Wakacje 2018: 15 złotych taniej niż rok temu

Przeczytaj także: Wakacje 2018: średnio płacimy o 1 zł mniej niż rok temu

Touroperator o innym profilu ląduje na Warszawskiej Giełdzie

O nieodległym wejściu na warszawską GPW największego organizatora turystyki w krajach nadbałtyckich Novaturas AB szeroko informowały już branżowe media, a także spora część mediów mainstreamowych, a więc zasadnicze aspekty tej sprawy są już znane i nie ma potrzeby ich powtarzać.

To natomiast, co może zaskakiwać, to relatywnie dość wysoka wycena spółki, zwłaszcza w odniesieniu do stosunkowo umiarkowanych rozmiarów jej działalności, w porównaniu z już notowanym na giełdzie biurem Rainbow. Wielkość biznesu turystycznego polskiego organizatora mierzona wielkością przychodów ze sprzedaży imprez jest o ca. 150 procent wyższa spółki litewskiej, ale jego wartość rynkowa (giełdowa) przewyższa (po uwzględnieniu zadłużenia) proponowaną wycenę Novaturas o zaledwie 25 procent.

Sedno takiego obrotu sprawy tkwi zapewne w bardzo wysokiej rentowności litewskiej spółki, która 2-3 krotnie przewyższa rentowności naszych liderów turystyki, jak również z imponującej dynamiki wzrostu i ewentualnie dalszych perspektyw tamtejszego rynku.

Novaturas – wykorzystał wiele szczęśliwych biznesowo okoliczności

Sytuacja nie jest jednak taka prosta jak się na pierwszy ogląd sprawy wydaje. Po pierwsze Novaturas mający 44 procent udziału w nadbałtyckim rynku działa na rynku o charakterze oligopolu, a właściwie duopolu, gdyż jego główny konkurent Tez Tour ma w nim niemal tak samo mocną pozycję z 39 procent udziału. Taka sytuacja często może prowadzić do znacznego przytępienia konkurencji, o czym pośrednio zdają się świadczyć nadzwyczajnie wysokie marże. Na rynku polskim zorganizowanej turystyki wyjazdowej panuje natomiast wyjątkowo zaciekła konkurencja, która w dużym stopniu redukuje realizowane na nim poziomy rentowności.

Po drugie litewski organizator nie ma wielu obszarów konkurencyjnych z tanimi liniami (LCC). Wynika to z zupełnie innej struktury geograficznej produktów touroperatora, w której bardzo dużą rolę grają wycieczki do Turcji, Egiptu i Bułgarii. Łączny udział tych kierunków jest bliski 60 procent (w Polsce w 2017 roku około 25 procent), przy czym nawet w najgłębszej fazie kryzysu wyjazdów na kierunki wschodnie nie spadł on poniżej 50 procent. Tak ważny biznesowo obszar wolny jest praktycznie od konkurencji LCC ograniczonej do 3 lotów tygodniowo do Burgas, gdyż do Turcji i Egiptu połączeń LCC nie ma wcale.

Z kolei w obszarze Unii Europejskiej głównymi rynkami biura Novaturas są Grecja dokąd LCC latają trzy razy w tygodniu, czyli 1x na Rodos i 2x na Korfu oraz Wyspy Kanaryjskie dokąd bezpośrednich połączeń nie ma wcale. Sytuacja taka znacznie rożni się na korzyść wobec tego co dzieje sie na krajowym rynku i również znacząco przyczynia się do niższego natężenia konkurencji, a co za tym idzie wyższych marż.

Po trzecie sama geograficzna struktura wyjazdów jest korzystniejsza biznesowo, bowiem ułatwia osiąganie lepszej relacji jakości do ceny oferowanych wycieczek (Turcja, Egipt), co sprzyja szybszemu wzrostowi, zwłaszcza w warunkach solidnego wzrostu wynagrodzeń realnych w porównaniu z naszym krajem (temat „wałkowany” w naszych materiałach tygodniowych już od co najmniej 15 miesięcy).

