Wakacje 2018: Bułgaria o połowę tańsza niż w sierpniu

Przeczytaj także: Wakacje 2018: Turcja drożeje najsilniej

Dwa różne światy – ankiety i realna rzeczywistość

Powstaje jednak coraz bardziej zasadne pytanie, czy te i inne mocno spadające wskaźniki prawidłowo odzwierciedlają stan rzeczywisty. Temat jest rozległy, ale postępując nieco na skróty można tu zastosować rozumowanie równoległe w innej istotnej dla gospodarki dziedzinie, a mianowicie w obszarze badań przyszłej koniunktury w przemyśle. Dla celów jej określania, a de facto do określania dynamiki wzrostu/spadku produkcji przemysłowej powszechnie stosowany jest wskaźnik Manufacturing PMI, który powstaje na podstawie ankiet wśród przedsiębiorców dotyczących trendów zamówień, na podstawie których można wyliczyć prawdopodobny wzrost produkcji.

Problem w tym, że polscy przedsiębiorcy, którzy w znacznej części nie są entuzjastami partii rządzącej, prawdopodobnie udzielają odpowiedzi odbiegających in minus od realiów. Efekt tego jest taki, że polski PMI staje się na tle innych krajów bardzo słaby, co prowokuje nawet tytuły w stylu: Polska w ogonie Europy, polski przemysł coraz słabszy, co się dzieje z naszym przemysłem?

Tymczasem Polska należy do ścisłej grupy liderów wzrostu produkcji przemysłowej w UE. W celu pokazania tej dualnej rzeczywistości, czyli bardzo słabych ankiet i bardzo dobrych faktycznych wyników przedstawiamy zestawienie wskaźników PMI dla kilku krajów sąsiednich (tych, w których PMI funkcjonuje), największych krajów Unii oraz unijnej gospodarczej gwiazdy, czyli Szwecji, a także Eurostrefy, USA i Chin. Niebieskie słupki reprezentują wskaźnik PMI pokazany jako nadwyżka ponad wynikiem neutralnym (50 pkt), a kółka wzrost produkcji przemysłowej w procentach, czyli też ponad stan neutralny, czyli zero procent. W obu przypadkach są to uśrednione wyniki z trzech ostatnich miesięcy, za które są dostępne dane (maj-lipiec).


Z zestawienia widać wyraźnie, że Polska zajmuje w nim zupełnie unikalną pozycję w Unii Europejskiej. PMI, przy swojej konstrukcji, leżą zwykle powyżej dynamiki produkcji przemysłowej wyrażonej w procentach. Wyjątki zdarzają się bardzo rzadko i z reguły jako przyczynę mają jakieś istotne perturbacje polityczne lub gospodarcze.

Myślenie analogowe zatraca już swój sens

Ważne jest też to, że sytuacja naszego kraju nabiera w tym kontekście coraz większego wykoślawienia i w zakresie PMI za sam sierpień spadliśmy już na ostatnie miejsce w UE ustępując w znacznym stopniu nawet Grecji.

Dla organizatorów turystyki ma to takie znaczenie, że ostry spadek wskaźników optymizmu zakupowego Polaków nie ma prawdopodobnie realnych podstaw i jest znacznie przesadzony - podobnie jak spadek PMI. W ten sposób wskaźniki typu consumer index przestają już być użyteczne w ocenie popytu – zwłaszcza w turystyce – i powinny, przed ich stosowaniem dla celów szacowania faktycznego popytu, podlegać uzdatniającej obróbce cyfrowej.

Wynikiem ubocznym powyższego zestawienia jest szokujący dla niektórych osób obraz jak bardzo przewyższamy dynamiką produkcji przemysłowej inne kraje, nie wyłączając nawet prawie etatowego lidera w tej dziedzinie, czyli Chiny.

Plus: ratingowani organizatorzy przedłużyli swoje gwarancje

Mniej więcej w połowie września mija termin ważności gwarancji dla znacznej części organizatorów turystyki zarejestrowanych w Centralnej Ewidencji Organizatorów i Pośredników Turystycznych. Gwarancje upływające w tym terminie przedłużyło 13 z 32 obecnych w tabeli Rankingu i ratingów Liderów Turystyki Wyjazdowej publikowanego na stronach portali Turystyka.rp.pl i Wczasopedia.pl. Jeśli natomiast brać pod uwagę również biura Exim Tours oraz Interhome, które przedłużyły gwarancje nieco wcześnie , czyli odpowiednio 30 i 31 sierpnia liczba ta urasta do 15, czyli prawie połowy.

