Świat: wydarzenia tygodnia 36/2011

Przeczytaj także: Świat: wydarzenia tygodnia 35/2011

• W opinii prof. Nouriel Roubini (on przepowiedział kryzys 2008-2009) "osłabienie gospodarki USA, państw strefy euro i Wielkiej Brytanii kumuluje się, więc druga fala kryzysu przyjdzie wcześniej". Kilka miesięcy przedstawił opinię, że druga fala kryzysu przyjdzie w 2013 roku. Jego zdaniem jest 60 proc. szans na to, że największe światowe gospodarki ponownie wpadną w recesję.
• Prezydent Obama przedstawił plan ratunkowy dla gospodarki i dla obniżki poziomu bezrobocia. Zamierza wydać na ten cel 447 mld dol. w ciągu roku - ok. 240 mld w postaci ulg podatkowych dla firm zatrudniających weteranów oraz bezrobotnych i ok. 200 mld w postaci publicznych programów odbudowy - 35 tys. szkół, tysięcy kilometrów dróg i lotnisk. Przewidziane są też dotacje dla stanów, żeby nie musiały zwalniać nauczycieli.
• Ministrowie finansów oraz szefowie banków centralnych najbogatszych państw świata z grupy G7, w trakcie obrad w Marsylii, zobowiązali się na "mocną" i "skoordynowaną" reakcję na kryzys, jednak nie ujawniono szczegółów tej strategii.
• Według OECD "wzrost gospodarczy Stanów Zjednoczonych i najbogatszych państw Europy może ostro zahamować albo te gospodarki mogą się nawet skurczyć. W III kwartale gospodarka USA zwolni do 1,1 proc., a w IV kwartale 2011 roku wzrost gospodarczy Stanów może wynieść już tylko 0,4 proc. Swoje prognozy eksperci organizacji tłumaczą znacznym pogorszeniem sytuacji w ciągu ostatnich trzech miesięcy.
• OECD prognozuje dla wszystkich państw Grupy G7 w trzecim kwartale wzrost gospodarczy na poziomie 1,6-proc., a czwarty kwartał ma być jeszcze słabszy. Wzrost gospodarczy największych gospodarek świata zwolni do 0,2 proc. Recesja może dotknąć także Niemcy (w trzecim kwartale PKB może wzrosnąć o 2,6 proc., a w czwartym o 1,4 proc. r/r).
• Rządu Chin obiecywał zagranicznym firmom równe traktowanie z chińskimi. Zagraniczne izby handlowe (w tym Unijna izba handlowa reprezentująca w Chinach 1600 przedsiębiorstw z UE) są zdania, że Pekin nie tylko nie rozwiązał wszystkich dotychczasowych problemów, ale zamierza są podstawy by przypuszczać, że zamierza wprowadzić nowe ograniczenia.
• MFW uznała nowe władze Libii.
• Libijski bank centralny sprzedał 20 proc. rezerw złota o wartości ponad miliarda dolarów w czasie, gdy instytucja była jeszcze kontrolowana przez rząd Kadafiego.
• Maleją szanse na budowę gazociągu Nabucco. Zakończono budowę pierwszej nitki Nord Streem-u, rozpoczęto budowę drugiej nitki tej magistrali, a w najbliższych dniach zostanie podpisana umowa o budowie South Streem-u.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ROSYJSKA DYPLOMACJA ENERGETYCZNA

Rosja z żelazną konsekwencją realizuje swoje plany zdominowania europejskiego rynku gazowego. Jeszcze kilka lat temu gaz z Rosji transportowano dwoma nitkami: przez Białoruś i Polskę do Niemiec oraz przez Ukrainę, Słowację i Czechy także do Niemiec. W ostatnich dniach zaczęto napełnianie gazem technicznym - azotem rurociągu Nord Streem, a także w końcowej fazie są negocjacje w sprawie umowy dotyczące realizacji South Streem. Warto zastanowić się jaki będzie ciąg dalszy tych przedsięwzięć...

W 2005 r. Gazprom oraz niemieckie koncerny E.ON i BASF podpisały umowę o inwestycji w gazociąg po dnie Bałtyku. W ubiegłym roku rozpoczęto realizację inwestycji - bałtyckiej rury. W październiku gaz techniczny zastąpi gaz energetyczny. W ciągu kolejnego miesiąca rozpocznie się komercyjna eksploatacja rurociągu. Rurociąg ma długości ponad 1,2 tys. km i jego pierwsza nitką popłynie 27,5 mld m sześc. gazu rocznie. Koszty inwestycji to 7,4 mld euro. Podczas gdy oddaje się do eksploatacji pierwszą nitkę rurociągu, rozpoczyna się budowa drugiej nitki, co zapewni roczny przesył gazu tą drogą w wysokości 55 mld m sześc. rocznie. Rosja i Niemcy osiągnęły swój cel, pomijając w transporcie gazu dotychczasowe kraje tranzytowe. Nie ulega też wątpliwości, że w konsekwencji zmniejszony będzie transport dotychczasowymi rurociągami. Spadną więc dochody krajów tranzytowych z opłat transportowych. Z oświadczeń rosyjskich wynika, że w pierwszej kolejności straci Ukraina, będąca w ostrym sporze z Rosją o ceny dostaw gazu. Mówi się, że w planie może się znaleźć budowa także trzeciej nitki Nord Streemu. Oznacza to nie tylko stratę przychodów w opłat tranzytowych, ale też na te kraje spadną koszty remontu i modernizacji dotychczasowych gazociągów. Nie ulega też wątpliwości, że jest to także porażka polityki polskiej, która aktywnie przeszkadzała w uzyskaniu zgody bałtyckich krajów na tę inwestycję. Porażka jest tym większa, że my też będziemy korzystali z tego gazu odbierając go zza zachodniej granicy (odnoga gazociągu prowadzona wzdłuż granicy polsko-niemieckiej do Czech). Do tego przedsięwzięcia w międzyczasie przystąpił jako wspólnik francuski koncern Total i holenderski Gasunie...

Rosja idzie za przysłowiowym ciosem i przyspieszyła tempo prac nad organizacją South Streem. Dopięcie tej inwestycji pozwoli zapewnić monopol dla rosyjskiego gazu w Europie Południowej i Środkowej. Jeszcze we wrześniu ma zostać podpisana umowa z wszystkimi uczestnikami konsorcjum South Stream. Ten gazociąg także ominie Ukrainę i przez Morze Czarne zostanie doprowadzony do Bułgarii, by później podzielić się na dwie odnogi: południową przez Grecję do Włoch i północną przez Serbię, Węgry i Austrię do Słowenii. Początkowo South Streem był przedsięwzięciem włosko (ENI) – rosyjskim (Gazprom). Teraz udziałowcami oprócz Gazpromu (50 proc.) i ENI (20 proc.) są też francuski państwowy koncern energetyczny EDF oraz niemiecki koncern Wintershall (obie firmy po 15 proc.), co należy uznać za sukces energetycznej dyplomacji rosyjskiej. Ta magistrala ma docelowo transportować 63 mld m sześc. gazu rocznie do Europy Południowej i Środkowej.

Wydaje się, że jeśli w powyższym składzie zostanie podpisana umowa o budowie South Streem, to rola konkurencyjnego gazociągu popieranego przez USA i UE zmaleje...