Tydzień 10/2004 (01-07.03.2004)

• Wzrost gospodarczy w 12 krajach strefy euro w IV kwartale 2003 roku wyniósł 0,3%kw./kw. i 0,6% r./r. Według Brukseli w pierwszym kwartale 2004 roku wzrost gospodarczy w tych krajach wyniesie odpowiednio 0,3%kw./kw. i 0,7%r./r.
• Europejski Bank Centralny pozostawił główną stopę procentową na poziomie 2,0% (jest ona dwa razy wyższa niż w USA). Uznał, że jego polityka pieniężna nie wymaga obecnie korekty, sprzyja kształtowaniu inflacji na właściwym poziomie i przyczynia się umacnianiu tendencji rozwojowych w gospodarce.
• Według Eurostatu PKB w strefie euro wzrosło w czwartym kwartale 2003 roku o 0,3% kw./kw. oraz o 0,6% r./r. Według Komisji Europejskiej PKB dla strefy euro w pierwszym kwartale 2004 roku wyniesie 0,3%-0,7%.
• Według Federalnego Urzędu Pracy w lutym stopa bezrobocia na niemieckim rynku pracy wzrosła do 10,3% z 10,2% w styczniu.
• Zamówienia w niemieckim przemyśle w styczniu spadły o 2%m./m., a zamówienia zagraniczne spadły o 2,8% m./m.
• Deklaracje o utworzeniu konsorcjum dla eksploatacji ukraińskich magistrali gazowych w 2002 roku podpisali prezydenci Rosji Władimir Putin,i Ukrainy Leonid Kuczma oraz kanclerz Niemiec Gerhard Schröder. Do tej pory nie wypracowano jednak zasad działania konsorcjum i nie rozpoczęło ono działalności. Przez ukraińskie rurociągi Rosja transportuje gaz do Unii. Realizacja porozumienia to utrata przez Kijów kontroli nad gazociągami, spadek dochodu dla budżetu i utrata ważnego instrumentu politycznego. Eksperci rosyjskiego Gazpromu i ukraińskiego Naftohazu ostatnio opracowali dokument o zasadach przekazania gazociągów w dzierżawę w formie koncesji dla konsorcjum z udziałem rosyjskiego koncernu.
• W roku 2003 inwestycje zagraniczne w Rosji wyniosły 12mld USD. Największy w tym udział mają firmy niemieckie, które zainwestowały 3,5mld USD. Według prognoz w 2004 roku wzrosną one o 15%-20%.
• Szwecja potwierdziła, że nie otworzy rynku pracy po 1 maja dla nowych krajów członkowskich Unii Europejskiej. Ta blokada będzie trwała prawdopodobnie przez co najmniej dwa lata.
• Białoruski monopolista Biełtransgaz wynegocjował z Gazpromem kontrakt na dostawę 10,2mld m3 rosyjskiego gazu.
• Węgry mają stopę bezrobocia na poziomie 5,8%, Słowacja ok. 16,6%, a Polska ponad 20%.
• Węgry na zasadzie wzajemności, po wejściu do UE nie otworzą swego rynku pracy na kraje, które nie chcą po rozszerzeniu bloku otworzyć swojego rynku pracy dla nowych obywateli Wspólnoty. Według raportu Komisji Europejskiej we wszystkich 10 krajach akcesyjnych tylko jeden na stu obywateli planuje emigrację.
• Według Centralnego Biura Statystycznego (KSH) w IV kwartale 2003 roku PKB Węgier wzrósł o 3,5% r./r.
• Wobec rosyjskiego koncernu naftowego Jukos Rosyjskie Ministerstwo ds. Służb Podatkowych wystąpiło z żądaniem zapłacenia zaległych podatków w wysokości 3mld USD. Aresztowano też właścicieli, w tym prezesa Michaiła Chodorkowskiego i Płatona Lebiediewa, a Wasilij Szachnowski został już skazany na rok więzienia w zawieszeniu, zaś za kilkoma innymi udziałowcami koncernu wydano międzynarodowy list gończy. Teraz służby podatkowe wystąpiły wobec drugiego, rosyjskiego koncernu naftowego Sibinieft o zapłacenie 420 mln USD, oskarżając go o niezapłacenie w latach 2000-2001 należnych podatków. Sibinieft to niedoszły partner Jukosa w planowanej przed rokiem fuzji. Za tym koncernem stoi jej założyciel Roman Abramowicz (dziś także właściciel londyńskiego klubu piłkarskiego Chelsea).

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

NOWA INICJATYWA EUROPEJSKA

Bruksela już teraz ogłosiła, jaki będzie jej następny krok po rozszerzeniu. Szef Komisji UE Romano Prodi poinformował, że Unia Europejska przyzna swoim sąsiadom wszystkie korzyści członkowskie, poza udziałem w instytucjach decyzyjnych. Ta "nowa polityka sąsiedztwa" ma objąć tak kraje śródziemnomorskie, jak i kraje poradzieckie. Oznacza to, że Unia nie zamierza dalej poszerzać się, lecz chce umożliwić swoim sąsiadom te wszystkie korzyści płynące z członkostwa, poza ich udziałem w organach unijnych. Oznacza to, że podstawowe unijne swobody (wolność przemieszczania towarów, usług, ludzi i kapitału) będą dotyczyły wszystkich krajów Starego Kontynentu i krajów Północnej Afryki. Oznacza to też, że obywatele, w tym także np. Rosji czy Maroka będą mieli takie samo prawo jak Niemiec lub Francuz przyjechać do kraju UE bez wizy, transferować tam pieniądze, kupić dom i podjąć pracę.

Trudno nie łączyć treści powyższej deklaracji z toczącymi się obecnie trudnymi rozmowami Unii z Rosją. Tu też powiało optymizmem. Obie strony potwierdzają, iż z dniem 1 maja umowy handlowe Unii Europejskiej z Rosją będą obejmowały 25 unijnych krajów. Pascal Lamy wychodząc naprzeciw obawom Rosji o ograniczenie jej importu do europejskich krajów poinformował, że zamiarem Unii jest stopniowe znoszenie kontyngentów.

W tym miejscu warto dodać, że równolegle z Unijnymi rozmowami prowadzone są konsultacje przedstawicieli rządów Polski i Rosji w sprawie wymiany handlowej po 1 maja. Powiało optymizmem.