Fundusze private equity w niepewności. Ryzyko nie tylko w inflacji

Przeczytaj także: I połowa 2021 roku rekordowa na rynku private equity

W 2021 roku fundusze private equity zainwestowały w 140 spółek w Europie Środkowo-Wschodniej, z czego najwięcej - 31 transakcji - miało miejsce w Polsce, 23 w Rumunii, a 21 w Czechach, wynika z analiz Bain & Company. Jedną z największych inwestycji w Polsce i w regionie było przejęcie producenta alkoholi Stock Spirits przez CVC Capital Partners.

Największym zainteresowaniem funduszy w regionie CEE cieszyły się w ubiegłym roku firmy z sektora technologicznego, które będą na radarze inwestorów także w kolejnych kwartałach. Atrakcyjnych celów inwestycyjnych fundusze upatrują również w sektorze odnawialnych źródeł energii (OZE), który jest rozdrobiony i wymaga znacznych nakładów inwestycyjnych.

Wzrost inwestycji w branży IT i OZE przełożył się na wzrost wycen spółek z tych branż. Inwestorzy są gotowi płacić za nie coraz więcej, ponieważ spodziewają się, że będą one największymi beneficjentami zmian zachodzących w gospodarce – powiedział Jacek Poświata, Partner Zarządzający Bain & Company Poland/CEE.

Z wyliczeń Bain & Company, który jest czołowym doradcą funduszy PE w Polsce i na świecie, wynika, że w ubiegłym roku średnia cena zakupu spółki technologicznej osiągnęła na świecie rekordową wartość odpowiadającą 25-krotności jej zysku EBITDA wobec 20 razy EBITDA rok wcześniej. Wysokie wyceny utrzymywały się też w innych branżach. W tej chwili trudno prognozować, czy w kolejnych kwartałach utrzymają się wysokie wyceny spółek i dynamika transakcji z powodu wojny w Ukrainie.

Niepewność jest ogromna i trudno w tej chwili definitywnie wypowiadać się na temat skali możliwych reperkusji w dłuższej perspektywie – powiedział Jacek Poświata. – Inwestorzy próbują kreślić różne scenariusze rozwoju sytuacji i ocenić, który z nich będzie najbardziej prawdopodobny dla funduszy oraz dla ich spółek portfelowych.

Według ekspertów wojna w Ukrainie i jej wpływ na gospodarkę istotnie zwiększają ryzyka inwestycyjne, które do niedawna związane były głównie z wysoką inflacją i zacieśnianiem polityki pieniężnej. Z drugiej strony fundusze zgromadziły ogromne środki na inwestycje i w przypadku poprawy sytuacji geopolitycznej w regionie mogą powrócić do zakupów. Jak wynika z wyliczeń Bain & Company łączna pula środków na inwestycje zgromadzonych przez fundusze na świecie wzrosła w ubiegłym roku do rekordowego poziomu $3,4 bln z $3,1 bln w 2020 roku.

Pomimo utrzymujących się wysokich wycen, zarówno w Europie Środkowo-Wschodniej, jak i na polskim rynku private equity nadal więcej było kupujących niż sprzedających. W ubiegłym roku fundusze wyszły z ok. 60 inwestycji w regionie CEE, z których zaledwie kilkanaście było zlokalizowanych w Polsce. Choć nieliczne, w wielu przypadkach były to imponujące transakcje, jak na przykład debiuty giełdowe operatora paczkomatów InPost czy Huuuge Games. Debiut spółki InPost w Amsterdamie z ofertą akcji za ponad €3,2 mld okazał się największym IPO w Europie i piątym co do wielkości na świecie w 2021 roku. Z kolei oferta publiczna akcji Huuuge w Warszawie, o wartości około 1,6 mld zł, była największą w historii polskiej branży gier.

Giełda zaczęła odgrywać coraz większą rolę w strategii inwestycyjnej funduszy w Polsce, zarówno jako miejsce do pozyskiwania nowych spółek, jak i wyjścia z inwestycji. Jednak obecne załamanie się cen akcji spółek giełdowych może przyhamować zapał do przeprowadzania ofert publicznych przez fundusze – powiedział Paweł Szreder, młodszy partner w Bain & Company.

Nowe rekordy zostały odnotowane w globalnej aktywności funduszy private equity. Jak wynika z Global Private Equity Report 2022, opublikowanego przez Bain & Company w tym tygodniu, w 2021 roku wielkość inwestycji zrealizowanych przez fundusze na świecie podwoiła się do $1,1 bln i przebiła poprzedni rekord odnotowany w 2006 roku na poziomie $804 mld. Wspomniany wcześniej sektor technologiczny stanowił prawie jedną trzecią przejęć zrealizowanych przez fundusze na świecie w ubiegłym roku.