Tydzień 37/2006 (11-17.09.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 36/2006 (04-10.09.2006)

• Wkrótce rozpoczynają się negocjacje Unii Europejskiej z Chinami na temat zasad współpracy gospodarczej. Poprzedni traktat o współpracy podpisano przed 20 laty.
• Według Eurostatu sierpniowa inflacja w strefie euro wyniosła 2,3% r/r (w lipcu z 2,4% r/r) podobnie jak w unijnej "25". Zgodnie z kryterium inflacyjnym (zawartym w Traktacie z Maastricht) HICP jest podstawą do oceny stabilizacji cen i jest to "zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych obliczany według ujednoliconej metodologii Biura Statystycznego Unii Europejskiej". Warto tu przypomnieć, że "dane do inflacji HICP pochodzą z wydatków budżetów gospodarstw domowych oraz z rachunków narodowych", a dane do CPI tylko z wydatków budżetów domowych.
• Wzrasta tempo rozwoju europejskiej gospodarki i coraz większe trudności ma EBC z utrzymaniem niskiego poziomu inflacji. W tym roku EBC już dwa razy podnosił stopy procentowe. Spodziewane są dalsze podwyżki. Obecnie główna stopa wynosi 3% (w USA - 5,25%).
• W ciągu ostatnich 12 miesięcy stopy procentowe w Szwajcarii wzrosły czterokrotnie, za każdym razem o 0,25 punktu procentowego. Obecnie główna stopa procentowa wynosi 1,75%, a CHf ma najniższą wartość wobec euro od ponad 2 lat.
• Jest już wyrok Trybunału Europejskiego w sprawie podatku VAT od pojazdów służbowych, pobieranego przez włoski rząd przez cztery lata. TE stwierdził on, że w ten sposób nieprawnie pobrano 10 mld euro. Wynika z tego, że te pieniądze odzyskają teraz nabywcy aut (przedsiębiorstwa i właściciele firm prywatnych). Trybunał nakazał zwrot pieniędzy za całe 4 lata, w trakcie których działał wadliwy prawnie przepis.
• Projektowana przez rosyjski Gazprom i węgierski MOL druga nitka gazociągu "Błękitny Potok" (przez Morze Czarne) będzie teraz dostarczać przez Turcję rosyjski gaz do Bułgarii, Rumunii, Węgier i Austrii. Pierwsza nitka gazociągu "Błękitny potok" (to wspólna inwestycja Gazpromu z włoskim koncernem ENI), od 2002 r. dostarcza rosyjski gaz do Turcji, jednak obecnie potencjał transportowy tej magistrali jest wykorzystany w ok. 30%. W najbliższych dwóch latach po powstaniu nowych gazociągów z Turcji przez Grecję do Włoch, ta sytuacja się zmieni. Ta koncepcja ma umożliwić zwiększenie dostaw rosyjskiego do Europy Zachodniej z pominięciem Ukrainy.
• Gazprom - największy światowy producent gazu podniósł o 19% prognozy sprzedaży w 2006 r. Przychody mają wynieść 84 mld USD). Główną przyczyną korekty jest wzrost cen gazu: do byłych republik radzieckich ceny wzrosły w ciągu pierwszych 7 m-cy o 95,5%. Ceny średnie wynoszą obecnie 185,7USD za 1000 m³.
• Złota akcja (prawo do blokowania decyzji strategicznych) Skarbu Państwa jest zgodna z unijnym prawem. Rozstrzygnięcie to jest związane z planowaną fuzją francuskich grup energetycznych GDF i Suez.
• Peugeot planował przeznaczyć 350 mln euro na budowę w słowackiej fabryce w Trnavie kolejnych hal do produkcji nowych samochodów dostawczych (w 2010 miało ich być 150 tys./rok). Pierwotnie planowano rozwinięcie produkcji do 450 tys. aut rocznie. W dotychczasowym zakładzie produkuje się samochody osobowe Peugeot 207. Teraz mówi się o rezygnacji z tych zamiarów.
• Według Eurostatu całkowita stopa zatrudnienia w Unii Europejskiej (w "25") dla osób w wieku 15-64 lat wyniosła w 2005 roku 63,8% (w 2004 roku wyniosła 63,3%). Wynika z tego, że 197,5 mln obywateli UE miało pracę stałą lub czasową. Ten parametr był w "25" najniższy w Polsce - 52,8%, podczas gdy w Danii wynosił on aż 75,8%. Najwyższy poziom zatrudnienia kobiet mają Dania (71,9%), Szwecja (70,4%), Finlandia (66,5%), Holandia (66,4%) i w Wielka Brytania (65,9%), a najniższy Malta (33,7%), Włochy (45,3%), Grecja (46,1%) i Polska (46,8%). Aż 18,3% ludności w UE nigdy nie podjęło pracy.
• Projekt przyszłorocznego budżetu przekreśla możliwość wejścia Czech do strefy euro w roku 2010. Wszystko wskazuje na to, że deficyt budżetowy wyniesie w roku 2007 co najmniej 3,8% PKB.
• Po zakupie za ok.1 mld euro 5% akcji EADS (to europejski koncern lotniczo-wojskowy, właściciel Airbusa i główny konkurent amerykańskiego Boeinga) przez rosyjski państwowy bank Wniesztorgank coraz częściej mówi się o członkostwie Rosjanina w radzie dyrektorów tego koncernu, a nawet możliwości utworzenia europejsko-rosyjskiego koncernu lotniczego. Jeśli ten problem będzie aktualny, to w strefę Airbusa wejdzie także rynek rosyjski.
• Zdecydowano, że będzie odnoga Północnego Gazociągu do Kaliningradu.
• Unia wspomoże (przez granty i pożyczki) instalację na ukraińskiej granicy liczników przepływu gazu i ropy.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

