Polscy konsumenci niestabilni finansowo

Przeczytaj także: Stabilność finansowa konsumentów 2010

Indeks Genworth mierzy niestabilność 14 krajów europejskich, a w tym roku został po raz pierwszy rozszerzony również na Stany Zjednoczone. Indeks jest skonstruowany w oparciu o odpowiedzi na dwa pytania:

1. Jak często doświadczałeś/doświadczałaś problemów finansowych w ciągu ostatnich 12 miesięcy?
2. Jakie są Twoje oczekiwania co do sytuacji finansowej Twojej rodziny w ciagu najblizszych 12 miesiecy?

Według Indeksu, jedynie 3% polskich gospodarstw domowych jest bezpiecznych finansowo, podczas gdy blisko połowa z nich jest finansowo niestabilna. Oznacza to, że Polska ma najwyższą liczbę konsumentów niestabilnych finansowo spośród wszystkich badanych krajów, oraz że zanotowała ona największy wzrost w tej kategorii, z 27% w roku 2008 do 46% w tym roku. Polska jest jednym z dwóch krajów, które odnotowały wzrost w kategorii ‘niestabilnych finansowo’; drugim z nich jest Irlandia, która zajęła pierwsze miejsce w rankingu.

Ten wzrost niestabilności wśród polskich konsumentów wynika ze zwiększenia się liczby tych, którzy często lub zawsze doświadczają problemów finansowych (z 26 do 38%). 86% respondentów doświadczyło problemów finansowych przynajmniej od czasu do czasu. Zauważa się także ogólny spadek przekonania o powodzeniu w przyszłości. Odsetek osób, które uważają, że ich sytuacja finansowa poprawi się w przyszłości spadł o połowę, z 22 do 11%, podczas gdy odsetek Polaków przewidujących pogorszenie ich sytuacji finansowej wzrósł z 16 do 27%. Jest to odzwierciedlone w liczbie Polaków „zmagających się z problemami’, która spadła o ponad połowę od ubiegłego roku, z 17 do 8%, jako że mniej osób patrzy optymistycznie na swoją przyszłość finansową. „Może Polska i uniknęła recesji, ale wyższy poziom bezrobocia i rosnąca inflacja wywierają sporą presję finansową na gospodarstwa domowe”, powiedział Marat Nevretdinov, Dyrektor Generalny Genworth Financial w Polsce.

Mimo, że Polska zanotowała wysoki poziom niestabilności finansowej konsumentów, Indeks 2009 pokazuje spadek (z 35 do 27 punktów) w tym zakresie w Europie w porównaniu z rokiem 2008. Stało się tak pomimo niedawnego pogorszenia sytuacji gospodarczej w każdym z badanych państw (według raportu Międzynarodowego Funduszu Walutowego ‘World Economic Outlook 2009). Spadek ten może być przypisywany niewielkiemu złagodzeniu zarówno problemów finansowych, jak i pesymistycznych oczekiwań co do przyszłej sytuacji finansowej gospodarstw domowych. Jednakże ta obiecująca poprawa maskuje spore różnice w doświadczeniach poszczególnych krajów, a tegoroczny wynik jest nadal daleki od poziomu bezpieczeństwa odnotowanego w 2007 roku, kiedy Europa uzyskała w Indeksie 7 punktów.

„Finansowa niestabilność stała się bardziej palącą kwestią, biorąc pod uwagę wydarzenia ostatnich kilku lat. Genworth jak co roku przygotowuje Indeks, ponieważ uważamy, iż bardzo istotne jest zrozumienie, które gospodarstwa domowe są szczególnie niestabilne”, powiedział Peter Barrett, Dyrektor Generalny ds. ubezpieczeń płatności w Genworth Financial. „Trzeci rok monitorowania niestabilności w Europie pokazuje doświadczenie różnych krajów i gospodarstw domowych podczas kryzysu finansowego. Cieszę się, że po raz drugi z rzędu mogliśmy uwzględnić Polskę w tym ważnym badaniu”.

„Różne poziomy niestabilności w Europie bez wątpienia odzwierciedlają odmienne doświadczenia recesji w poszczególnych państwach oraz stopień, w którym niektóre rynki zaczynają wykazywać oznaki ożywienia gospodarczego, podczas gdy inne rynki trwają w kryzysie. Dwa kraje, w których poziom niestabilności jest najwyższy – Polska i Irlandia – skorzystały na ożywieniu gospodarczym i przystąpieniu do Unii Europejskiej. Znaczne wzrosty z tym związane jasno pokazują, że te państwa najbardziej odczuły skutki globalnego kryzysu finansowego”, stwierdziła profesor Elaine Kempson z Centrum badawczego Finansów Osobistych, partnera akademickiego Genworth przy sporządzaniu Indeksu. Za to Portugalia i Norwegia zanotowały duże spadki poziomu niestabilności uzyskując odpowiednio 25 i 23 punkty. W efekcie, Norwegia zastąpiła Danię, stając się najbezpieczniejszym krajem w Indeksie.

„To zaskakujące, że problemy finansowe zmniejszyły się, biorąc pod uwagę wzrost poziomu bezrobocia w niektórych regionach Europy. To sugeruje, że niektóre środki podjęte przez rządy w zakresie polityki monetarnej mogły mieć pozytywny wpływ na dobrobyt konsumentów, m.in. niższe stopy procentowe i kontrolowana inflacja”, podsumowuje Marat Nevretdinov z Genworth Financial.