Plusem w tym wypadku jest to, że pomimo nietypowej sytuacji podażowo-popytowej w branży, która z pewnością odbiła się niekorzystnie na wynikach finansowych branży jako całości i poszczególnych organizatorów – do czego zresztą część z nich otwarcie się przyznawała- cały proces przebiegł bez spotykanych czasem w przeszłości opóźnień.

Jest to korzystny sygnał, który może świadczyć o tym, że pomimo mniej korzystnej sytuacji na rynku zorganizowanej turystyki wyjazdowej, zgromadzone w okresach przeszłych fundusze własne organizatorów nadal stanowią – w ocenie wystawców gwarancji – o wystarczającej bieżącej stabilności tych organizatorów, a także jej perspektywach, zwłaszcza w bliższym okresie.

Poniżej przedstawiamy aktualne zestawienie czynnych gwarancji organizatorów z wymienionej wcześniej tabeli.

II. Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach wizualizację omawianej tematyki cen imprez turystycznych w postaci mapek, które w naszej intencji mają pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji. Począwszy od 22 stycznia zestawienia obejmują jedynie sezon lato 2018, podczas gdy wcześniej były one sporządzane naprzemiennie dla zimy i lata.

2. W tym materiale na cenach dla wylotów w okresie 1-7 października 2018 roku, czyli w pierwszym pełnym tygodniu tego miesiąca, zebranych 13 września i porównanych z cenami z 6 sierpnia września, a w porównaniach rok do roku z cenami z 14 września 2017 roku.

W ostatnim tygodniu średnia cena wycieczek w pierwszym pełnym tygodniu października odnotowała spadek o 103 złote (wcześniej dla wyjazdów październikowych wykazywała wzrosty o 3, 12 i 14 złotych). Największe zniżki zanotowano na Lanzarote – o średnio 967 złotych (poprzednio był tam największy skok cen w górę) oraz na Malcie i Korfu – o 759 i 374 złote. Największe zwyżki średnich cen wystąpiły na Chalkidiki – o 230 złotych oraz na Gran Canarii i Teneryfie – o 115 i 103 złote. W tym samym czasie przed rokiem oraz przed dwoma laty średnie ceny wycieczek odpowiednio spadły o 50 i wzrosły o 2 złote.
Zmiany średnich cen jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka.

Miniony tydzień przyniósł na wiodących kierunkach istotnie głębsze od przeciętnego (czyli od 103 złotych) spadki średnich cen wycieczek na Wyspy Kanaryjskie – o średnio 218 złotych, zaś w mniejszym stopniu zniżkowały ceny na kierunkach greckich i egipskich – średnio o 83 i 77 złotych. Wzrosły natomiast dość wyraźnie średnie ceny wyjazdów do Turcji – o średnio 86 złotych (poprzednio wzrosły o 76 złotych) oraz do oferowanej w tym okresie głównie przez TUI Poland Bułgarii – o 59 złotych.

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia października pokazuje, że bieżąca średnia cena wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu była niższa o 150 złotych, (wcześniej była niższa dla wyjazdów październikowych o 112, 124, 52 i 64 złote). Przed rokiem, czyli w drugim tygodniu września 2017, średnia cena w porównaniu rok do roku była niższa o 126 złotych.

Po raz kolejny (dwudziesty) w tym sezonie czynniki o charakterze kosztotwórczym działały w kierunku zmniejszania marż ze sprzedaży wycieczek. Cena paliwa lotniczego w minionym tygodniu nadal była zdecydowanie wyższa niż przed rokiem (2,89 wobec 2,29 zł/litr, czyli o 26,2 procent). Do zwyżki kosztów nadal przyczyniał się też tańszy złoty, który osłabł w skali 12 miesięcy dla rozliczeń turystycznych o blisko 2 procent.

W rezultacie czynniki zmian cen paliwa oraz kursów złotego zgodnie działały w kierunku powiększania średniego poziomu kosztów wycieczek tym razem w nieco mniejszym stopniu niż przed tygodniem, bo o około 115/125 złotych (poprzednio wpływ ten wynosił 135/145 złotych, a wcześniej 110/120, 95/105, 90/100, 85/95, 110/120, 95/105, 150/160, 130/140, 130/140, 135/145, 110/120, 125/135, 120/130, 135/145, 120/130, 115/125, 50/60 i 45/55 złotych oraz był neutralny, a jeszcze wcześniej czynniki te działały odwrotnie, a zatem w kierunku obniżenia kosztów o około 25/35, 60/70, 35/45, 30/40, 50/60, 85/95 złotych).

