Tydzień 36/2009 (31.08-06.09.2009)

Przeczytaj także: Tydzień 35/2009 (24-30.08.2009)

• Według prezesa EBC Jean-Claude Trichet-a recesja w strefie euro najprawdopodobniej już się zakończyła. Jego zdaniem są oznaki, iż kurczenie się aktywności gospodarczej zakończyło się i następuje okres stabilizacji. Spodziewany jest okres stopniowego ożywienia, jednak nie nadszedł jeszcze czas na wdrażanie strategii wyjścia z kryzysu. Nadal utrzymuje się potrzeba wspierania działalności kredytowej, przez nadzwyczajne środki umożliwiające dofinansowywanie banków.
• Według Eurostat-u lipcowa sprzedaż detaliczna w strefie euro spadła o 0,2% m/m i o 1,8% r/r - podał Eurostat. Według GUS, sprzedaż detaliczna w Polsce wzrosła w lipcu o 6,9 % m/m i 5,7% r/r.
• Według OECD strefa euro wyjdzie z recesji w III kw., wzrostem o 0,3% kw/kw, ale w całym roku spadek PKB wyniesie 3,8% r/, a nie 4,8% jak wcześniej prognozowano.
• Według EBC w strefie euro widać oznaki ożywienia, więc bank zmienił dla strefy euro swoje prognozy na 2009 - spadek PKB o 4,6% r/r, oraz na 2010 wzrost o 0,3% r/r. EBC pozostawił stopy procentowe na dotychczasowym poziomie (główna stopa jest na poziomie 1%). Wyrażono też nadzieję, że Europa wyjdzie z deflacji i wg prognoz w całym tym roku inflacja w strefie euro sięgnie 0,4%, a w przyszłym zwiększy się do około 1,2%.
• W II kw. brytyjska gospodarka skurczyła się o 0,7% kw/kw i o 5,5% r/r. Szybkiemu ożywieniu nie sprzyja podwyżka podatków, rosnące bezrobocie i ciężkie warunki przyznawania kredytów.
• Produkt krajowy brutto Szwajcarii spadł w II kwartale o 2% r/r i o 0,3% kw/kw.
• W I kw. PKB Grecji skurczył się o 1,2% kw/kw, ale w II kw. wzrósł o 0,2% kw/kw. Komisja Europejska przewiduje, że w tym roku gospodarka Grecji skurczy się o 0,2% r/r.
• Pod znakiem zapytania staje integracja ukraińskich gazociągów z siecią europejską. Rosja zrezygnowała z kar za nieodebrany przez Ukrainę gaz, a w zamian Gazprom ma dostać ulgę w opłatach za tranzyt gazu przez Ukrainę... Rosja i Bułgaria potwierdziły wspólną inwestycję gazową South Streem. Chorwacja to kolejny kraj, który zgłosił chęć przystąpienia do tego projektu.
• Gazprom zmienił program inwestycyjny i budżet na rok 2009. Zredukowano inwestycje o 17% wobec poprzednich planów do 16,78 mld euro (redukcja o 3,5 mld euro).
• Na przejęcie Sun Microsystems (to jeden z największych producentów serwerów oraz języka Java wykorzystywanego powszechnie m.in. na stronach internetowych i w telefonach komórkowych, znany jest też z systemu operacyjnego Solaris - wcześniej SunOS)przez Oracle (potentat na rynku baz danych i jeden z największych producentów oprogramowania) zgodził się już amerykański Departament Sprawiedliwości. Jednak Komisja Europejska obawia się, że ta transakcja zakłóci konkurencję na rynku i blokuje tę transakcję.
• Niemcy zakończyły już dawanie premii na zakup nowego auta i złomowanie starego. Wyczerpał się limit 5 mld euro. Do lipca niemieccy kierowcy kupili 2,4 mln nowych samochodów, o 27% więcej niż przed rokiem. Podobne rozwiązania zastosowało w Europie 12 państw. Także w USA zastosowano podobne rozwiązanie (3 mld USD).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

CZY KOLEJNY SZCZYT G20 W PITTSBURGHU ZAKOŃCZY SIĘ SUKCESEM?

W końcu września ma odbyć się kolejny szczyt G20, którego głównym tematem ma być reforma światowych rynków finansowych. Jeszcze na początku roku, przed londyńskim spotkaniem czołówka krajów uprzemysłowionych i gospodarek wschodzących, były większe podstawy do optymizmu. Powszechnie wyrażano nadzieję, że te kraje są w stanie współnie wypracować rozwiązania zapobiegające powtórzeniu się podobnego kryzysu. Teraz, gdy wydaje się, że w gospodarkach zatrzymał się spadek i sytuacja stabilizuje się, coraz bardziej widać dbałość poszczególnych krajów przede wszystkim o interesy własnej gospodarki i maleją szansę na powszechną zgodę na szerokie reformy. Widać, jak postępuje rząd amerykański starający się utrzymać pozycję światowego centrum finansowego, widać też jak postępuje Wielka Brytania mająca podobny cel. Nie ulega wątpliwości, że poważny wpływ na rozwiązania w tym zakresie będą miały też Chiny współpracujące w tym zakresie z czołowymi krajami gospodarek wschodzących, czyli z Rosją i Brazylią. W tej sytuacji na Starym Kontynencie dużą aktywnością wykazują się Niemcy i Francja. Ich przywódcy występują teraz do Szwecji (przewodniczy Unii Europejskiej) z propozycją przygotowania stanowiska państw Unii na szczyt G20. To ważna inicjatywa, bo szkoda przegapić takiej szansy.

Jedną z niemieckich propozycji jest wprowadzenie międzynarodowych regulacji, ograniczających wielkość banków. Chodzi o to, aby nie było możliwe osiąganie przez nie takich rozmiarów, że „groźba ich upadku stanowiłaby zagrożenie dla całego systemu finansowego i aby takie instytucje w sytuacji kryzysowej nie były zdolne do szantażowania rządów”.

Oprócz konieczności przygotowania ogólnoświatowych rozwiązań pojawiło się ostatnio szereg sygnałów, które wywołały duże niezadowolenie społeczne. Okazało się, że instytucje rynku finansowego obciążane dziś odpowiedzialnością za wywołanie kryzysu, do ratowania których rządy musiały się zaangażować astronomiczne kwoty, teraz wypłacają swoim kierownictwom milionowe premie!

Problem ten stał się przedmiotem dyskusji w trakcie ostatniego, berlińskiego spotkania kanclerz Niemiec Angeli Merkel i prezydenta Francji Nicolasa Sarkozy. Potwierdzili oni wolę kontynuacji zapowiedzianych wcześniej reform światowych rynków, ale też w ich wspólnym stanowisku można zauważyć chęć zaostrzenia reguł w stosunku do zarobków w firmach finansowych. Poinformowali, że oba kraje wprowadzą „własne regulacje dotyczące wynagradzania bankierów, bez względu na to, czy inne kraje poprą takie rozwiązania”. Pierwsze kroki w tym kierunku zrobiła Francja informując, że wprowadzi ograniczenia dotyczące premii dla maklerów bankowych. W tym przypadku 2/3 premii dla maklerów będzie zależne od ich wyników finansowych, a tylko 1/3 przyznawana będzie automatycznie. Natomiast instytucjom, które nie zaakceptują nowych reguł, grozi się sankcjami.