EUROPA i AZJA. WSPÓLPRACA i RYWALIZACJA

W Helsinkach miało miejsce doroczne spotkanie krajów Azji i Europy (ASEM), w którym uczestniczyło 38 szefów państw i rządów. Rozmowy polityków koncentrowały się na sprawach gospodarczych. Interesy azjatyckich krajów reprezentowały Japonia (druga gospodarka świata), Chiny i Południowa Korea. Rozmowy europejsko-azjatyckie są coraz ważniejsze dla krajów Starego Kontynentu, bo są one po Stanach Zjednoczonych – najważniejszym, ekonomicznym partnerem Unii Europejskiej. Wa­żność tych kontaktów z roku na rok wzrasta, bo w ciągu ostatnich 2 lat wymiana handlowa z Japonią i Koreą zwiększyła się o ponad 100%, a w przypadku Chin w ostatnich latach w wielu dziedzinach wzrosła o kilkaset procent.

Problemem "25" jest dziś bilans handlowy z azjatyckimi krajami, a szczególnie z Chinami. Nie jest rozwiązaniem kontynuowanie dotychczasowej polityki opartej na wprowadzaniu ograniczeń ilościowych i ceł dumpingowych na import kolejnych chińskich towarów, co dotychczas praktykowano. Będzie to na pewno głównym obszarem rozmów negocjacyjnych pomiędzy Unia Europejską i Chinami, bo przygotowana być musi nowa umowa handlowa. W ramach tych negocjacji będą też musiały być omówione środki, jakie winny być zastosowane wobec chińskich producentów, którzy na dużą skalę produkują towary w oparciu o europejskie wzorce. Brak respektowania praw autorskich jest przyczyną dużych strat, jakie ponoszą europejscy producenci. W tych negocjacjach Chiny będą stawiać problem rezygnacji przez UE z embarga na technologie wojskowe.

Wspólnym problemem obu światowych centrów polityczno-gospodarczych jest przyszłość światowego handlu. Jak wiadomo w impasie są dziś negocjacje prowadzone w ramach WTO w sprawie dalszej liberalizacji światowego handlu. Nie ulega wątpliwo­ści, że przyjęcie tych nowych rozwiązań może mieć pozytywny wpływ na utrzymanie korzystnego dziś tempa wzrostu gospodar­czego w Unii, ale też może pozytywnie wpłynąć na dalszy rozwój chińskiej obecności gospodarczej na świecie. Jeśli nie dojdzie do przyjęcia tego dokumentu, większą rolę w świecie będą odgrywały umowy dwustronne w tym ta, którą Unia ma podpisać z Chinami. Wiele wskazuje na to, że podobną umowę Unia Europejska zamierza podpisać z Koreą Północną.