Tydzień 48/2009 (23-29.11.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 47/2009 (16-22.11.2009)

• Według cytowanych ocen Moody's w przyszłym roku w krajach najbardziej rozwiniętych gospodarczo spłata odsetek od zaciągniętych długów sięgnie 6,1% państwowych przychodów (podczas gdy w 2007 r. było to tylko 4,3%). Szacuje się, że zadłużenie USA wzrośnie z 10,3 bln USD w 2008 r. do 14,5 bln USD w 2010.
• Skorygowano w dół tempo wzrostu gospodarczego amerykańskiej gospodarki w III kw. Według Departamentu Handlu USA wzrost ten wyniósł 2,8%, a nie jak podano wcześniej 3,5%. Jednak nie można mówić o końcu recesji, bo wymagane jest, aby PKB urosło dwa kwartały z rzędu, by można było ogłosić definitywny koniec recesji.
• Iran już w wiele miesięcy temu zapowiedział, że będzie ograniczał ilość amerykańskich dolarów w swoim koszyku walutowym, zamieniając amerykańską walutę na euro. Od października 2007 r. 85% zysków z handlu ropą naftową Iran otrzymuje w walutach innych niż dolar. Zapowiedział, że irański rząd szuka alternatywnej waluty, aby także pozostałe 15% wpływów było w innej walucie niż dolar.
• W środę dolar osiągnął najniższy od 15 miesięcy poziom wobec koszyka głównych walut (przekroczony został poziom 1,5 USD/euro). Mamy też kolejny rekord cen złota wobec dolara (1.180 USD/uncję). Analitycy przewidują, że wkrótce ceny złota przekroczą wartość 1200 USD/uncję.
• Dubaj wystąpił o wstrzymanie spłaty zadłużenia (sięgającego 80 mld USD) rządowego holdingu Dubai World, który zrealizował bardzo kapitałochłonne, ale też nowatorskie projekty deweloperskie. Wzbudziło to niepokój na światowych rynkach inwestycyjnych.
• Jen uzyskał największą wartość w stosunku do dolara od połowy lat dziewięćdziesiątych. Za amerykańską walutę płacono już 86,85 jenów.
• Chiny zadeklarowały, że zmniejszą swoje emisje dwutlenku węgla. Do 2020 roku na każdą wytworzoną jednostkę Produktu Krajowego Brutto Chiny wyemitują o 40 - 45% mniej dwutlenku węgla. Taka deklaracja nie oznacza jednak, że łączne emisje dwutlenku węgla (i innych gazów cieplarnianych) będą mniejsze. Gospodarka chińska rozwija się bowiem bardzo szybko i może się okazać, że emisje CO2 w Chinach za 11 lat będą większe niż w 2005 r.
• Barack Obama potwierdził swój przyjazd na grudniową konferencję ds. walki z globalnym ociepleniem w Kopenhadze. Ma zobowiązać się do redukcji emisji gazów cieplarnianych o 17%. Jednak to zobowiązanie nie będzie wiążące, bo amerykański Senat będzie głosował nad odpowiednimi przepisami dopiero wiosną 2010 r. a jego wynik nie jest pewny. Wątpliwe jest, by kopenhaski szczyt przygotował porozumienie, które ma zostać podpisane w Meksyku w 2010 roku.
• Maleją szanse na sukces kopenhaskiej konferencji ONZ w sprawie redukcji gazów cieplarnianych. UE zamierza zredukować swoją emisję CO2 o 20% do 2020 r. (w porównaniu z ok. 1990 r.). Poinformowała też, że jest gotowa zwiększyć swoje zobowiązania nawet do 30 proc., jeśli inne kraje rozwinięte zobowiążą się do większych redukcji.
• Po wycofaniu się ze sprzedaży Opla konsorcjum austriacko-kanadyjskiej firmy Magna i rosyjskiego państwowego banku Sbierbank, General Motors odzyskuje siły i ostatnio spłacił resztę kredytów, jakie dostał Opel od Niemiec. Jednak ma on w Europie nowe problemy, bo z umowy o przejęciu od Amerykanów Saaba nagle wycofała się firma Koenigsegg.
• Liczba domów sprzedanych na rynku wtórnym w USA wyniosła 6,1 miliona (we wrześniu sprzedano 5,54 miliona domów) i jest to wzrost o 23,5% r/r.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

O SYTUACJI W ŚWIATOWEJ GOSPODARCE

Wychodzenie z kryzysu światowego wywołanego dwa lata temu sytuacją na amerykańskich rynkach finansowych wydaje się być faktem. Jednak to wcale nie oznacza, że czeka nas w dającej się przewidzieć perspektywie okres stabilnego (może tylko wolniejszego) rozwoju. W ocenie wielu ekspertów konsekwencje tego kryzysu, a więc przede wszystkim poniesione koszty na ratowanie instytucji i firm, a także negatywne skutki kryzysu w budżetach krajowych stanowią bardzo istotne zagrożenie. Nie można też w tych rozważaniach pomijać skutków społecznych, bo mimo oznak wychodzenia z kryzysu w dalszym ciągu wzrasta bezrobocie, wzrastają różnice w zarobkach ludzi na różnych szczeblach drabiny społecznej, są warunki do niepokojów społecznych i wzrasta niebezpieczeństwo napięć politycznych. W gospodarce światowej objawia się to też rozwijaniem się protekcjonizmu, co może cofnąć osiągnięty z takim trudem wieloletni proces liberalizacji światowego handlu. W tym komentarzu chcemy zwrócić uwagę tylko na jeden z tych problemów, na rosnące zadłużenie w świecie...

Według szacunków agencji ratingowej Moody's dług publiczny na świecie wzrośnie do końca 2009 roku do 49,5 bln USD i będzie on o 45% wyższy niż w 2007 r. Wielkość tego zadłużenia jest trudna do objęcia umysłem nawet przez wielu ludzi biznesu, więc warto tu dodać, że suma ta jest ponad stukrotnie większa niż koszty poniesione przy realizacji planu Marshalla (jego celem była odbudowa powojennej Zachodniej Europy i licząc w obecnych dolarach kosztowała 13 mld USD). Niepokój jest tym większy, że za 78% wzrostu od 2007 roku tego długu publicznego odpowiadają kraje G7, czyli najbardziej rozwinięte kraje świata. Jest to konsekwencja wpompowania miliardowych sum w pobudzenie gospodarki i w złagodzenie sytuacji na rynkach pracy. Niskie wpływy do budżetu, wzrastające wydatki i wysokie koszty obsługi długów czynią, że będą one szybko wzrastać. Według cytowanych ocen analityków Moody's w przyszłym roku w krajach najbardziej rozwiniętych gospodarczo spłata odsetek od zaciągniętych długów sięgnie 6,1% państwowych przychodów (podczas gdy w 2007 r. było to tylko 4,3%). Szacuje się też, że zadłużenie USA wzrośnie z 10,3 bln USD w 2008 r. do 14,5 bln USD w 2010 r. Komisja Europejska szacuje, że poziom długu publicznego w krajach UE wzrośnie średnio z poziomu 61,5% PKB w 2008 r. do 83,7% w 2011 r. Z poważnym problemem będzie się musiała zmierzyć Grecja (zadłużenie na poziomie 135,4% PKB). W Wielkiej Brytanii wzrośnie on z 52%PKB w 2008 r. do 88,2% PKB w 2011 r.