Tydzień 46/2004 (08-14.11.2004)

Przeczytaj także: Tydzień 21/2004 (17-23.05.2004)

• Rośnie niepokój w eurolandzie w związku z niekorzystnym umacnianiem się euro w stosunku do USD. Za euro płaci się już 1,3 USD, a inflacja wynosi ok. 2,5%.
• W ciągu roku ceny w Czechach wzrosły o 3,5%. To najwyższy wzrost od 2002 roku. Za cały 2004 rok inflacja wyniesie 2,9%. Zmalało bezrobocie, wynosi ono obecnie 8,9%.
• Wąskim gardłem dla handlu między Morzem Czarnym, a Morzem Śródziemnym jest Bosfor i Dardanele. Ograniczenia dla statków wprowadzone przez Turcję ze względów bezpieczeństwa zmuszają eksporterów ropy do poszukiwania nowych rozwiązań. Rosja, Bułgaria i Grecja doszły do porozumienia w sprawie budowy ropociągu Burgas - Aleksandrupolis. Za tym projektem stoi Lukoil, który w Burgas ma swoją, największą na Bałkanach rafinerię.
• Coraz częściej mówi sie o podniesieniu tygodniowego czasu pracy w Niemczech do 40 godzin dla pobudzenia gospodarki.
• W zakończonym 30 września roku obrachunkowym Siemens osiągnął zysk operacyjny w wysokości ponad 3 mld euro, o przeszło 30% więcej niż w roku ubiegłym, przy obrotach w wysokości ponad 75 mld euro. Firma ostatnio ma dobry okres, w 10 działach (na 13) poprawiono ubiegłoroczne wyniki. Na świecie Siemens zatrudnia 430 tys. pracowników i w ciągu ostatniego roku zatrudnienie wzrosło o 13 tys. osób. W Polsce Siemens zatrudnia ponad 1300 pracowników i ma obroty w wysokosci ponad 387 mln euro.
• Niemiecki koncern energetyczny E.ON zdementował informację, że przygotowuje się do zakupu Juganskneftegaz- filii Jukosu, firmy wydobywczej Jukosu.
• PKN Orlen chce kupić czeski Unipetrol za ok. 535 USD i czeka teraz na zgodę Brukseli. Za trzy kwartały firma czeska zwiększyła obroty o 13% i zysk operacyjny trzykrotnie.
• Także Audi (część VW) obniża koszty produkcji. Zamrożone będą płace, a załoga otrzymała gwaracncje bezpieczeństwa zatrudnienia do roku 2011. Dyskutuje się wydłużenie tygodniowego czasy pracy.
• Jukos kupił w 2002 roku od Słowacji 49% udziałów (za 74 mln USD) w jedynym w tym kraju operatorze ropociągów Transpetrol. Wobec rosnących kłopotów Jukosa Słowacja złożyła ofertę odkupienia tych udziałów.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

W 15 LAT PO ZJEDNOCZENIU NIEMIEC-CZYLI CO DALEJ?

Każda rocznica skłania do refleksji nad przebytą drogą, licząc od daty ważnego wydarzenia. To także dobry moment dla podsumowań i ocen , ale też dla prognoz na dalsze lata.
Zjednoczenie Niemiec na przełomie dekady lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, po kilkudziesięcioletnim powojennym podziale jest pretekstem tak do takiej zadumy nad przebytą ostatnio drogą, jak i do spojrzenia w przód. Niemieckie piętnastolecie pokazuje jak ściśle wiążą się ze sobą decyzje polityczne, z rozwojem gospodarki.

Gdy powstała sprzyjająca polityczna sytuacja dla połaczenia NRF z NRD nie było zbyt wiele czasu na zastanowienie. Politycy uznali, że to najlepszy moment, który może się szybko nie powtórzyć. Wstępne szacunki tego procesu byly optymistyczne. Bogata część Niemiec nie miała odczuć zbytnio kosztów tej zjednoczeniowej operacji, a wschodnie landy miały szybko doszusować do bogatszych braci.

Niestety niemiecki, powojenny cud gospodarczy nie powtórzył się. Koszty okazały się być wielokrotnie wyższe niż zakładano, a skutki mizerne i wielokrotnie niższe, niż planowano.
A na początku wydawało się, że wszystko jest logicznie i po niemiecku precyzyjnie przygotowane. By pozyskać społeczeństwo wschodnie przyjęto parytet wymiany walutowej 1:1 i podwyższono płace, zmieniono też zasady opieki społecznej na obowiązujace w NRF. Uruchomiono też programy inwestycyjne głównie w infrastrukturze. Jednak okazało się, że szybko, skokowo wzrosło bezrobocie, bo firmy d. NRD szybko straciły swoją konkrencyjność. Problemy reprywatyzacyjne wstrzymały procesy inwestycyjne. Mimo, że subwencje w niektórych latach przekroczyły nawet 100mld euro rocznie, to jednak nie przynosiło to oczekiwanych skutków. Boom gospodarczy we wschodnich landach nie nastąpił, a kłopoty te stały się zbyt dużym obciążeniem dla zachodnioniemieckiej gospodarki. W ten sposób Niemcy - w ostatnich dziesięcioleciach lokomotywa europejskiej gospodarki zaczęły tracić tempo rozwoju swojej gospodarki i od trzech lat nie mogą jej ustabilizować. Teraz politycy usilnie pracują nad nową koncepcją zaktywizowania gospodarki wschodnich landów i nadania całej gospodarce niemieckiej trwałych cech rozwojowych.

By porównać skalę pomocy jakiej udzielono landom wschodnim warto powiedzieć, że dwukrotnie większa Polska w ubiegłym 15-leciu otrzymała ok. 5 mld euro subwencji od Unii, a w tym samym czasie d. NRD otrzymała 1.3 biliona euro. Według Unijnych ocen 15 lat temu poziom życia w Polsce był przeszło 4 razy niższy niż w RFN. Od tamtych czasów dzielący nas w tym zakresie dystans zmniejszył się o połowę. Gdy w 1990 roku poziom życia w Polsce wynosił 29% unijnego, to teraz wskaźnik ten osiagnął 46,9%.