Jak zwiększyć uczestnictwo w PPK? Są na to sposoby

Czy możliwe było uzyskanie wyższego ogólnego poziomu partycypacji pracowników w PPK? Badanie zrealizowane przez Izbę Zarządzających Funduszami i Aktywami oraz Izbę Gospodarczą Towarzystw Emerytalnych, w których zrzeszone są instytucje prowadzące PPK, pokazało, że 2/3 reprezentantów instytucji finansowych (66,7%) jest przekonanych, że tak właśnie mogło się stać. Odmienną opinię sformułowało 13,3% badanych, a co 5. nie miał w tej kwestii ugruntowanej opinii.

Negatywnymi czynnikami, które w największym stopniu zaważyły na niedostatecznej partycypacji, były według ankietowanych:

• brak zaufania pracowników do systemu emerytalnego i rynku kapitałowego (100%),
• zbyt małą kampanię informacyjną ze strony rządu (60%) oraz
• brak kultury oszczędzania i inwestowania w Polsce (33,3%).

W mniejszym stopniu (po 20%) wpływ miały niski poziom wiedzy i sprawności finansowej wśród pracowników, brak pozytywnego zaangażowania pracodawców w promowanie PPK w swojej firmie oraz zbyt niskie pensje. Jeszcze rzadziej, zaledwie po jednym wskazaniu (6,7%), jako przyczyny niskiego uczestnictwa w programie wskazywane były: brak dobrej znajomości produktu (PPK), zbyt krótki okres na wdrożenie PPK, brak możliwości komunikowania historii oszczędzania i inwestowania w PPK, bieżąca koniunktura na polskim rynku kapitałowym oraz niechęć do obniżenia bieżących dochodów.

– Kolejny raz potwierdza się, że na poziom partycypacji w PPK wpływ ma wiele czynników, niemniej jednak mocno rzutują na niego negatywne doświadczenia oraz zawiedzione zaufanie. Pomimo to warto zidentyfikować potrzebne usprawnienia w programie i podjąć działania wspierające rozwój systemu. Dzięki temu będzie można podnieść poziom uczestnictwa. Jednocześnie musimy pamiętać o konieczności uwzględnienia aktualnej sytuacji epidemicznej i gospodarczej w następnych etapach wdrożenia – tłumaczy Małgorzata Rusewicz, prezes zarządu IZFiA oraz prezes IGTE.

Wśród największych zagrożeń dla rozwoju PPK oraz wzrostu liczby uczestników programu wskazane zostały brak obowiązku przekazywania danych kontaktowych instytucjom zarządzającym umożliwiających sprawną komunikację z uczestnikami (46,7%) oraz brak zwolnień podatkowych dla pracowników od wpłat pracodawców (26,7%). W zdecydowanie mniejszym stopniu jako zagrożenie (po 6,7%) postrzegane są jednoczesna transformacja OFE z opłatą przekształceniową 15%, wpływająca na negatywne postrzeganie stabilności systemu emerytalnego, finansowanie przez pracownika swojej składki plus konieczność zapłaty podatku od składki pracodawcy oraz brak standardów prezentacji wyników inwestycyjnych.

- Kluczową kwestią w profesjonalnym wdrożeniu PPK jest identyfikacja klienta, zrozumienie potrzeb pracodawców i dobre przygotowanie przez zespoły wdrożeniowe stosownej propozycji współpracy dla określonego segmentu klientów. Oferujemy bezpłatne wsparcie Ekspertów Regionalnych PPK w postaci konsultacji oraz szkoleń dla pracowników i pracodawców. Dzięki ścisłej współpracy jesteśmy w stanie pomóc instytucjom finansowym w kolejnych etapach wprowadzenia PPK, aby poziom partycypacji był zgodny z oczekiwanym – komentuje Robert Zapotoczny, prezes zarządu PFR Portal PPK.

Zdaniem badanych wyższy poziom partycypacji w największym stopniu mógł zostać uzyskany dzięki dużej kampanii informacyjnej ze strony rządu (66,7%), większemu zaangażowaniu pracodawców w promowanie PPK w swojej firmie (53,3%), zwiększeniu ulg podatkowych dla uczestników PPK (53,3%), oraz dopracowaniu legislacji i jasnym wytycznym dotyczącym stosowania jej przepisów (46,7%). Nieco częściej niż co czwarty badany (26,7%) uważał, że partycypacja byłaby wyższa, gdyby rząd bardziej wspierał pracodawców we wdrażaniu PPK. Pojedynczy respondenci (6,7%) spodziewaliby się większego powodzenia programu m.in. w przypadku znaczniejszego zaangażowania reprezentacji pracowników w promowanie PPK u swojego pracodawcy, wydłużenia okresu wdrożenia, czy zwiększenia udziału pracodawców we wpłatach do PPK.

Badanie instytucji finansowych prowadzących pracownicze plany kapitałowe „Wdrożenie PPK” zostało przeprowadzone przez IZFiA oraz IGTE metodą CAWI w dniach od 6 lutego do 4 marca 2020 roku na próbie 15 instytucji finansowych, TFI i PTE, członków ww. izb.