Zadaniem niniejszego fragmentu materiału tygodniowego nie jest analiza biznesowa, ani porównawcza biura Novaturas, ale pierwsze na razie zwrócenie uwagi, że wyrósł on w wyjątkowo sprzyjających, niejako cieplarnianych warunkach i w związku z tym może wykazywać dość mocno ograniczoną odporność na zaostrzenie warunków konkurencji (np. pojawienie się jakiegoś nowego efektywnego touroperatora) lub na niekorzystne zmiany ekonomiczne w otoczeniu (np. ponowne spowolnienie w strefie euro).

Moment wejścia na giełdę wybrany niemal idealnie

Na plus dla Novaturas (lub jego właściciela) należy natomiast zapisać bardzo profesjonalny wybór idealnego momentu na debiut giełdowy, czyli w czasie bliskim apogeum turystycznej koniunktury i w sytuacji kiedy wyniki spółki odnotowały prawdziwie skokową poprawę i prezentują się nadzwyczaj korzystnie.

W tej sytuacji ciekawą kwestią staje się czy i jak zareagują na to wydarzenie polscy branżowi liderzy i jakie ewentualnie wnioski zastosują w swojej praktycznej działalności biznesowej.

II. Istotne kwestie z zakresu cen imprez turystycznych

1. Podobnie jak przed rokiem stosujemy w raportach wizualizację omawianej tematyki cen imprez turystycznych w postaci mapek, które w naszej intencji mają one pomóc w szybszym zorientowaniu się w ogólnej sytuacji. Począwszy od 22 stycznia zestawienia obejmują jedynie sezon lato 2018, podczas gdy wcześniej były one sporządzane naprzemiennie dla zimy i lata.

2. Niniejsze zestawienie obejmuje po raz czternasty w tym sezonie i ósmy w tym roku kalendarzowym porównanie cen dla wylotów w wysokim sezonie letnim 2018 definiowanym jako pierwszy pełny tydzień sierpnia (06.08-12.08 2018). Ceny zostały zebrane 1 marca i porównane z cenami dla tego samego okresu zebranymi 22 lutego, a w porównaniach cen rok do roku z cenami zebranymi 2 marca 2017.

Należy zaznaczyć, że przedstawione bieżące porównania i zestawienia są już dostatecznie reprezentatywne gdyż bierze w nich udział ponad 3360 hoteli (w pierwszym i drugim zestawieniu było to jedynie 2530 i 1480 hoteli) i występują w nich pełne oferty wszystkich kluczowych dla polskiego rynku touroperatorów.

W minionym tygodniu, dla wycieczek z wylotami pomiędzy 6 i 12 sierpnia, średnie ceny wzrosły o 30 złotych (poprzednio wzrosły o 6 złotych, wcześniej spadły o 21 złotych, a jeszcze wcześniej wzrosły o 45, 30, 12, 27 i 17 złotych). Największe zwyżki średnich cen zanotowano na Chalkidiki o 209 złotych oraz na wyspach Dżerbie i Korfu – o 105 i 71 złotych. Znacząca zniżka miała miejsce na Malcie - o 159 złotych, na której przed tygodniem ceny spadły o 58 złotych, a nieco mniejsza na Lanzarote – o 90 złotych. W analogicznym czasie przed rokiem i dwoma laty również odnotowano istotne wzrosty średniego poziomu cen wycieczek – o 59 i 24 złote, co jest charakterystyczne w tym okresie przedsprzedaży dla przełomu miesięcy.

Zmiany średnich cen wycieczek jakie miały miejsce w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach obrazuje załączona mapka, a ich przebieg w tym sezonie na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Wykres obejmuje przebieg zmian cen na pięciu najważniejszych kierunkach w polskiej letniej turystyce wyjazdowej, które są też często przedstawiane w kontekstach sprzedażowych na wykresach bazujących na danych Wakacji.pl, a dodatkowo uwzględniana jest tam także szybko nabierająca znaczenia w wypoczynkowych wyjazdach polskich turystów Albania.

