Tydzień 19/2006 (08-14.05.2006)

Przeczytaj także: Tydzień 18/2006 (01-07.05.2006)

• Marcowy deficyt handlu zagranicznego USA wyniósł 62,0 mld USD (w lutym 65,6 mld USD), a w całym pierwszym kwartale wyniósł 196,2 mld USD. Utrzymanie się tej tendencji grozi przekroczeniem w tym roku ubiegłorocznego, rekordo­wego wyniku (723,6 mld USD).
• Amerykański Kongres uchwalił ustawę o obniżce podatków o 70 mld USD uważając, że redukcje podatków pobudzają wzrost gospodarczy. Te decyzje nie umożliwią wyjścia z głębokiego deficytu budżetowego.
• Pogarsza się sytuacja na światowym rynku ropy. Brak postępu w rozwiazaniu kryzysu w Iraku, napięcie w stosunkach z Ira­nem (chodzi o irański program atomowy), niepokojach w krajach afrykańskich (Nigeria). Teraz Wenezuela (piąty światowy eksporter ropy) poinformowała o podniesieniu podatku dochodowego od zagranicznych kompanii naftowych z 34% do 50%. Zapowiedziała też nowy podatek od eksploatacji pól naftowych. Boliwia znacjonalizowała przemysł energetyczny. W Boliwii działa 26 zagranicznych firm energetycznych (wśród nich hiszpański Repsol, francuski Total, amerykański Exxon , brytyjskie British Gas i British Petroleum). Produkcja ma być przekazana do sprzedaży boliwijskiej spółce państwowej YPFB. Zagranicz­ne koncerny będą mogły zatrzymać tylko 18% swoich wyrobów. Boliwia ma też przejąć kontrolę nad kopalniami...
• Kazachstan to znaczący producent ropy i gazu. Ostatnio zadeklarował chęć wzmocnienia współpracy z Unią Europejską. Poinformował KE, że jest zainteresowany realizacją koncepcji transportu gazu rurociąiem przez Morze Kaspijskie z po­minięciem Rosji w celu dywersyfikacji tras dostawy gazu do Europy. Byłaby to ciekawa propozycja gdyby nie to, że Kazach­stan od dłuższego czasu uprawia grę na kilku szachownicach i do końca nie wiadomo, jaka będzie ostateczna ich postawa. Kazachstan jest bliskim sojusznikiem politycznym Rosji, lecz poszukuje niezależnych od Rosji tras przesyłowych. Wybudowa­no już ropociąg służący Chinom, jest też plan eksportowania ropy przez rurociąg Baku-Tbilisi-Ceyhan (BTC), który omija Rosję i biegnie z Azerbejdżanu do Turcji.
• Należy liczyć się z dynamicznym rozwojem współpracy gospodarczej pomiędzy Rosja a Uzbekistanem. Szczególnym ob­szarem współpracy będą surowce energetyczne.
• Maleją szanse na osiągnięcie porozumienia w sprawie liberalizacji światowego handlu, w trakcie toczonych negocjacji w ra­mach WTO.
• USA sprzeciwiły sie przyjęciu Rosji do WTO. Rosyjski Aeroflot miał zamiar kupić od amerykańskiego Boeinga 20 samolotów w wersji 787. Teraz wiele wskazuje na to, że rosyjska kompania zakupi od Airbusa A 350.
• Boeing oraz cztery firmy japońskie wraz z agencjami kosmicznymi NASA i JAXA do 2020 roku wspólnie zbudują samolot naddżwiekowy nowej generacji o prędkości rzędu 2 machów.
• Kolejna fuzja na swiatowym ryku banków. Wachovia (czwarty bank amerykański) kupił za 25,5 mld USD Golden West Financial. Wartość giełdowej firmy wyniesie 117 mld USD, a jej aktywa - 669 mld USD.
• Amerykański Fed podniósł stopy procentowe do 5%. Eksperci spodziewają się dalszego wzrostu stóp, ze względu na za­grożenie inflacyjne. Ceny złota dalej wzrastają, obecnie sa na poziomie 710USD/uncję.
• Bank Światowy skorygował w górę prognozę wzrostu chińskiego PKB (już po raz drugi w tym roku). Jego eksperci progno­zują, że w tym roku wzrośnie ono o 9,5% (pierwotnie prognozowano 8,7% i skorygowano ją na 9,2%). W I kw. wzrost ten wyniósł 10,2%. BŚ nie zmienił swojej prognozy wzrostu chińskiej gospodarki na 2007 rok (8,5%).
• W kwietniu budżet federalny USA miał nadwyżkę wysokości ok. 119 mld USD (rok wcześniej wyniosła 57,7 mld USD). W trwającym obecnie roku budżetowym deficyt wyniósł już 184,1 mld USD, ale jest o 22% niższy niż w tym samym okresie poprzedniego.
• Toyota to dziś najbardziej rentowny producent samochodowy na świecie. W kończącym się w marcu roku obrachunkowym uzyskała 12,3 mld USD czystego zysku i już po raz czwarty z rzędu pobiła poprzedni swój rekordowy wynik Tym razem o 17% r/r). W kończącym się roku sprzedała 7,97 mln samochodów (w poprzednim roku 7,4 mln) za kwotę 188 mld USD (wzrost o 13% r/r). Toyota jest jednym z największym inwestorów w polskiej motoryzacji, ma fabryki w Wałbrzychu i Jel­czu-Laskowicach, gdzie są produkowane silniki i skrzynie biegów.
• USA rezygnują z sankcji - embarga handlowego, restrykcji na podróże irańskich dygnitarzy oraz zamrożenie aktywów Iranu w bankach zachodnich, które miały skłonić Iran do rezygnacji z technologii nuklearnych. Zgadzają się na to, by Europa przedstawiła materialne zachęty do rezygnacji z programu wzbogacania uranu, co umożliwia produkcję broni jądrowej. Mają one przede wszystkim polegać na obietnicy sprzedaży technologii nuklearnych dla pokojowego wykorzystania, na co dotąd USA nie chciał się zgodzić, upierając się przy samych sankcjach i groźbach.
• USA są kolejnym krajem, który wyraził zgodę na przejęcie Arcelora przez Mittal Steel.

