Świat: wydarzenia tygodnia 14/2012

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 13/2012

• Premier Wen Jiabao zapowiedział otwarcie systemu bankowego dla sektora prywatnego. Jego zdaniem wejście kapitału prywatnego rozbije monopol państwowy w dziedzinie bankowości, który jest obecnie największą przeszkodą w rozwoju prywatnej przedsiębiorczości.
• Według danych Chińskiego Instytutu Transportu w styczniu 2012 r. w Chinach zarejestrowanych było 160 mln samochodów. Liczba aut wzrasta w ciągu ostatnich 5 lat (średnio o 1,6 mln pojazdów rocznie).
• Według szefowej Międzynarodowego Funduszu Walutowego "światowa gospodarka jest na drodze do uzdrowienia, chociaż daleko jej jeszcze do stabilności".
• W ostatnich dniach Barack Obama podpisał ustawę nazwaną angielskim skrótem JOBS (Jumpstart Our Business Startups Act). Zamierzeniem ustawodawców jest zmniejszenie barier biurokratycznych przy zakładaniu nowych firm i przy pozyskiwaniu kapitału (a co wynika z obowiązujących dotąd przepisów Komisji Kontroli Giełdy Papierów Wartościowych SEC). Jej wprowadzenie ułatwia małym, nowo powstałym przedsiębiorstwom łatwiejsze gromadzenie kapitału przez rozluźnienie przepisów regulujących wprowadzenie akcji firmy do obrotu giełdowego (IPO). Ma to przyczynić się także do zmniejszenia bezrobocia.
• Według Departamentu Handlu amerykański PKB wzrósł w IV kw. 2011 r. o 3,0 proc. r/r (w III kw. było to 1.8 proc.). Stopa bezrobocia w USA w lutym 2012 roku wyniosła 8,3 proc. Amerykański deficyt handlowy wzrósł w styczniu do 52,6 mld USD (i jest to najwyższy poziom od 2008 roku), a według prognoz tegoroczny deficyt przekroczy poziom z roku ubiegłego (560 mld USD). Tegoroczny deficyt budżetowy USA ma się nieznacznie zmniejszyć (do 1,33 bln USD), ale już na rok 2013 planuje się jego zredukowanie do 901 mld USD (5,5 proc. PKB).
• Szefowa MFW nie pozostawiła złudzeń co do własnej oceny sytuacji gospodarczej i wezwała USA do przejęcia przewodnictwa w międzynarodowej współpracy w tych kwestiach. Jej zdaniem kluczem do rozwiązania obecnych problemów gospodarczych jest "pogłębiona współpraca w skali globalnej. Uważa też, że w gospodarczym interesie USA jest zaangażowanie się w pomoc dla Europy, bo pogłębianie się kryzysu w UE będzie miało skutek w gospodarce amerykańskiej i w tworzeniu miejsc pracy w USA.
• Zdaniem MFW należy kontynuować politykę oszczędnościową, ale też rozszerzyć programy pomocowe dla tych z 17 krajów strefy euro, które borykają się z kryzysem zadłużenia. Zdaniem ekspertów funduszu same posunięcia oszczędnościowe nie zapewnią zrównoważonego, trwałego wzrostu.
• Według MFW na świecie jest ponad 200 mln bezrobotnych.
• Wszystko wskazuje na to, że japoński koncern Hitachi będzie strategicznym inwestorem litewskiej elektrowni atomowej w Visaginas. Oprócz Litwy partnerami tego przedsięwzięcia mają być spółki energetyczne Łotwy i Estonii (ta jeszcze zwleka z ostateczna decyzją). Koszty elektrowni ok. 5 mld euro, a jej moc wyniesie 1400 MW. Budowana elektrownia zastąpi wyłączoną z eksploatacji elektrownię w Ignalinie.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

AMERYKAŃSKA GOSPODARKA W CORAZ LEPSZYM STANIE ?