Nowy miesiąc przyniósł wzrosty cen na najważniejszych kierunkach turystycznych wyjazdów Polaków, które wyniosły przeważnie około 40 złotych. Ogólnemu trendowi oparły się jedynie kierunki kanaryjskie, na których średnia wzrostu odnotowała jedynie symboliczne 2 złote.

2. Badanie średniej ceny imprez wobec cen sprzed roku dla wylotów w okresie pierwszego pełnego tygodnia sierpnia 2018 pokazuje, że średnia cena była niższa wobec średniej ceny dla poprzedniego sezonu o 15 złotych (poprzednio ceny były niższe o 1 złoty, wcześniej wyższe o 14 i 42 złote, a jeszcze wcześniej niższe o 7, 34, 32, 39, 71, 9, 18, 49 i 28 złotych). W poprzednim sezonie, czyli w pierwszym tygodniu marca 2017, średnia cena w porównaniu rok do roku była sporo wyższa, a mianowicie o 179 złotych.

Nadal w kierunku obniżania cen wycieczek działają w tym sezonie elementy o charakterze kosztotwórczym. Cena paliwa lotniczego stała się ponownie nieco wyższa niż przed rokiem (2,49 wobec 2,47 zł/litr, czyli o 0,8 procent), ale zdecydowanie większy jest wpływ silniejszego złotego, który w skali 12 miesięcy umocnił się dla rozliczeń turystycznych o średnio ponad 6 procent. W rezultacie nadal znaczny pozostaje wspólny wpływ zmian cen paliwa i kursów złotego w kierunku obniżania średnich kosztów wycieczek, który wyniósł w przybliżeniu 105-115 złotych (poprzednio było to około 110-115 złotych, a wcześniej około 120 125, 95-105, 150-160, 145-155 i 140-150 złotych).

Warto zauważyć, że zmiana średnich cen wycieczek nie odzwierciedla teoretycznego wpływu wymienionych czynników, co nadal można w dużej mierze tłumaczyć nadal wyraźnie wyższym od oczekiwań większości organizatorów popytem na imprezy turystyczne oraz walutowymi kontraktami zabezpieczającymi, które ograniczają przenoszenie się wpływu zmian kursów na koszty ponoszone przez biura podróży.

Sytuację w zakresie zmian średnich cen rok do roku w ostatnim tygodniu na poszczególnych kierunkach ilustruje załączona mapka, a przebieg ich zmian cen rok do roku na najważniejszych kierunkach przedstawiony jest na zamieszczonym poniżej wykresie.

Na wykresie widoczne jest pozostawanie na poziomach wyższych niż przed rokiem średnich cen jedynie na kierunkach z większym udziałem klientów premiowych, z tym że skala zwyżek rok do roku nieco zmalała. Tańsza niż przed rokiem stała się Turcja w znaczącym stopniu z powodu znaczącego wzrostu cen przed rokiem. Jednocześnie nieco opadła krzywa dla Bułgarii, ale podniosła się dla Egiptu, a także dla nieuwidocznionej na wykresie Tunezji, w której były one niższe niż przed rokiem o 145 złotych, podczas gdy przed tygodniem ujemna różnica była wyraźniejsza i wyniosła 179 złotych.

Z mniejszych kierunków istotnie wyższe ceny rok do roku notowano na Majorce i Cyprze - o średnio 185 i 140 złotych, ale na pozostałych kierunkach średnie ceny były niższe niż przed rokiem. W największym stopniu dotyczyło to Maroka I Tunezji gdzie ceny spadły rok do roku o 210 i 145 złotych, a w mniejszym Portugalii, na Malcie i w Albanii, w których średnie spadki wyniosły 96, 30 i 18 złotych.