Należy pamiętać, że wpływ zmian cen paliwa i walut na ceny wycieczek w zależności od touroperatora jest mniej lub więcej opóźniony (m.in. przez kontrakty zabezpieczające i politykę marż), a ich wpływ należy traktować raczej w uśrednionych kategoriach docelowych (asymptotycznych).

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian na najważniejszych kierunkach obrazuje zamieszczony poniżej wykres.


Na wykresie widoczne jest, że spośród najważniejszych kierunków (dla wyjazdów w pierwszym tygodniu października) na pozycję lidera wzrostów cen rok do roku po dwutygodniowej przerwie powrócił Egipt ze wzrostem o średnio 92 złote, który wyprzedził pod tym względem Turcję, gdzie średnie ceny rok do roku średnio wzrosły o 7 złotych, w tym na Riwierze o 67 złotych. W adekwatnej sytuacji dla pierwszego tygodnia sierpnia (materiał z 23 lipca) Egipt był droższy w niemal identycznej skali, czyli o 93 złote, a Turcja była tańsza o średnio 166 złote lecz sama Riwiera wykazywała roczny spadek cen jedynie o 79 złotych. Tradycyjnie (dla tego sezonu) znacząco taniały w skali roku kierunki greckie – o średnio 80 złotych (w adekwatnej sytuacji dla wyjazdów sierpniowych było to jeszcze aż 335 złotych) oraz kierunki kanaryjskie – o 309 złotych (313 złotych).

Na mniej masowych kierunkach wzrost średnich cen rok do roku odnotowano jedynie w Maroku - o 48 złotych i nieznaczny (o 4 złote) w Tunezji. Duże przeceny zanotowano na Cyprze i w Portugalii – o średnio 256 i 344 złote, a ponownie bardzo znaczne zanotowano na Majorce i na Malcie – o 496 i 560 złotych.

Z perspektywy dwóch sezonów liczonych łącznie (dla wylotów w pierwszym tygodniu października), podobnie jak wielu wcześniejszych zestawieniach, nadal drożała jedynie Turcja - o średnio 82 złote, sporo tańsza były Grecja – o 248 złotych i Egipt – o średnio 277 złotych, zaś bardzo znacznie spadły średnie ceny na Wyspach Kanaryjskich – o 446 złotych.

Ile można zaoszczędzić na wyjeździe w niskim sezonie

Warto też kolejny raz spojrzeć na rozmiary spadków cen wycieczek z wyjazdami w pierwszym tygodniu października wobec cen wycieczek z pierwszego tygodnia sierpnia, które przedstawiono na typowej mapce używanej do porównań bieżących i rok do roku. Jest to porównanie cen wyjazdów z takim samym wyprzedzeniem (dwa tygodnie) wobec terminu rozpoczęcia wycieczki, czyli z materiału z 23 lipca (dla wycieczek sierpniowych) oraz z niniejszego dla wycieczek październikowych.

Tak jak w poprzednim zestawieniu sprzed dwóch tygodni jest wyraźnie widoczne, że posierpniowym spadkom cen lepiej opierają się kierunki całoroczne (Egipt, Wyspy Kanaryjskie, Cypr), a wyraźnie bardziej wrażliwe na zniżki są kierunki sezonowe, jak np. Bułgaria, czy Majorka. Pewnym wyjątkiem w zachowaniu się cen jest Malta, ale ceny na tym kierunku zależą w znacznym stopniu od cen przelotów tanimi liniami, które rządzą się swoimi prawami. W ujęciu procentowym różnice te są jeszcze bardziej widoczne. Zdecydowanym liderem przecen jest Bułgaria – tańsza w październiku o 53,5 procent (przy przeciętnej przecenie dla całego rynku 22,8 procent), ale wysoko w tym ujęciu plasuję się też Grecja, Turcja i Tunezja – 24,3, 23,9 i 23,1 procent, zaś zamykają stawkę Wyspy Kanaryjskie – 15,3 procent i Egipt – jedynie 9,3 procent.