Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw IV kw. 2011

Przeczytaj także: Sytuacja finansowa sektora przedsiębiorstw III kw. 2011

Na poziomie całej próby środki pieniężne stanowiły zasadnicze źródło wzrostu inwestycji krótkoterminowych w IV kw. ub.r. -wzrosły o 13,5% r/r. Odnotowano przy tym silny spadek posiadanych przez przedsiębiorstwa papierów wartościowych stanowiących aktywa finansowe - spadek sięgnął 11,7% w ujęciu rocznym. W konsekwencji papiery wartościowe stanowiły zaledwie 23,5% sumy inwestycji krótkoterminowych (to jest najmniej od 5 lat).
Odsetek przedsiębiorstw posiadających płynność III st. powyżej 1,2 od kilku kwartałów pozostaje w wyraźnym trendzie spadkowym, przy czym zmniejszeniu ulega tu głównie grupa przedsiębiorstw o bardzo wysokim wskaźniku płynności finansowej (gdzie wskaźnik płynności finansowej przekracza 2). Z kolei odsetek przedsiębiorstw ze wskaźnikiem płynności I st. równym bądź wyższym od 0,2 wyniósł 42,3% badanej populacji (spadek o 1,1 pp. kw/kw), a 50,7% populacji miało wskaźnik płynności II st. powyżej lub równy 1,0 (spadek o 0,1 pp. kw/kw).

Biorąc pod uwagę wielkość przedsiębiorstwa widać, że w całym 2011 r. płynność sektora MSP uległa większemu pogorszeniu niż sektora dużych przedsiębiorstw. W IV kw. ub. r. płynność przedsiębiorstw z sektora MSP uległa lekkiej poprawie (kw/kw), wskazując na wyhamowanie obserwowanego wcześniej dużego wzrostu zobowiązań krótkoterminowych. W sektorze dużych przedsiębiorstw obserwowany silny przyrost środków pieniężnych przełożył się na relatywnie ustabilizowanie wskaźników płynności na poziomie poprzedniego kwartału.

Firmy największe, najbardziej zwiększyły posiadane środki pieniężne (o 35,8% r/r), a ich płynność gotówkowa ukształtowała się znacznie powyżej średniej obserwowanej na poziomie całej populacji. Płynność szybka i finansowa firm największych tradycyjnie jest znacznie poniżej średniej w całej populacji, co wyjaśnia większy niż w pozostałych klasach firm udział zobowiązań krótkoterminowych (większa siła przetargowa tych firm pozwala skracać cykl należności i wydłużać cykl zobowiązań).

Cykle rozliczeniowe i kredyt handlowy

Na koniec 2010 r. cykl ściągania należności utrzymał się w granicach 46 dni (co stanowiło 1- dniowe skrócenie cyklu w relacji do poprzedniego roku). Zbliżone tempo wzrostu należności z tytułu dostaw i usług i przychodów ze sprzedaż złożyło się na relatywną stabilność wskaźnika w ubiegłym roku.
W ujęciu przekrojowym najdłuższe, ale i stabilne w czasie cykle zobowiązań i należności obserwuje się wśród firm budowlanych. Tu również cykl konwersji gotówki był najdłuższy i wyniósł 34 dni (o 16 dni dłuższy niż średni cykl konwersji gotówki w całej próbie). Niemniej od połowy 2009 r. wśród firm budowlanych obserwuje się powolne skracanie cyklu gotówki głównie dzięki lepszej gospodarce zapasami.

Na koniec 2011 r. kredyt handlowy netto w większości analizowanych klas był ujemny, co należy interpretować, jako przewagę wielkości kredytu udzielanego kontrahentom nad wykorzystywanym przez firmę. Jedynie przedsiębiorstwa największe (zatrudniające powyżej 2000 osób), przedsiębiorstwa handlowe, a także firmy obsługujące wyłącznie rynek krajowy posiadały dodatni kredyt handlowy netto.

Kredyt

W 2011 r. zadłużenie z tytułu kredytu ogółem dla przedsiębiorstw wzrosło o 8,2% (r/r), czemu towarzyszyła wciąż wysoka dynamika zmian akumulacji środków pieniężnych (wzrost o 13,5% r/r).

Wzrost kredytu ogółem nastąpił zarówno w sektorze MSP, jak i wśród dużych przedsiębiorstw. Największy przyrost kredytu odnotowały firmy największe, zatrudniające powyżej 1999 osób (21,5% r/r), co przyczyniło się w tej klasie przedsiębiorstw do wzrostu udziału kredytu w sumie bilansowej do 6,2% (wzrost o 0,7 pp. r/r).