Komentarz do wydarzeń gospodarczych

---

ZNOWU TE CHINY!

1. Już jakiś czas temu pisaliśmy o chyba najbardziej spektakularnej chińskiej inwestycji przełomu XX i XXI wieku, o budowie Za­pory Trzech Przełomów, na rzece Jancy. Dzięki tej zaporze i spętrzeniu w niej wody nie tylko zabezpieczone będą tereny cząsto narazone na wylewy i powodzie, nie tylko podwyższony poziom zbiornika umożliwi przez liczne kanały nawodnienie dotąd suchych terenów i oddanie ich pod użytkowanie rolników, ale też na zaporze powstanie największa elektrownia wodna na świecie i ma ona zostać ukończona jeszcze w maju, czyli o trzy kwartały wcześniej, niż planowano. Budowa zapory została roz­poczęta w 1993 roku, ma długość 2309 m i kosztowała 22 mld USD. Z terenu zbiornika zalewowego usunięto 1,3 mln ludzi.
Zre­alizowano go z przyczyn gospodarczych poświęcając liczne tereny o znaczeniu historycznym i archeologicznym, przeciwsta­wiając się protestom licznych ekspertów, którzy zwracali uwagę na różne negatywne konsekwencje środowiskowe tego projek­tu. Kosztował on 22 mld USD, ale umożliwił zainstalowanie 26 turbin, o mocy 18,2 tys. MW, czyli 1,5 raza więk­szej, niż moc największej dotąd elektrowni wodnej Itaipu, znajdującej się na granicy Brazylii i Paragwaju.

2. Rozwija się chiński transport lotniczy. Do 2010 roku Chiny będą potrzebowały 600 nowych samolotów pasażerskich. Jeśli chcą zaspokoić te potrzeby, będą musiały podwoić flotę pasażerską. W 2005 r. chińskie linie lotnicze przewiozły w kraju 138 mln pasażerów (to więcej o 16% r/r). Chińskie potrzeby zaspokajają Boeing i Airbus. Obecnie amerykański koncern ma 61% udziału w chińskim rynku, podczas gdy koncern europejski tylko 34%. Chiny zamierzają też rozbudować swoją bazę lotnisk. Obecnie mają 142 lotniska, a do końca dekady zbudują jeszcze 48 lotnisk kosztem 17,5 mld USD.

3. Chiny są obecnie największym producentem elektroniki użytkowej na świecie. Według jednego z raportów chińska produk­cja w dziedzinie elektroniki użytkowej w 2004 roku miała wartość 54 mld USD, a w 2010 wzrośnie do 94 mld USD (prze­kroczy więc wartość produkcji na całym subkontynencie amerykańskim, czyli w Ameryce Północnej i Południowej razem). Według danych zamieszczonych raporcie amerykańskiej organizacji producentów elektroniki konsumenckiej CEAA, USA są największym rynkiem elektroniki użytkowej. Sprzedano na nim wyroby elektroniki użytkowej za 116 mld USD w 2004 roku, a w 2005 za 124 mld USD.