zaczynamy dostrzegać perspektywiczne konsekwencje niskiego przyrostu naturalnego i małej dzietności w młodych małżeństwach.
• w 2011 r. niepokojąco wzrosło ubóstwo w gospodarstwach domowych rolników - do 13,1 proc. (wydatki w tych gospodarstwach były mniejsze niż minimum egzystencji). Szczególnie dotyczy to małżeństw z co najmniej czworgiem dzieci, gdzie 24 proc. było dotkniętych ubóstwem, a w rodzinach z trojgiem dzieci dotyczyło to 10,4 proc.

Bieda i poszerzające się jej obszary są bardzo ważnym problemem. Musi on być pod uważną obserwacją władz, które mają do dyspozycji odpowiednie narzędzia.

Niestety są podstawy by sądzić, że w tym zakresie nie jest najlepiej. Można nawet powiedzieć, że nie mamy spójnej polityki społecznej, czego wynikiem jest też nieskuteczna polityka socjalna.