Podczas gdy w Europie rozwija się recesja, w Stanach Zjednoczonych coraz bardziej są widoczne objawy ożywienia gospodarczego. Bez odpowiedzi jest dziś pytanie, jak długo będzie trwał ten proces, bo za ten wzrost Amerykanie płacą dziś szybkim wzrostem długu publicznego. Nie ulega wątpliwości, że taki stan ma jakieś granice...

Według Departamentu Handlu Produkt Krajowy Brutto USA wzrósł w IV kwartale 2011 r. o 3,0 proc. r/r (w III kw. było to 1.8 proc.). Stopa bezrobocia w USA w lutym 2012 roku wyniosła 8,3 proc. Amerykański deficyt handlowy wzrósł w styczniu do 52,6 mld USD (i jest to najwyższy poziom od 2008 roku), a według prognoz tegoroczny deficyt przekroczy poziom z roku ubiegłego (560 mld USD).

Deficyt budżetowy USA ma w tym roku nieznacznie zmniejszyć się (do 1,33 bln USD), ale na rok 2013 już planuje się jego zredukowanie do 901 mld USD (5,5 proc. PKB).

W przyszłorocznym budżecie prezydent Barack Obama zaproponował nowe wielomiliardowe inwestycje rządowe dla pobudzenia wzrostu gospodarczego, ale zaproponował też podwyżki podatków. Zamierza on wydanie w 2013 roku ponad 800 mld USD na tworzenie nowych miejsc pracy i modernizację infrastruktury.

W jego założeniach wydatki te miałyby zostać sfinansowane przez podwyżkę podatków, płaconych przez najzamożniejsze warstwy społeczeństwa. Proponuje on obciążenie przez fiskusa tej grupy podatników dodatkową kwotą 1,5 bln USD w ciągu 10 lat. Wśród sposobów na realizację tego zamiaru jest podwyższenie płaconych przez nich podatków od dywidend z 20 proc. do 39,6 procent - czyli do stawki, obciążającej pozostałe ich dochody.

W swoim programie prezydent postuluje konieczność bardziej równomiernego rozłożenia ciężaru redukcji deficytu budżetowego i długu publicznego na wszystkie warstwy społeczne. W założeniach jego koncepcji zauważyć można odrzucenie dotychczasowych reguł, które doprowadziły do znacznego powiększenia się różnic w dochodach i w wielkości majątków między najbogatszymi a najuboższymi Amerykanami.

Po raz pierwszy od lat 90. prezydent zaproponował też obniżkę budżetu wojskowego do ok. 515 mld USD, obniżył też wydatki na realizację projektów NASA.

Zmniejszone o 18 proc. będą fundusze pomocowe dla Europy i byłych republik ZSRR, a pomoc ta w większym stopniu będzie kierowana do krajów Bliskiego Wschodu, Afryki Północnej i Azji. Bez odpowiedzi pozostaje pytanie, czy to mu się uda, bo w tym roku są prezydenckie wybory...

W ostatnich dniach Barack Obama zatwierdził ustawę nazwaną angielskim skrótem JOBS (Jumpstart Our Business Startups Act), która ma być kolejnym elementem pomagającym firmom w rozwoju, ale też ma ona przyczynić się do zmniejszenia bezrobocia. Zamierzeniem ustawodawców jest zmniejszenie barier biurokratycznych przy zakładaniu nowych firm i przy pozyskiwaniu kapitału (a co wynika z obowiązujących dotąd przepisów Komisji Kontroli Giełdy Papierów Wartościowych SEC). Jej wprowadzenie ułatwia małym, nowo powstałym przedsiębiorstwom łatwiejsze gromadzenie kapitału przez rozluźnienie przepisów regulujących wprowadzenie akcji firmy do obrotu giełdowego (IPO). Stwarza też lepsze warunki dla zbierania kapitału na platformach internetowych. Jednak ta decyzja spotkała się z protestami lewicy, która stanowi sporą część jego elektoratu. Uważają oni, że rozluźnienie regulacji naraża inwestorów na większe ryzyko, ponieważ mogą stać się ofiarami oszustów działających w internecie.