Tydzień 3/2005 (17-23.01.2005)

Przeczytaj także: Tydzień 4/2005 (24-30.01.2005)

• Rosja zakończyła ubiegły rok nadwyżką budżetową w wysokości 24,5 mld USD (tzn. +4,1% PKB). Pojawiły się informacje, że terazrząd rosyjski zamierza obniżyć Vat o 5% do 13%. Celem tej decyzji jest dalsze pobudzanie wzrostu w gospodarce.
• Rząd francuski zapowiedział, że w 2006 roku obniży poziom podatku dochodowego.
• Mimo aprecjacji euro, eksport niemiecki w 2004 roku wzrósł o 10% (do 731 mld euro), a import tylko o 7,7% (do 575 mld euro).
• Koncern EADS (Airbus) otrzymał zamówienie od Wielkiej Brytanii na dostawy samolotów cystern dla wojska wartości ponad 24 mld euro. Będzie to odpowiednio do nowych zadań zaadaptowany A-330. Koncern zamierza zaoferować te samoloty armii USA, której potrzeby wynoszą 500 takich maszyn (poprzedni przetarg został unieważniony z powodu oszustwa na korzyść Boeinga). Zaprezentowany przez Airbusa najnowszy samolot A380 okaże się przedsięwzięciem opłacalnym ekonomicznie dopiero w 2008 roku po wyprodukowaniu 250 maszyn tego typu.
• Ausralians Airlines mając 62% akcji przejeły kontrole nad Slovak Airlines
• VW uzyskał słabe wyniki w 2004 roku, mimo realizacji programu oszczędnościowego przyjętego w marcu 2003 roku. Mówi się o kolejnej rundzie redukcji miejsc pracy.
• Niemcy popierają propozycję Polski i Rosji wczesniejszej spłaty zadłużenia (w ramach Klubu Paryskiego). Bedzie to zastrzyk gotówki, tak potrzebny tej gospodarce w obecnym okresie wprowadzania trudnych reform.
• W ubiegłym roku przeprowadzono amnestię podatkowa w Niemczech, Włoszech i Belgii. Podobną operację zapowiedziano w Grecji. Z realizacji podobnego pomysłu zrezygnowała Francja.
• Od początku 2004 roku obowiązuje na Słowacji reforma podatkowa, która wprowadziła jednolity 19% podatek od dochodów. Podatek liniowy obowiązuje obecnie w krajach nadbałtyckich, Rosji, Serbii, Ukrainie w Słowenii, Gruzji, a ostatnio i w Rumunii.
• Węgry zapowiadają przeprowadzenie kompleksowej reformy podatkowej na najbliższe 3-5 lat. Przewiduje się obniżkę Vat z 25% do 20% (przy pozostawieniu Vat na leki na poziomie 5%). Mimo prowadzonych studiów nad słowacką i rumuńską reformą podatkową (podatek liniowy) Węgrzy nie widzą możliwości wprowadzenia w najbliższym czasie podobnych rozwiązań u siebie.
• Z powodu wysokiego deficytu budżetowego agencja Fitch obniżyła rating Węgier.
• Czeski rząd zamierza obniżyć podatki dla najmniej zarabiajacych. W praktyce dotyczyć to będzie 80% podatników. Zmienione bedą progi podatkowe i odpisy od podstawy opodatkowania. Podmioty gospodarcze będą w dalszym ciągu płacić podatek dochodowy na poziomie 24%.
• Unia otwiera swoje rynki stali i tekstyliów dla ukraińskich towarów. Przewiduje się negocjacje o wolnym handlu z tym krajem, gdy nowy ukraiński rząd rozpocznie reformy.
• C. Tanzi, założyciel włoskiego koncernu spożywczego Parmalat potwierdził, że w księgach firmowych wykryto brak 14,3 mld euro. To rezultat oszustw dokonanych w centrali firmy. Niewypłacalność Parmalatu ogłoszono w 2003 roku.
• Przemysł turystyczny dynamicznie rozwija się. Hiszpania poinformowala, że w 2004 roku odwiedziło ja ponad 53 mln osób. Hiszpania to drugi po Francji kraj pod względem ilości turystów.
• Hiszpańska grupa stoczniowa i hiszpański rzad uzyskaly zgodę Brukseli na realizacje planu naprawczego. W jej wyniku grupa zostanie podzielona na połowy, 4 stocznie zostaną sprzedane, a ok. 4 tys. pracownikow (z 11 tys. zatrudnionych) odejdzie z firmy).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPA PRZESTAJE WIERZYĆ, ŻE JEST TAK DOBRA, JAK DOTĄD SĄDZIŁA

Czołowi politycy bogatych krajów unijnych jako poważną porażkę traktują dotychczasowe wyniki realizacji Traktatu Lizbońskiego. Jego założenia przewidywały uczynienie z Unii polityczno-gospodarczego centrum, konkurencyjnego w stosunku do USA. Dy­stans dzielący Unię i USA miał się zmniejszać, gdy tymczasem główne wskaźniki opisujace stan gospodarki pokazują coś wręcz dwrotnego. Na dodatek tempo rozwoju Chin zagraża obecnej pozycji Starego Kontynentu. W połowie lat siedemdziesiątych udział Europy w światowej gospodarce wynosił 25%, w 2004 roku był na poziomie 18%, a jeśli coś zasad­niczo nie zmieni się, to według prognoz, w roku 2050 wartość tego wskaźnika spadnie do 10%. To niepokoi. W latach 1999-2003:

-tempo wzrostu unijnej wydajności wynosiło 0,7% rocznie, podczas gdy w USA było ono na poziomie 1,8%,
-stopa zatrudnienia co prawda wzrosła w Unii z 62% do 64%, podczas gdy ten wskaźnik w USA jest na poziomie 72%,
-udział wydatków na badania w PKB jest w Unii poniżej 2%, podczas gdy w USA wynosi on powyżej 2,5%, a w Japonii prze­kracza 3,1% PKB.

Pogorszył się też stan unijnej gospodarki. Cztery lata temu Unia miała ona nadwyżkę budże­tową rzędu 1% PKB, a teraz ma deficyt dżetowy na poziomie 2,7% PKB. Poszczególne kraje uzyskały następujące tempo wzrostu gospodarczego (kolejno IV kw. 2003/I kw. 2004/IIkw.2004/III kw. 2004):

USA: 4,4%/5,0%/4,8%/4,0%
Japonia: 3,5%/5,1%/4,3%/3,8%
Kanada: 1,7%/1,6%/2,8%/3,3%
Unia-25: 1,2%/1,8%/2,4%/2,1%
Unia-15: 1,1%/1,7%/2,3%/2,1%

Bezrobocie w całej Unii w październiku 2004 roku było na podobnym poziomie, jak we wrześniu i wyniosło 8,9%, podczas gdy w USA było na poziomie 5,5%.

Wygląda na to, że Stary Kontynent będzie musiał spojrzeć na siebie bardziej krytycznie. Bedzie musiał zastanowić sie nad mechanizmami, które działają i które będzie trzeba szybko zreformować, oraz słabościami, które trzeba bedzie jak najszybciej usunąć.