Europa: wydarzenia tygodnia 49/2011

Przeczytaj także: Europa: wydarzenia tygodnia 48/2011

• Zakończył się szczyt przywódców unijnych, uważany za decydujący. 23 państwa zgodziły się podpisać pakt fiskalny dla strefy euro, trzy państwa, a są to Czechy, Węgry i Szwecja chcą się jeszcze skonsultować ze swoimi parlamentami. Premier Wielkiej Brytanii odmówił podpisu twierdząc, że nie porzuci swojej suwerenności i nie zamierza przyjmować nowych zasad". W trakcie szczytu Chorwacja została przyjęta do UE.
• Według Eurostatu gospodarki strefy euro, jak i całej Unii Europejskiej wzrosły w III kw. o 1,4 proc. r/r. (w porównaniu ze wzrostem w I kw. 2,4 proc., a w II kw. o 1,7 proc.). Belgia odnotowała w III kw. spadek PKB o 0,1 proc. i jest pierwszym kwartałem ze spadkiem w belgijskiej gospodarki od I kw. 2009. PKB Czech wzrósł w III kw. 2011 r. o 1,2 proc. r/r, PKB Węgier w III kw. 2011 wzrósł o 1,4 proc. r/r, a PKB Estonii wzrósł w III kw. 2011 o 8,5 proc. r/r.
• Według BGA w 2012 roku eksport Niemiec wyniesie 1075 mld euro (wzrost o 12 proc. r/r), a w 2012 przewidywany jest dalszy wzrost o kolejne 6 proc. do 1 139 mld euro.
• Europejski Bank Centralny obniżył stopy procentowe dla strefy euro z 1,25 proc. do 1 proc. Zapowiedział też rozpoczęcie negocjacji wzmacniających kondycję europejskich banków. EBC przedstawił nowe prognozy inflacji dla strefy euro, na 2011 roku - 2,7 proc., a w 2012 r. - 2 proc. Równocześnie obniżył prognozy wzrostu gospodarczego na 2012 roku dla strefy euro do przedziału pomiędzy -0,4 proc. a +1,00 proc. Według agencji Reuters EBC narzucił sobie tygodniowy limit skupu obligacji krajów strefy euro na 20 mld euro. Ma to zbić oprocentowanie papierów i uchronić silnie zadłużone kraje przed niewypłacalnością w dłuższym terminie.
• Agencja Fitch nadała najwyższy możliwy rating F1+ papierom wartościowym emitowanym przez Europejski Fundusz Stabilności Finansowej. Moody's obniżył rating Société Générale (do A1) oraz BNP Paribas i Credit Agricole (do AA3). To skutek pogarszającej się płynności finansowej i możliwości pozyskiwania kapitału.
• Strefa euro i inne państwa członkowskie będą dążyły do stworzenia dodatkowego funduszu (MFW) rzędu 200 mld euro dla MFW (w tym 50 mld euro dadzą unijne kraje spoza strefy euro. Umowa ramowa - międzyrządowe porozumienie regulujące operacje dokonane przez EFSF, zawierająca gwarancje państw członkowskich strefy euro z ratingiem 'AAA' są wystarczające, aby pokryć płatności związane z emisją instrumentów dłużnych przez EFSF.
• Na liście obserwacyjnej agencji S&P jest Unia Europejska (dotąd ma najwyższy rating AAA). To wyraz zaniepokojenia sytuacją w finansach krajów strefy euro (to 62 proc. wpływów do unijnego budżetu). Na tej liście są też największe europejskie banki: niemieckie Commerzbank i Deutsche Bank, francuskie BNP Paribas i Societe Generale, a także włoski UniCredit.
• Premier Włoch przedstawił parlamentowi plan 30 mld euro oszczędności budżetowych do 2014 r. Oprocentowanie 10-letnich obligacji włoskich spadło poniżej 6 proc.
• Bezrobocie w Hiszpanii wzrosło w listopadzie do 21,5 proc.
• Białoruski monopolista gazowy Biełtransgaz (właściciel białoruskich gazociągów i struktur handlu gazem) przeszedł pod zarząd Gazpromu.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

KONIEC FLIRTU Z LITWINAMI W SPRAWIE ELEKTROWNI JĄDROWEJ

Kryzys najczęściej kojarzy się z cięciami wydatków i różnego rodzaju ograniczeniami. Rzadziej mówi się o nowych projektach. W tych warunkach prowadzone są rozmowy nad rozwojem bazy produkcyjnej polskiej energetyki. Mówi się o budowie polskich elektrowni jądrowych i w tym przypadku sprawy toczą się zgodnie z planem. Od kilku lat z Litwą, Łotwą i Estonią prowadzone są rozmowy w sprawie budowy wspólnej elektrowni na Litwie. Rozważana jest też koncepcja kupowania energii elektrycznej z budowanej elektrowni atomowej w okolicy Kaliningradu. W ostatnim czasie polskie firmy energetyczne podjęły kilka ważnych decyzji...

W budowie polskiej energetyki nuklearnej w roli głównej jest koncern PGE i to jego specjaliści uczestniczyli dotąd w negocjacjach w sprawie polskiego udziału w budowie elektrowni jądrowej w Visaginas na Litwie. Elektrownia ta ma zastąpić zamkniętą siłownię atomową w Iglalinie. W pierwotnych założeniach miało to być wspólne przedsięwzięcie Polski i republik nadbałtyckich. Elektrownia miała mieć moc ponad 3 tys. MW i Polska liczyła na dostawy energii rzędu tysiąca MW.

W obecnej koncepcji realizacyjnej w gronie inwestorów ma być inwestor strategiczny, który ma objąć większość udziałów. Reszta ma być podzielona między Polskę, Łotwę i Estonię, a nam ma przypaść tylko 15 proc. Moce produkcyjne mają być podzielone według udziałów w inwestycjach.

Mimo, że dokumenty środowiskowe dopuszczają budowę elektrowni o mocy 3400 MW, to rozmowy z koncernem GE-Hitachi Nuclear Energy dotyczą budowy tylko jednego reaktora (klasy ABWR) o mocy rzędu 1500 MW. Mają być zakończone w 2011 roku. Według planów prace budowlane rozpoczną się w 2014 roku i w 2020 roku siłownia ma być oddana do eksploatacji.

W tej sytuacji Polska Grupa Energetyczna zawiesiła swoje uczestnictwo w tej inwestycji. Wydaje się, że wycofanie się Polski z tego przedsięwzięcia jeszcze bardziej osłabi stosunki polsko-litewskie, które już obecnie nie są w najlepszym stanie.

Rosja postanowiła wybudować elektrownię jądrową w okolicach Kaliningradu. jej moc pozwala na zawarcie stałej umowy na dostawę energii elektrycznej do Polski. W 2010 roku PGE otrzymało propozycję dostaw energii z budowanej elektrowni od rosyjskiego operatora sieci Inter RAO, jednak nie rozpoczęło rozmów o zaangażowaniu się kapitałowym. Zrezygnowano też z kontynuowania rozmów nt zakupu energii elektrycznej do Rosji.

Do gry związanej z rozwojem energetyki jądrowej przystąpił ostatnio koncern energetyczny Tauron. Jego prezes poinformował, że spółka planuje do 2025 r. dysponować mocą ok. 800 MW z elektrowni atomowej i w tym zakresie zainteresowany jest współpracą z PGE. Także nie wykluczył innych rozwiązań, w tym także sprowadzania energii z Obwodu Kaliningradzkiego.